شهر رشت به عنوان یکی از شهرهای توریستی ایران، مکان مناسبی برای گردش و تفریح می باشد. هم چنین، شما می توانید پس از دیدن جاذبه های تفریحی و تاریخی این شهر به مکان های دیگری مانند دریا، کوه و جنگل هم، بروید. البته، اگر به دنبال اطلاعات بیشتر در مورد فاصله رشت تا دریا هستید، با ما در این مطلب همراه باشید.
رشت یکی از کلان شهرهای استثنایی دنیاست که مرکز استان گیلان بوده و یک مادرشهر برای استان گیلان و حتی برای بعضی از شهرهای استان های همسایه به حساب می آید.
اهمیت جغرافیایی شهر رشت زمانی مشخص می شود که متوجه شویم این شهر از یک طرف به دریا، از یک طرف به کوه و از یک طرف به جنگل منتهی می شود. البته، این به غیر از رودخانه های کوچک و بزرگی است که آن را احاطه کرده است.
اگر بخواهیم موقعیت جغرافیایی شهر رشت را ترسیم کنیم باید گفت شهر رشت:
از جهت مکانی در قسمت غربی دلتای سفیدرود واقع شده است و از جهت وسعت، بزرگ ترین شهر در کل سواحل شمالی ایران به حساب می آید که از ناحیه شمال، به خمام (انزلی)، از ناحیه جنوب به لاکان، از ناحیه غرب به صومعه سرا و از ناحیه شرق به کوچصفهان متصل می شود.
فاصله رشت تا دریا
نزدیک ترین مسیر شهر رشت به دریا کاسپین یا بندر انزلی از سمت شمال و با گذشتن از شهر خمام می باشد که البته، با احداث کمربندی خمام، افرادی که قصد رسیدن به دریا را دارند، از کمربندی استفاده کرده و کمتر از داخل شهر خمام عبور می کنند.
برهمین اساس، پس از کارشناسی های معتبر و با توجه به معیارها و مقیاس سنجی های دقیق برای تعیین فاصله رشت تا دریا ، معلوم شد که:
این فاصله ۳۰ کیلومتری یعنی، شما چیزی در حدود نیم ساعت و با سرعت ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت می توانید خود را از رشت به دریا برسانید.
گفتنی است که بخش حسن رود و منطقه آزاد کاسپین اولین مکانی است که شما می توانید به دریا دسترسی پیدا کنید.
دریای حسن رود (منطقه ویژه طرح تفریحی ـ توریستی کاسپین) مکانی است استثنایی با پیشرفته ترین امکانات رفاهی و تفریحی از قبیل:
ساختمان آکواریوم دریایی، آلاچیق در اندازه های متنوع، سینما شش بعدی، جت اسکی، موتور چهارچرخ، استخر با پل های چوبی، بازارچه های محلی و سنتی (ایام خاص)، پیست کارتینگ، وسایل ورزش همگانی و… و با متنوع ترین مراکز خرید مانند: ستاره شمال، ونوس، هپی مارت و… که می تواند روز فرح بخشی را برای شما رقم بزند.
ادامه مطلب
ادامه مطلب
ادامه مطلب
ادامه مطلب
ادامه مطلب
ادامه مطلب
ادامه مطلب
ادامه مطلب
ادامه مطلب
ادامه مطلب
ادامه مطلب
ادامه مطلب
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *
دیدگاه
نام *
ایمیل *
وبسایت
ذخیره نام، ایمیل و وبسایت من در مرورگر برای زمانی که دوباره دیدگاهی می‌نویسم.
ثبت نام قوانین برندها آخرین محصولات
نقشه سایت تماس با ما میرزا بازار
ورود از طریق شبکه های اجتماعی
ثبت نام از طریق شبکه های اجتماعی
ایمیل تائید کاربری برای شما ارسال شد. لطفا ایمیل خود را چک کنید.
توجه داشته باشید که ممکن است ایمیل در قسمت اسپم قرار گرفته باشد.
همین حالا اپ توریستگاه را نصب کنید و یک سفر هوشمندانه لذت بخش را تجربه کنید
فاصله رشت تا دریا
آفرهای منحصر به فرد و بهترین مطالب سفری، فقط برای اعضای خبرنامه
کلیه حقوق این سایت متعلق به شرکت تجارت الکترونیک وب بازار آریان می باشد.
استفاده از وب سایت توریستگاه مشروط به قبول شرایط و قوانین می باشد.
استفاده از تمامی مطالب سایت تنها با ذکر منبع و لینک مستقیم سایت توریستگاه مجاز می باشد و در غیر اینصورت با خاطی برخورد قانونی خواهد شد
رشت:
رشت يكي از شهرهاي مهّم و مركز استان گيلان است. اين شهر در فاصله 30 كيلومتري درياي مازندران واقع شده است. آب و هواي آن مرطوب و متغير است و باران ساليانه آن تحت تأثير بادهاي درياي مازندران نسبتاً زياد است. شهر رشت پيش از اسلام و در دوره ساسانيان نيز وجود داشته است. در زمان صفويه و به ويژه در دوره شاه اسماعيل صفوي ، سرزمين گيلان به دو بخش (بيه پس) به مركزيت رشت و (بيه پيش) به مركزيت لاهيجان تقسيم ميشد. حكومت هر دو ناحيه به دستور شاه طهماسب اوّل صفوي به دست (خان احمد گيلاني) سپرده شده بود. در سال 1045 هجري قمري شهر توسط (استپان رازين) دريانورد شورشي روسي غارت شد. روس‌ها تا سال 1734 ميلادي رشت را اشغال كردند. در زمان انقلاب مشروطيت ، مردم رشت نقش مؤثري ايفا كردند. در موقع جنگ جهاني اوّل (1918-1914ميلادي) شهر رشت مورد تاخت و تاز سپاهيان روس و بعد انگليسي‌ها و شورشيان محلي قرار گرفت. هنگامي كه ارتش سرخ شهر باكو را در سال 1321 هجري قمري تصرف كرد ، ناوگان ارتش سفيد به بندر انزلي پناه برد ، فرمانده ناوگان سرخ در تعقيب ارتش سفيد بندر انزلي را اشغال كرد و انگليسي‌ها عقب نشيني كردند. همين امر موجب تشويق انقلابيون گيلان گرديد و حكومت ضد انگليسي به رياست (ميرزا كوچك خان جنگلي) در رشت اعلام موجوديت كرد. انگليسي‌ها رشت را تخليه كردند و در سال 1339 هجري قمري ، سرانجام پيماني بين ايران و روسيه منعقد گرديد و گيلان و رشت از قواي روسيه تخليه شد. امروزه رشت بعنوان مركز استان گيلان و مهّمترين بازار واردات و صادرات تجاري بين ايران ، قفقاز و روسيه است و امكانات جهانگردي قابل توجهي دارد.
شهرستان زيباي رشت مهم ترين منطقه‌ي استان گيلان بوده و اين منطقه‌ي سرسبز و زيبا را هيچ قلمي ياراي توصيف ندارد و فقط بايد به نظاره نشست. چشم اندازها و مناظر طبيعي اين منطقه به قدري پرجلوه و باشكوه هستند كه توان توصيف را از هر كس گرفته و فقط ديدن را يادآور مي‌شوند. به نوشته برخی از محققان؛رشت در پيش از اسلام و دست كم در دوره ساسانيان وجود داشته است. در زمانی‌كه حكومت ساسانی رو به فروپاشی می‌رفت، حكمرانی مستقل اين ديار را گيلانشاه می ناميدند. پس از غلبه اعراب بر ايران، اولين بار، كه نامی از رشت به ميان آمد، سال 61 هجری قمری بود. ايجاد بناي اوليه رشت را با احتمال زياد به قبل از اسلام و به دوره ساسانيان نسبت می‌دهند و بنا بر روايت ديگری اين ناحيه در گذشته دور، زير آب های دريای‌مازندران قرار گرفته بود، اما به تدريج و بر اثر رسوب زياد و تبخير آب، اراضی گيلان و ناحيه‌ای كه امروزه به نام رشت معروف است از آب خارج شدند. اين ناحيه چون دارای منابع طبيعی مانند جنگل و زمين های مناسب كشاورزی بوده، به سرعت به صورت دهكده‌ای درآمده و قابل سكونت شده است. اين‌منطقه تا پيش از دوره صفويه اهميت زيادی نداشت و رشد آن از اين دوره و به خصوص در زمان شاه عباس شروع شد و به مرور بر اهميت آن افزوده شد. مهمترين صنايع دستي اين شهرستان را سبدبافي، حصيربافي، نمدمالي، صنعت ريسندگي و بافندگي، صنايع چوب‌كاري و سفال گري تشكيل ميدهند كه به طور كامل در صنايع دستي استان گيلان آورده شده است. ده ها اثر طبيعي از قبيل انواع چشمه‌هاي طبيعي و آب معدني، جنگل‌هاي پرشكوه، سواحل كم نظير درياي مازندران، روستاها و دهكده‌هاي ساحلي و جنگلي، رودخانه هاي پرآب و خروشان آبشارهاي متعدد به همراه ده ها اثر تاريخي از قبيل عمارت ها و كاخ‌ها، امامزاده ها و… تنها برخي از جاذبه هاي اين شهرستان با ارزش استان گيلان را شامل مي شوند.
فاصله رشت تا دریا
روستاي كياشهر – رشت: اين روستا در طول زمان پيشرفتي شگرف داشته و به شهر تبديل شده است. كياشهر در كنارمردابي زيبا آرميده است و پوشش گياهي و هواي دل‌انگيزي دارد. اسكله چوبين مرداب كلبه‌هائي براي اتراق و ماهيگيري دارد. در پارك جنگلي نزديك دريا نيز مهمانسرا و رستوراني براي آسايش مسافران ساخته شده است. اين روستا يكي از زيباترين چشم‌اندازهاي طبيعي استان گيلان است.
موزه رشت – رشت: موزه رشت با زيربناي 560 متر مربع ، در دو طبقه ساخته شده و به ميرزا حسين خان كسمايي (يكي از ياران ميرزا كوچك خان جنگلي) تعلق داشته است. اين بنا در سال 1349 خورشيدي ، بوسيله وزارت فرهنگ و هنر وقت خريداري و پس از تعميرات لازم به موزه تبديل شد. اين بنا در اختيار سازمان ميراث فرهنگي قرار گرفت و پس از انجام تعميرات لازم و تهيّه و تدارك مجموعه‌هاي مردم‌شناسي ، باستان‌شناسي درسال 1368خورشيدي ، بار ديگر بازگشايي شد. اين موزه از سه بخش باستان‌شناسي ، مردم‌شناسي و اسناد و مدارك تشكيل شده است. آثار موزه رشت مشتمل بر مجموعه‌اي از آثار به دست آمده از كاوش‌هاي انجام شده در تپه مارليك ، توكام ديلمان ، چراغ علي تپه و نيز آثار بازيافته از غار تگران است.
محوطه‌هاي باستاني – استان گيلان: محوطه‌هاي باستاني استان گيلان عبارتند از: محوطه باستاني حوزه رستم آباد شامل گورستان‌هاي باستاني كلوررگ جوين و دگاميان ، محوطه‌هاي باستاني حوزه روستاهاي حليمه جان و شهران‌شامل: شاه پير، لامه‌رفين ، ررك و لات ، محوطه‌هاي باستاني ديلمان شامل قلعه كوتي ، كوه پس و حسن محله كه قدمتي ديرينه‌تر دارند ، محوطه‌هاي باستاني عمارلو، شامل آسيابر، داماش ، خرسچاك ، كرضچال و سيبون ، گردكول پاتپه گور در 12 كيلومتري تنكابن شهرستان رودبار مربوط به هزاره اول پيش از ميلاد و محوطه باستاني حوزه امام و سمام ، شامل بنه زمين ، چاكرود ، سياكوه ، امام ، سمام و كجيد و…
كاخ‌ها و عمارت‌ها – استان گيلان: عمارت‌هاي تاريخي گيلان عبارتند از: عمارت‌هاي اداره پست ، هتل ايران ، استانداري سابق ، كلاه فرنگي در رشت ، ساختمان معتمدي ، عمارت‌هاي داودزاده و شهرداري در بندر انزلي ، سراهاي طاق كوچك و بزرگ ، چيني چيان ، گلشن ، محتشم ، ميرزا احمد بزرگ و آهن در رشت مربوط به دوره قاجار ، عمارت سردار امجد در تالش مربوط به دوره قاجار و كاخ ناهارخوران رودسر مربوط به دوره پهلوي.
خانه‌هاي قديمي – استان گيلان: خانه‌هاي قديمي استان گيلان عبارتند از: خانه حاج ميرزا احمد ابريشمي مربوط به دوره قاجار در ميدان صيقلان رشت ، خانه‌هاي آيت الله آقا رودباري و ديوان بيگي در خيابان بحرالعلوم رشت مربوط به دوره قاجار، خانه محمّد صادقي مربوط به دوره قاجار در شهر لاهيجان ، خانه داودي‌زاده مربوط به دوره قاجار در سبزه ميدان رشت ، خانه حاج سيد هاشم بحراني در بادي الله رشت و مربوط به دوره قاجار و خانه سردارمعتمد رشتي مربوط به دوره قاجار.
پل‌ها – استان گيلان: پل‌هاي تاريخي استان گيلان عبارتند از: پل ليشاوندان پس از سه راهي شفت (قاجاري) ، پل گاز رودبار جاده قديم صومعه‌سرا (قاجاري) ، پل قديمي شفارود در پونل طالش (قاجاري) ، پل خشتي لاهيجان در انتهاي محله (پردسر) ، پل خشتي تجن گوكه لاهيجان(قاجاري) و پل خشتي نياكو بر سر راه لاهيجان به رشت (صفوي).
قلعه‌ها – استان گيلان: قلعه‌هاي استان گيلان عبارتند از: قلعه كل نزديك كيش‌خاني ماسال ، قلعه تيمورلنگ در آليان ، قلعه اللهداده كوه در مسير كردمحله ، قلعه چهل گزخال در 4 كيلومتري روستاي شيركوه ، قلعه شنيدان در غرب آستارا ، قلعه مازودشت در تنگه رودگا ، قلعه‌هاي طول لات و دزدبن بر سر راه لاهيجان به لنگرود ، قلعه مجاور لميرمحله آستارا ، قلعه تارم در روستاي علي‌آباد رودبار، قلعه آلن كلنگا در روستاي كجيد و كافرقلعه در روستاي عين‌شيخ ديلمان.
مناره ها – استان گيلان: از مناره‌هاي استان مي‌توان به مناره‌هاي زير اشاره نمود: مناره‌هاي مسجد جامع و كلده فومن (قاجار) ، مناره بازار كسگر صومعه‌سرا (پيش از صفوي) و مناره مسجد جامع لاهيجان (قاجار).
امامزاده‌ها و مقبره‌ها – استان گيلان: آرامگاه‌ها و اماكن مذهبي استان عبارتند از: آرامگاه ميرشاه محمود در دهكده شيخان لشت‌نشا ، آرامگاه بابا ولي (قادر پيغمبر) در دهكده باباولي ديلمان ، آرامگاه مير شمس الدين لاهيجي درشهر لاهيجان ، آرامگاه آقا سيد حسين كيا در 7 كيلومتري غرب آستانه اشرفيه ، آرامگاه آقا سيد محمود مرندي در 3 كيلومتري شرق منجيل ، آرامگاه پير حسن و پير مسعود در 36 كيلومتري شمال شرقي لاهيجان ، آرامگاه سلطان محمود شاه دينوري (شادميلرزان) در 20 كيلومتري خطبه‌سرا ، آرامگاه سلطان محمد كيا (سرتربت) در كشاچك لاهيجان ، بقعه پير محله در دهكده پيرمحله رانكوه رودسر، بقعه چهار پادشاهان در محله ميدان لاهيجان ، بقعه آقاسيد ابراهيم در بابوجان دره نزديك به سرتربت رودسر، بقعه ملاعاقل در محله پردسر لاهيجان ، بقعه آقا سيد قاسم در چولاب و 8 كيلومتري شرق كوچصفهان ، بقعه آقا سيد محمّد در 6 كيلومتري جنوب شرقي سياهكل ، بقعه امامزاده اسحاق در 25 كيلومتري جنوب شفت ، بقعه بي‌بي حوريه (خانم حوريه) در كنار راه رشت – انزلي ، بقعه امامزاده هاشم در30 كيلومتري جنوب رشت، بقعه دوازده تن در دهكده ملاط رانكوه شهرستان لنگرود، بقعه آقا سيد حسين در 10 كيلومتري جنوب غربي رودسر، آرامگاه آقا سيد ابوالحسن در دهكده (كمني) رودسر، آرامگاه آقا سيد حسين و ابراهيم در فشكالي محله لنگرود ، آرامگاه سيد علي غزنوي در دهكده بخن گوگه لاهيجان ، آرامگاه مير شمس الدين در محله اردو بازار لاهيجان و آرامگاه مير نظام الدين و آرامگاه دكتر حشمت در محله چله‌خانه شهر رشت و…
گورستان‌هاي تاريخي – استان گيلان: گورستان هاي تاريخي استان گيلان عبارتند از: گورستان لشكستان ، گورستان سنجددره ، گورستان‌هاي قديمي زرگيرچشمه و بالامحله كومني.
حمام‌ها – استان گيلان: حمام‌هاي قديمي استان عبارتند از: حمام‌هاي حاج آقا بزرگ ، پيرسرا ، حاجي در محلات ساغرسيازان و گلستان شهرستان رشت مربوط به دوره قاجاريه ، حمام‌هاي قديمي كياكلايه و حاج ميرزا احمدي در لنگرود مربوط به دوره قاجاريه ، حمام ديلمان در لاهيجان مربوط به دوره قاجاريه ، حمام‌هاي قديمي گلشن وطاهر گوراب در شهرستان فومن مربوط به دوره قاجاريه و اوايل پهلوي و حمام قديمي آق‌اولر در شهرستان تالش مربوط به دوره قاجاريه.
رودخانه‌ها – استان گيلان: در محدوده استان گيلان ، رودخانه‌هاي جريان دارند كه از اهم آنها مي‌توان به رودخانه‌هاي خطبه سرا ، چلوند ، خويق ، چوبر، ناورود ، مرغك ، خالكايي ، ماسوله رودخان ، شاخزر، پيربازار، تونكابن ، سياه رود ، فيره رود (فيرارود) ، ديسام ، سموش ، بي بالان و مرسارود ، خشك رود ، گزاف رود وآستارا چاي اشاره نمود.
چشمه‌ها و مراكز آب درماني – استان گيلان: چشمه‌هاي آب معدني استان گيلان عبارتند از: چشمه آب معدني زمزمه در شهرك ماسوله ، چشمه آب معدني علي زاخواني بالاتر از بازار ماسوله ، چشمه چشماگل سه‌شنبه در روستاي (طالم سه‌شنبه) و 12 كيلومتري رشت ، چشمه آب گرم ماستخور در نزديكي دهكده ماستخور در 5 كيلومتري رودبار.
آثار تاريخي استان عبارتند از: برج ساعت انزلي (قاجاري) و برج ميدان ساعت در ميدان مركزي رشت (پهلوي) است.
مکان های دیدنی و تاریخی – رشت:
چشمه آب شور لاكان : جنوب رشتچشمه چشما گل سه شنبه : بخش سنگسر، جنوب شرقی رشتآرامگاه سيد ابوالقاسم : محله سيد ابوالقاسم رشتآرامگاه نظام الدين و دكتر حشمت : محله چله خانه رشتآرامگاه ميرزا كوچك خان : رشتامامزاده ابراهيم : محله بادی الله شهرستان رشتباغ سردار محتشم : رشتباغ مشكوه ( سالار ) : رشتبرج ساعت : ميدان مركزی رشتبقعه آقا سيد محمد يمئی : 3 كيلومتری شمال شرقی لشت نشاءبقعه آقا شاه ( عكاشه ) : شمال سنگر، از توابع رشتبقعه آقا سيد دانيال : كوچصفهان رشتبقعه خواهر امام : محله خواهر امام رشتبقعه آقا سيد عباس و سيد اسماعيل : محله ساغرسازان رشتبقعه آقا سيد قاسم : 8 كيلومتری كوچصفهانپل مرغانه پرد : لاله دشت كوچصفهانحمام حاج آقا بزرگ : رشتحمام های پير سرا، شاهزاده و گلستان : رشتخانه حاج ميرزا احمد ابريشمی : ميدان صقيلان رشتخانه سردار معتمد رشتی : كوچه سردار رشتخانه سيد اسماعيل ضيابری : كوچه امام جمعه رشتخانه سيد علی مقيمی : خيابان امام رشتخانه ديوان بيگی : خيابان بحرالعلوم رشتساختمان شهرداری : رشتساختمان اداره پست : رشتساختمان استانداری سابق : رشتعمارت كلاه فرنگی : رشت قلعه ساسانيان : جاده رشت آستاراكاروانسرای لات : 35 كيلومتری جنوب رشتمدرسه شاپور : سه راه رشت، بندر انزلی مسجد صفی ( سفيد ) : رشتمسجد جامع جور: لشت نشاءموزه رشت : رشت
صنايع و معادن – رشت:
صنايع و كارخانه‌هاي متعددي در رابطه با كشاورزي و دام داري و چوب‌بري در شهرستان رشت استقرار دارند. صنايع نساجی، شيميايی والكترونيك و هم چنين صنايع دستی رشت بسيار معروف است. از معادن شناخته شده اين منطقه می‌توان به معادن زغال سنگ، خاك نسوز، سنگ ساختمانی، نفت، گاز، سنگ آهك، گرانيت، ميكا و … اشاره كرد.
کشاورزی و دام داری – رشت:
منطقه جلگه‌ای رشت با بهره گيری از خاك حاصل‌خيز، شبكه آبرسانی وسيع هوای معتدل و مرطوب، دارای محصولات زير است: برنج، چای، تره بار، توتون، كنف، گياهان علوفه ای، ميوه و بنشن. آب كشاورزی رشت از رودها تأمين می‌شود.
مشخصات جغرافيايي – رشت:
مركز شهرستان رشت در طول جغرافيايی 49 درجه و 35 دقيقه و عرض جغرافيايی 37 درجه و 16 دقيقه قرار دارد. همسايگان‌شهرستان رشت از شمال دريای‌مازندران، از شمال‌خاوري‌و خاور آستانه اشرفيه و املش، از جنوب‌خاوري سياهكل، از جنوب رودبار، از جنوب باختري شفت، از باختر صومعه سرا و فومن و از شمال باختري بندر انزلی است. آب و هوای آن معتدل و بسيار مرطوب است و ميزان بارندگی سالانه حدود 1500 ميلی متر است و ميزان ريزش باران سالانه اش از همه جای ايران بيشتر است. دو شاخابه از سفيدرود، يكی سياهرود بار و ديگری گوهر رودبار از دو سوی شرق و غرب شهر رشت روانند و سرانجام به مرداب انزلی می ريزند. شهرستان رشت مركز استان گيلان می باشد و در 330 كيلومتری شمال غربی تهران و در انتهای راه كناره اصلی دريای خزر و در مسير راه اصلی درجه يك قزوين – بندر انزلی واقع است.
فاصله رشت تا دریا
وجه تسميه و پيشينه تاريخي – رشت:
به نوشته برخی از محققان شهر رشت در پيش از اسلام و دست كم در دوره ساسانيان وجود داشته است. در زمانی كه حكومت ساسانی رو به فروپاشی می رفت، حكمرانی مستقل اين ديار را گيلانشاه می ناميدند. پس از غلبه اعراب بر ايران، اولين بار، كه نامی از رشت به ميان آمد، سال 61 هجری قمری بود. اما از اين تاريخ، تا زمان صفويه در كتاب های تاريخی نامی از رشت ديده نمی شود. بعدها در شرح وقايع دوره شاه اسماعيل صفوی از اين شهر يادشده است. در زمان صفويه و به ويژه در دوره شاه اسماعيل صفوی، سرزمين گيلان به دو بخش :« بيه پس » به مركزيت رشت، و « بيه پيش » به مركزيت لاهيجان تقسيم می شد. حكومت بيه پيش از 943 هجری قمری به خان احمد گيلانی رسيد و شاه طهماسب اول صفوی، حكومت بيه پس را نيز به او سپرد. سرانجام شاه عباس اول صفوی گيلان را تسخير كرد. بعدها در سال 1045 هجری قمری، شهر رشت به دست استپان رازين – دريانورد مشهور روسی – غارت شد. در سال 1722 ميلادی نيز سپاهيان پتر پادشاه روسيه، رشت را تسخير كردند. اشغالگران روس تا سال 1734 رشت و گيلان را در تصرف خود داشتند. سپس روس های بلشويك در جريان تعقيب سفيدها ( هواداران تزار ) رشت را به تصرف خود در آوردند. اين شهر در قديم، تنها راه ارتباطی و بازرگانی ايران از طريق بندر انزلی به اروپا بود. رشت در طول تاريخ خود، وقايع اسف انگيز فراوانی را از سر گذرانده است. در زمستان 1246 هجری قمری، طاعون شديد در گيلان شايع شد و در حدود شش هزار نفر را از پای درآورد. 56 سال بعد، شهر به آتش كشيده شد و خسارت های فراوان ديد. در سال 1316 هـ . ق ( 1899م ) در رشت شورش نسبتاً دامنه داری عليه قانون خراج راه داری كارگزاران روس كه از ساكنان دهستان دريافت می كردند، به وقوع پيوست، در نتيجه ايستگاه راه داری واقع در نزديك رشت توسط شورشيان ويران گرديد، اما با شدت عمل و خشونت سپهدار اعظم – حاكم وقت – پايان يافت. امروزه شهرستان رشت به عنوان مركز راه های بازرگانی گيلان و بازار تجارت و واردات و صادرات مطرح است و به عنوان مركز استان امكانات جهانگردی فراوانی دارد
اماکن مذهبی – رشت:
مسجد جامع جور – رشت: مسجد جامع جور در لشت‌نشاه كه در فهرست آثار تاريخي به ثبت رسيده يكي ازبناهاي معروف گيلان است كه در سال 1206 هجري قمري ساخته شده است. كتيبه‌اي به تاريخ 1318 هجري قمري سردر و شبستان مسجد نصب شده است. در اطراف كتيبه‌ها كاشي‌هايي مزين به آيه‌هايي از قرآن كريم با خط ثلث ديده مي‌شود. اين مسجد در دو طبقه ساخته شده و پنجره‌هاي منبت كاري شده دارد.
مسجد صفي – رشت: اين مسجد از بناهاي مذهبي زيباي شهر رشت است كه بناي اصلي آن در دوره صفويه ساخته شده است. وجه تسميه اين مسجد به محّمد ميرزا معروف به صفي ميرزا ، پسر بزرگ شاه عباس معروف است. اين محل كه قتلگاه شاهزادگان جوان و بي گناه بود ، به دستور شاه عباس ، (شهيديه) نامگذاري شد. مسجد صفي داراي كاشيكاري و گچبري هاي زيبايي است و به دليل قدمت تاريخي اهمّيت فرهنگي ، هنري و جهانگردي دارد.
آرامگاه آقا سيد دانيال (خشت مسجد) – رشت: اين آرامگاه در محله كوچصفهان رشت واقع شده است. مزار امام زاده در بنايي به شكل مستطيل قرار دارد كه بنام (خشت مسجد) معروف است. غرفه زنانه در جانب شمالي قرار دارد كه بدنه آن با طرح‌هاي زيباي ستاره‌هاي هشتپر و مانند آنها زينت يافته است. سنگ قبر بنا مرمري است و درچهار سوي آن كتيبه‌اي به تاريخ 1023 هجري قمري حك شده است. اين امامزاده را از نوادگان امام موسي كاظم (ع) ميدانند.
بقعه خواهر امام – رشت: اين بقعه در محله خواهر امام رشت واقع شده است. سردرِ حياط بقعه ، با آجرهاي لعابدارچيده شده و ابياتي به تاريخ 1290 هجري قمري بر آن حك شده است. بر سمت چپ درِ بقعه خواهر امام ، كتيبه سنگي متعلّق به دوره ناصرالدين شاه در مورد معافيت مالياتي نانوايان به تاريخ 1272 هجري قمري نصب شده است.
آرامگاه ميرزا كوچك‌خان جنگلي – رشت: آرامگاه ميرزا كوچك‌خان جنگلي معروف به سردار جنگل در جنوب رشت واقع شده است. اين آرامگاه كوچك و با اهميت مورد عنايت و توجه مسافران و مردم است كه با سادگي وزيبايي بر روي قبر ميرزا كوچك خان جنگلي احداث شده است .
آثار تاریخی – رشت:
مدرسه شاپور – رشت: اين مدرسه ، از بناهاي اوايل دوره پهلوي است كه در سر راه رشت – انزلي قرار دارد و اوّلين مدرسه به شيوه امروزي و با معماري نوين در گيلان است كه در فهرست آثار ملي كشور به ثبت رسيده است. مدرسه قديمي معروف به بهشتي مربوط به دوره قاجار نيز در رشت قراردارد.
بازارهاي قديمي – گيلان: بازارهاي قديمي از جمله نقاط پر جنب و جوش نقاط شهرهاي گيلان هستند. اين بازارها ، اعم از سرپوشيده يا روباز، كانون هايي براي خريد و فروش كالا هستند و معمولاً در بخش مركزي شهر قرار دارند. يكي از ويژگيهاي شهرهاي گيلان ، ارتباط تنگاتنگ آنان با پس كرانه‌هاي روستايي و حوزه‌هاي نفوذ آنهاست. از اين رو بازارهاي هميشگي شهرهاي گيلان متناسب با سليقه مشتريان آراسته شده‌اند. در اين بازارها ، همه گونه كالا براي فروش‌عرضه مي‌شود. بازارهاي هميشگي رشت ، آستارا ، تالش ، رودسر و صومعه‌سرا جنب و جوشي دائمي دارند. دراستان گيلان روز بازارها نيز وجود دارند كه محصولات روستائيان در آنها عرضه مي‌شود.
روز بازارها – گيلان: بازارهاي روز، فضاهايي هستند كه كالاها و مواد مورد نياز روز مره مردم در آنها عرضه مي‌شود. دربازارهاي روز رشت ، انزلي ، لاهيجان ، فومن و شهرهاي ديگر، هميشه محصولات غذايي تازه در اختيار مصرف كنندگان قرار مي‌گيرد. بازديد از اين بازارها ، گردشگران را ساعت‌ها سرگرم مي‌كند. گرداننده اصلي بازارهاي روز بيشتر زنان محلي هستند كه در روزبازار، با لباس‌هاي زيباي محلي و همراه با آن چه براي فروش آماده كرده‌اند ، در اين بازارها حاضر مي‌شوند.
هفته بازارها – گيلان: اين بازارها كه در روزهايي معين از هفته تشكيل مي‌شوند ، بيشتر در شهرهاي كوچك يا درروستاهاي بزرگ بر پا مي‌شوند. در اين بازارها ، مي‌توان انواع دام و پرندگان زنده محلي را در كنار محصولات ديگر خريداري كرد.
مهّمترين بازارهاي هفتگي گيلان عبارتند از:
شنبه بازار در ماسال ، لولمان ، انزلي ، لشت‌نشا ، دهشال و لنگرود.
يكشنبه بازار در صومعه سرا ، گشت رودخان ، خمام ، پيربست ، لولمان ، كوچصفهان و رودسر.
دوشنبه بازار دركپور چال ، ضيابر، شفت ، هندخاله ، سنگر، خشكبيجار، آستانه ، سياهكل و رحيم آباد.
سه شنبه بازار در پره سر، فومن ، لشت‌نشا و املش.
چهارشنبه بازار در رضوان شهر، كسما ، زيده ، چوكام ، پيربست ، لولمان ، كوچصفهان و لنگرود.
پنج‌شنبه بازار در سيد شرفشاه ، طاهر گوراب ، نوخاله ، شاقاجي ، خشكبيجار، آستانه ، سياهكل و كلاچاي.
جمعه بازار در شاندرمن ، گوراب رزميخ و جمعه بازار و بازارچه دائمي مرزي آستارا.
كاروان‌سراي لات (شاه عباسي) – رشت: كاروان سراي لات كه نزد اهالي به كاروان‌سراي شاه عباسي نيز شهرت دارد در فاصله 35 كيلومتري جنوب شهرستان رشت واقع شده است. اين كاروانسرا فاقد كتيبه است. ولي براساس متن‌هاي تاريخي ، به دستور (منوچهر خان معتمدالدوله) در سال 1246 هجري قمري ساخته شده است. اين كاروانسرا حياطي مربع شكل با هفت صفه و اتاق دارد. دروازه كاروانسرا در ضلع شرقي آن قرار دارد و مصالح آن نيز از آجر و ملاط ساروج است.
جغرافیای طبیعی – رشت:
درياي مازندران- گيلان: درياي مازندران با وسعتي در حدود 438000 كيلومتر مربع ، بزرگترين درياچه جهان است. اين دريا درميان ايران و كشورهاي روسيه ، تركمنستان ، قزاقستان و آذربايجان گسترده شده است. كناره‌هاي جنوبي آن از (خليج مختوم قلي تا آستارا) به خط ساحلي ايران مربوط است. كهن‌ترين نام اين درياچه ، (هيركاني) است و در نقشه‌ها و كتب خارجي ، درياي (كاسپين) نيز ناميده شده است. كناره‌هاي اين دريا عموماً شن‌زار، پست و صاف است. ميانگين عمق آن در نواحي شمالي 6 متر، در نواحي جنوبي و جنوب غربي حداكثر 1000متر است. يكي از بريدگي مهّم اين بخش از درياي مازندران ، مرداب انزلي در جنوب غربي آن است. شبه جزيره ميانكاله خليج گرگان را از درياي مازندران جدا مي‌كند. مرداب انزلي را نيز، شبه جزيره غازيان از درياي مازندران جدا كرده است. زيبايي بي نظير گيلان به شرايط زيستي و حفظ اين دريا بستگي دارد.
درياي مازندران مشتمل بر سه بخش اساسي شمالي، مركزي و جنوبي است. همچنين درياي مازندران بيش از6380 كيلومتر ساحل دارد كه از اين مقدار، در حدود 992 كيلومتر آن از آستارا تا مصب رود اترك به ايران تعلّق دارد. چشم انداز شمالي كناره‌هاي آن را درياي نيلگون و تا حدودي آرام مازندران تشكيل مي‌دهد و قسمت جنوبي آن را ، جنگل‌هاي انبوه دامنه‌هاي البرز پوشانده است. پيرامون كناره‌هاي درياي مازندران را باغهاي مركبات ، شاليزارها و كشت زارهاي سرسبز پوشانده و جلوه‌هايي شگفت‌انگيز را پديد آورده است. كناره‌هاي دريايي گيلان را از نظر كاربردهاي گردشگري مي‌توان به دو بخش فعال و نيمه فعال تقسيم كرد.
بخشي از كناره‌هاي شرقي و مركزي گيلان به دليل نزديكي به كانون‌هاي جذب گردشگران فعال و پر تحرك و بخش ديگر كه شامل كناره‌هاي تالش و آستارا ، كناره‌ها يا ساحل‌هاي نيمه فعال هستند. اين كناره‌ها از نظر زيبايي چشم اندازهاي طبيعي ، برخورداري از كناره‌هاي ماسه‌اي ، همجواري دريا با جنگل و چمنزارها ، پاكي و شفافيت آب و نيز به دليل دوري از تأسيسات شهري و صنعتي ، كيفيت بهتري نسبت به ديگر كناره‌ها دارند.
رود ديناچال – رشت: اين رود از محلي به نام (شيرگلي) سرچشمه مي‌گيرد. در طول مسير، شاخه‌هاي فرعي كوچكي به آن مي‌پيوندند. شيب كوهستاني اين رود ملايم است و مسير آن پس از يك خم بزرگ ، به سوي جنوب سرازير شده و وارد ناحيه جلگه‌اي مي‌شود و به صورت چند شاخه به دريا مي‌ريزد.
رود زيكيلي – گيلان : يكي از رودهاي مهّم حوزه گيلان (زيكيلي) است كه از پاي قله (درفك) سرچشمه مي‌گيرد و به سفيدرود مي‌پيوندد. طول بزرگترين شاخه آن 31 كيلومتر است. شاخه جنوبي اين رود در يك دره سنگي عميق جريان دارد. ارتفاعات پايين و متوسط اين حوزه از جنگل پوشيده است و ارتفاع بالاي شاخه شمالي آن به مراتع سبز و خرم درفك مي‌رسد.
چشمه آب شور لاكان – رشت: در ميانه جاده رشت – لاكان ، در شرق روستاي آقاداناپير، جنگل انبوه و زيبا دامن گسترده است. چشمه آب شورلاكان ، در دل اين جنگل و در جنوب رشت قرار دارد. آب چشمه در حوضچه‌اي باتلاقي مي‌ريزد. ديواره‌هاي چشمه از رسوب‌هاي آهكي پوشيده است. آب چشمه به علّت برخورداري از نمك فراوان ، شور است و بهمين سبب (آب شور) نيز نام گرفته است. مردم منطقه ، چشمه را مقدس ميدانند و درفصل تابستان براي درمان بيماريهاي پوستي با آب چشمه حمام مي‌كنند.
هتل آپارتمان و پانسیون نرگس رشت با متراژ حدود 80 مترمربع دو خوابه با امکاناتی نظیر یخچال فریزر، مبلمان، تلویزیون، هشت تخته در ایام مرداد و شهریور و نوروز در خدمت مسافران عزیز می باشد.
بیشتر بخوانید
در اقامت های گروهی در صورت موافقت اقامت کنندگان، هتل آپارتمان راهنمای گردشگری جهت بازدید از مراکز تفریحی در اختیار مسافران گرامی قرار می دهد.
بیشتر بخوانید
هتل آپارتمان نرگس دارای پارکینگ با تعداد نامحدود بوده. همچنین تاکسی تلفنی مخصوص بانوان در هتل مستقر بوده که میتواند بستر مناسبی در انتقال مسافران از مراکز دیدنی استان بوجود آورد.
فاصله رشت تا دریا
بیشتر بخوانید
هتل آپارتمان مجهز به رستوران بوده و می تواند منوی مناسبی برای صبحانه، نهار، شام در اختیار مسافران قرار دهد.
بیشتر بخوانید
لاهیجان: ۴۰ کیلومتری رشت
لاهیجان معروف به عروس شهرهای گیلان دارای چشم اندازها و جاذبه‌های طبیعی بسیار زیبا می‌باشد که همجواری شهر با یکی از زیباترین کوه‌های منطقه و دسترسی آسان به آن با چشم اندازهای کوهپایه‌ای شامل باغ‌های سرسبز چای و مزارع برنج و چشمه‌های متعدد آن در سطح ملی در بخش گردشگری سرآمد است
استخر لاهیجان:
این استخر نزدیک به ۲ کیلومتر بوده که در کنار بلواری زیبا قرار دارد و دور تا دور استخر را احاطه کرده و از مراکز دیدنی و تفریحی مهم لاهیجان می‌باشد
بام سبز:
در سالهای اخیر با طراحی شهرداری لاهیجان، فضایی در بالای شیطان کوه ایجاد شده که به علت مشرف بودن به شهر به نام بام سبز شناخته می‌شود. این محوطه سبز و زیبا به وسیله گذرگاهی از ورودی کوه و میان درختان به آبشار شیطان کوه متصل می‌شود. مجموعه بام سبز به علت جذابیت و منتهی شدن به مجموعه ارتفاعات مشرف به شهر و باغات چای، تعداد زیادی از دوستداران طبیعت را به خود جذب کرده است. تماشای روزها و شب‌های لاهیجان از فراز بام سبز، از دیگر جاذبه‌های این مجموعه تفریحی می‌باشد.از بام سبز حدود هزار پله سیمانی تا پای کوه تعبیه شده که یکی از مسیرهای منتهی به بام سبز است.
تله کابین لاهیجان : تله کابین لاهیجان از دیگر جاذبه های تفریحی است. طول این تله کابین یک هزار و ۵۵۰ متر می باشد که از بام سبز به قله تاج خروس کشیده شده و در هر ساعت یک هزار نفر را جا به جا می نماید. این تله کابین دو ایستگاه و پنج دکل و ۳۵۰ متر در مرتفع ترین نقطه از سطح دریا ارتفاع دارد. احداث پارک مجهز به رستوران، کافی شاپ و انواع غرفه های آلاچیق و ایجاد فضای مناسب برای گردشگران از دیگر برنامه هایی است که برای احداث در ایستگاه‌های تله کابین در نظر گرفته شده است.
شیخ زاهد گیلانی
جاذبه های گردشگری فومن(۲۰ کیلومتری رشت)
الف)قلعه رودخان:
نام قلعه‌ای تاریخی در ۲۰ کیلومتری جنوب غربی شهر فومن در استان گیلان است.
قلعه رودخان به قلعه هزار پله معروف است.از دوره سلجوقیان به جا مانده است.
ب)ماسوله:
شهر تاریخی و توریستی ماسوله، یکی از نقاط تاریخی، سرسبز و خوش آب و هوای شمال ایران است
جاذبه های گردشگری انزلی (۴۰ کیلومتری رشت)
الف)ساحل دریا:
ساحل دریا منطقه آزاد انزلی به طول تقریبی ۱۰ کیلومتر مکان دل انگیزی جهت آب تنی و آفتاب گیری است.
ب)پیست کارتینگ انزلی (جاده حسن رود)
این پیست استاندارد تفریحی، توسط تیم فنی مجموعه ورزشی کارتینگ آزادی طراحی شده است. یکی از ویژگی های بارز این پیست، پرپیچ و خم بودن آن می باشد.
ج)تالاب انزلی:
تالاب انزلی جزءتالاب های طبیعی و آب شیرین کشور بوده است.
فاصله رشت تا دریا
د)موج شکن
نام اسکله ای است در ساحل بندر انزلی در استان گیلان
ن) منطقه آزاد (کاسپین):جاده حسن رود زیبا کنارفاصله : رشت به حسن رود ۳۰ کیلومتر
م)طرح جفرود و مروارید: جاده حسن رود
فاصله رشت به حسن رود حدوداً ۳۰ کیلومتر
رشت : بلوار لاکان ، نرسیده به دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت ، تلفاکس : 3-33444071 (013)
تمامی حقوق این سایت متعلق به هتل آپارتمان و خوابگاه دانشجویی نرگس می باشد.
* لطفا در مورد ایجاد تاپیک و نظرسنجی قبل از ثبت دقت فرمایید زیرا امکان ویرایش و یا حذف مطلب بعد از ارسال وجود ندارد.
همچنین شما ملزم به رعایت
قوانین و مقررات
نی‌نی‌سایت نیز می‌باشید.
* لطفا در مورد ایجاد تاپیک و نظرسنجی قبل از ثبت دقت فرمایید زیرا امکان ویرایش و یا حذف مطلب بعد از ارسال وجود ندارد.
همچنین شما ملزم به رعایت
قوانین و مقررات
نی‌نی‌سایت نیز می‌باشید.
امشب رشت هستیم، می خواهیم دریا بریم الان ، نزدیکترین ساحل کجاست
جاهای دیدنی رشتم کجاست؟
تو گوگل مپ بزن میاره
فاصله رشت تا دریا
ما همیشه مازندران می ریم، چند سال پیش اومده بودیم رشت، کلا یادمون رفته، ممنون کمکمون کنید
آیا می‌دانید در هفته ۳۶ بارداری باید برای ذخیره خون بندناف نوزادتان ثبت‌نام کنید؟!
چطوری
انزلی نزدیک ترین ساحل به رشت هست
عزيزم رشت ساحل خيلي نزديك نداره
نزديك زيبا كناره( ستاره شمال) منطقه آزاد انزلي
چقدر تا انزلی راهه
حدود یساعت
پس به نظرتون امروز چیکار کنیم رشت؟
کجا بریم
نزدیکترین ساحل فکر کنم باید کاسپین یا همون حسنرود منطقه آزاد باشه که 30 مین با رشت فاصله داره
جاهاي ديدني هم
ماسوله
قلعه رودخان
جنگل سياهكل
ميراث روستايي گيلان
فومن
برو انزلی هم خرید کن هم دریا
من دیروز از اونجا اومدم.😆
امشب به نظرتون کجا بریم بهتره
این کاسپین که ساختن عجب چیزیه😨
من گم شدم اونجا همه دنبالم بودن😂
بازار بزرگ رشت میدان شهرداری بوستان ملت باغ محتشم خانه میرزا کوچک خان اینا همه داخل رشت هستن
همچنین داماش خانه میرزا کوچک خان
کاسپین دقیقا کجاست
حاجى بكنده عاااليه تميز و پلاژ داره. البته ورودى بايد بدين
فاصله رشت تا دریا
کاربر گرامی جهت ارسال پست شما ملزم به رعایت
قوانین و مقررات
نی‌نی‌سایت می‌باشید
مطالب این سایت تنها جنبه اطلاع رسانی و
آموزشی داشته و توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین
مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست. لطفاً پیش از استفاده از سایت
صفحه
“شرایط استفاده از سایت”
را مطالعه فرمایید. استفاده از این سایت
بدان معناست که شما قبلاً صفحه “شرایط استفاده از سایت” را مطالعه کرده
و به مفاد آن واقفید. نقل مطالب این سایت با ذکر منبع و نشانی اینترنتی سایت بلامانع است
رشت – استان گیلان با بیش از هزار اثر ملی ثبت شده، به دلیل برخورداری از موقعیت ویژه اقلیمی و جا دادن مواهب جنگل، کوهستان و دریا در دل خود، مقصد بسیاری از گردشگران به ویژه در فصل بهار است.
خبرگزاری مهر – گروه استان‌ها: استان گیلان با دو هزار و ۵۰۰ اثر تاریخی که از این تعداد هزار و ۴۳ اثر آن به ثبت ملی رسیده، همواره مقصد مسافران زیادی در فصول مختلف سال بوده و بر اساس آمار اعلام شده، این استان تنها در نوروز ۹۵ میزبان شش میلیون گردشگر بوده است.
تپه‌های باستانی مارلیک رودبار و قلعه کوتی دیلمان، شهرهای تاریخی گسکر و ماسوله، غار یرشلمان دیلمان، قلعه‌های تاریخی رودخان و سلسال، مسجد اسپیه مزگت رضوانشهر، محوطه‌های باستانی آق‌اولر و مریان تالش، خانه‌های صوفی املش و موزه میراث روستایی رشت از مهمترین آثار تاریخی گیلان است که به ثبت ملی رسیده و هرساله میزبان گردشگران داخلی و خارجی است.
موقعیت جغرافیایی گیلان
گیلان واقع در عرض جغرافیایی ۳۶ درجه و ۳۴ دقیقه تا ۳۸ درجه و ۲۷ دقیقه شمالی و طول جغرافیایی ۴۸ درجه و ۵۳ دقیقه تا ۵۰ درجه و ۳۴ دقیقه شرقی، در شمال ایران و جنوب دریای خزر واقع شده است. مرز شمالی آن از مرز آبی تشکیل شده و در امتداد ساحل دریای خزر، از آستارا تا چابکسر ادامه دارد.
فاصله رشت تا دریا
این استان از شمال به دریای خزر و جمهوری آذربایجان، از غرب به استان اردبیل، از جنوب به استان زنجان و قزوین و از شرق به استان مازندران محدود می‌شود. بر اساس آخرین تقسیمات کشوری، دارای ۱۶ شهرستان، ۵۲ شهر، ۴۳ بخش، ۱۰۹ دهستان و دو هزار و ۸۸۸ آبادی است که با مساحت ۱۴ هزار و ۷۱۱ کیلومتر مربع، طبق آخرین سرشماری نفوس و مسکن در سال ۱۳۸۵، جمعیت دو میلیون و ۴۸۰ هزار و ۸۷۰ نفری را در خود جای داده است.
شهر رشت مرکز این استان که در فاصله ۳۲۵ کیلومتری تهران قرار دارد در کنار شهرستان‌های آستانه اشرفیه، آستارا، املش، بندر انزلی، تالش، رشت، رودسر، رضوانشهر، رودبار، سیاهکل، شفت، صومعه سرا، فومن، لاهیجان، لنگرود و ماسال مجموعه‌ای از زیباترین و بکرترین جاذبه‌های گردشگری در ایران را به وجود آورده تا در نوروز ۹۴ شاهد ورود بیش از شش میلیون گردشگر باشد که از این تعداد، قریب به یک هزار و ۴۰۰ نفر گردشگر خارجی بوده‌اند.
نقشه گردشگری گیلان
مسیرهای دسترسی به استان
استان گیلان که جزو مناطق کم ارتفاع ساحل دریای خزر محسوب می‌شود، به دلیل برخورداری از آب و هوای متنوع در تمام طول سال- از ماه فروردین تا آخر آبان بهترین زمان برای مسافرت و بازدید از طبیعت و مناطق گردشگری استان است- همواره مقصد گردشگران زیادی از اقصی نقاط کشور و جهان است.
دسترسی زمینی به گیلان از سمت فلات ایران از طریق جاده قدیم و آزاد راه قزوین – رشت امکان پذیر است. این استان از طریق چابکسر با استان مازندران و از طریق آستارا با جمهوری آذربایجان، و اردبیل نیز راه زمینی دارد. گیلان همچنین با قرار گرفتن در مسیر کریدور شمال– جنوب دارای مرز دریایی هم هست.
فرودگاه بین‌المللی سردار جنگل رشت با مساحت کل ۲۲۰ هکتار، امکان دسترسی هوایی به این استان را فراهم کرده است. این فرودگاه، بزرگترین فرودگاه شمال ایران و سیزدهمین فرودگاه در بین فرودگاه‌های ایران است. این فرودگاه در هفته ۱۰۲ سورتی پرواز به مقاصد تهران، کیش، عسلویه، اصفهان، بغداد، مشهد، اهواز، بندرعباس و شیراز انجام می شود.
جاذبه‌های گردشگری شاخص
تنوع در جاذبه‌های گردشگری گیلان یکی از مواردی است که بسیاری از گردشگران را با کمبود وقت برای بازدید از تمام جاذبه‌های استان مواجه می‌کند اما توجه به زمینه علاقه‌مندی و شناسایی جاذبه‌های گردشگری در هر زمینه میتواند راه حلی برای کمبود زمان باشد.
جاذبه‌های طبیعی گیلان شامل جنگل‌های انبوه، سواحل، کوهستان، تالاب‌ها و شالیزارهای وسیع، با گستردگی در کل استان یکی از پر طرفدارترین جاذبه‌های گردشگری گیلان بوده که همه ساله خیل عظیمی از گردشگران را برای بازدید از این مناطق به سرزمین گیل می‌کشاند.
از جمله شاخص‌ترین جاذبه‌های طبیعی استان می‌توان به تالاب انزلی، سواحل دریای خزر در شهرهای انزلی، رودسر، آستارا، چمخاله، مناطق ییلاقی در ییلاقات ماسال و شاندرمن، ییلاقات اشکورات، ییلاقات املش و دیلمان و جنگل‌های انبوه در لاهیجان، تالش، آستارا، سراوان و… اشاره کرد.
همچنین از جمله مهمترین جاذبه‌های گردشگری تاریخی گیلان نیز تپه‌های باستانی مارلیک رودبار و قلعه کوتی دیلمان، شهرهای تاریخی گسکر و ماسوله، غار یرشلمان دیلمان، قلعه‌های تاریخی رودخان و سلسال، مسجد اسپیه مزگت رضوانشهر، محوطه‌های باستانی آق‌اولر و مریان تالش، خانه‌های صوفی املش و موزه میراث روستایی رشت را می‌توان نام برد.
در کنار این جاذبه‌ها، جذابیت‌های فرهنگی گیلان نیز که شامل آئین‌ها، بازی‌ها و ورزش‌های محلی، بازارهای هفتگی، صنایع دستی و لباس‌های محلی و انواع غذاهای محلی است، مجموعه‌ای بی‌نظیر از جاذبه‌های گردشگری در استان را به وجود آورده است.
«آبشار لاتون»
آبشار لاتون در استان گیلان، ۱۵ کیلومتری جنوب شهرستان آستارا، شهر لوندویل روستای کوته کومه جای گرفته‌است. ارتفاع تقریبی آبشار لاتون ۱۰۵ متر است که به لحاظ بلندی، مرتفع‌ترین آبشار گیلان و ایران به حساب می‌آید.
فاصله از روستای کوته کومه تا آبشار حدود شش کیلومتر است که در مدت طی این مسافت ۳/۵ ساعتی در حدود ۷۵۰ متر ارتفاع زیاد می‌شود.
مسیر صعود آبشار تپه‌هایی جنگلی و بسیار زیباست که در طول مسیر چشمه‌های فراوانی با آبی خنک و نوشیدنی دیده می‌شود. انتهای مسیر نیز دارای پرتگاه‌هایی خطرناک و مرگبار است. آبشار از فاصله ۵۰۰ متری قابل رویت است.
در حاشیه آبشار یکی از زیباترین جنگل‌های متراکم بکر و دست‌نخورده گیلان با انبوهی از درختان آلو، به، گلابی، گردو، فندق و سیب وحشی وجود دارد که در ۹ ماه از سال سرسبزی و زیبایی خود را حفظ می‌کند.
از تنوع جانوری اطراف آبشار نیز می‌توان به گرگ، گراز، خرس (نادر)، جوجه تیغی، اسب، گاو، و… اشاره کرد.
برای رفتن به این آبشار حتما باید از راهنمایان محلی بهره گرفته شود. مسیر آبشار تا روستای آسیوشوان آسفالته است، البته به دلیل کوهستانی بودن مسیر و دست‌اندازهای زیاد جاده برای این مسیر حتما از خودروهای راهنمایان بومی منطقه که عمدتا جیپ و ماشین‌های کوهستان هستند، استفاده کنید. این امر علاوه بر تضمین سفر شما، میتواند موجب رونق گردشگری منطقه نیز بشود.
برج تاریخی «میل اُمام»
این اثر در تاریخ دوم آبان ۱۳۸۲ با شماره ثبت ۱۰۶۴۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
«میل اُُمام» که در میان مردم منطقه به برج اُمام و همچنین آتشکده دوران ساسانی معروف است، در فاصله یک کیلومتری شمال شرق روستای قدیمی و زیبای اُمام، از توابع دهستان سُمام، بخش رانکوه، شهرستان املش قرار دارد و دسترسی به این برج از طریق روستای سُمام امکان پذیر است.
این برج بلندترین نقطه کوه سومان سرا، در ارتفاع دو هزار متری سطح دریا قرار دارد. شکل این میل، استوانه‌ای استو روی سراسر بدنه خارجی آن با گچ غربالی و درشت سفید شده است تا از دور نمایان شود.
میل اُمام را باید جزء برج های راهنما دانست.
در فرهنگ جغرافیای ایران آمده که در اطراف این میل بقایای ابنیه قدیمی از قبیل آجر و سفال مشاهده شده، از این رو این برج، آتشکده و یا برج خبری بوده. البته بعضی از ریش سپیدان محل هم معتقدند این محل در گذشته آتشکده بوده است.
«قلعه لیسار»
قلعه لیسار که به دژ یا قلعه «سلسال» نیز معروف است مربوط به دوره سلجوقیان بوده و در روستای لیسار شهرستان تالش واقع شده است.
این اثر که در تاریخ ۱۰ خرداد ۱۳۸۲ با شماره ثبت ۸۷۸۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده، در ارتفاع ۸۰ متری از زمین و روی تپه ای سنگی در ۱۵کیلومتری شهر هشتپر (مرکز شهرستان تالش) و مرکز دهستان لیسار واقع شده است.
این قلعه با بارویی بسیار مستحکم بر فراز تپه ای به ارتفاع حدود ۱۰۰ متر از زمین های اطراف در فاصله حدود چهار کیلومتری دریای خزر بنا شده است.
ساختمان دژ بر روی یک صخره سنگی قرار گرفته و دیوارهای آن با استفاده از سنگ و یا آجر با ملاط یا ساروج استوار شده است.
فاصله رشت تا دریا
«بازار رشت»
بازار رشت (گیلکی: رشت بازار) بزرگترین بازار روباز کشور است که در مرکز شهر رشت و در منطقه دو شهرداری این شهر واقع شده و مرکز تمامی فعالیت‌های بازرگانی استان گیلان به حساب می‌آید.
بازار سنتی رشت شامل میدان بزرگ، میدان کوچک، چهارسوق‌ها و کاروانسراها است. معماری کاروانسراها و طاقی‌های موجود در این بازار یکی از جاذبه‌های توریستی آن است.
در بافت ۲۴ هکتاری بازار رشت، ۱۴ کاروانسرا وجود دارد که توسط راسته‌های مختلف به هم مرتبط هستند. این کاروانسراها در دوره قاجاریه و اوایل دوره پهلوی به عنوان کانون‌های بازرگانی ساخته شدند.
در گوشه و کنار بازار رشت می توان جلوه های گوناگونی از زیبایی‌های فرهنگ فولکلور این استان را یافت که به نوبه خود بسیار زیبا و جذاب است.
روزانه هزاران نفر از ساکنان شهرها و روستاهای استان گیلان و استان‌های مجاور، برای داد و ستد در این بازار حضور می یابند واین بازار برای گردشگران نیز همواره جذاب و دیدنی بوده است.
آبشار «ویسادار»
آبشار «ویسادار» با معنی لغوی (سایه درخت بید) سومین آبشار مرتفع گیلان است که در طبیعت بکر و زیبای شهر «پره سر» شهرستان «رضوانشهر» جا خوش کرده و با ابهتی مثال زدنی، چشم بازدید کنندگان را خیره می کند.
برای رسیدن به این آبشار کافی است تا پس از رسیدن به شهر «پره سر» -در مسیر عزیمت از انزلی به آستارا- به سمت «صیقل سرا» و «ابویار» منحرف شده و پس از طی حدود ۱۳ کیلومتر در دل جنگل های انبوه هیرکانی و لذت بردن از جاذبه های طول مسیر شامل استخرهای پرورش ماهی و مزارع پرورش زنبور عسل، در انتهای مسیر به پلی فلزی که امکان دسترسی به آبشار را فراهم می کند، برسید.
سرو «هرزویل»
سرو هرزویل درختی است بسیار کهن در شهرک هرزویل که یکی از آثار طبیعی ملی ایران و تحت حفاظت سازمان محیط زیست محسوب می شود. حریم آن مساحتی است با تقریبا ۱۰ هزار متر مربع که با حصار از بقیه منطقه جدا شده است.
در مورد سن این ابردرخت گفته‌ها بسیار است. در برخی منابع سن این درخت را سه هزار سال و در برخی منابع دیگر سن آن را هزار سال تخمین زده اند.
تالاب «امیرکلایه»
تالاب امیرکلایه در لاهیجان واقع شده و دسترسی به آن در حال حاضر از طریق جاده کنار گذر چمخاله به کیاشهر امکان پذیر است. تالاب امیر کلایه که در گذشته آن را «شاله کل» هم می نامیدند، در بخش «شیر جوپشت» در شمال لاهیجان و در ۲۸ کیلومتری شمال غربی لنگرود، در نزدیکی جاده بندر کیاشهر به لنگرود قررا دارد. تالاب در حدود هزار و ۲۳۰ هکتار مساحت دارد و عمق متوسط آن دو متر است.
یکی از ویژگی های منحصر به فرد تالاب بین المللی امیر کلایه لاهیجان در مقایسه با دیگر تالاب های گیلان این است که این تالاب از محدود محیط های تالابی آب شیرین است که تنها در یک کیلومتری دریا قرار دارد. این تالاب همچنین زیستگاه ۱۱ گونه از انواع ماهیان نظیر سوف، حاجی ترخان، اسبوله، اردک ماهی، کپور و گونه های دیگراست که در تنوع بخشی به این اکوسیستم آبی نقشی مؤثر دارند.
علاوه بر وجود انواع گونه های جانوری در این تالاب، این محیط آبی زیستگاه ۱۲ گونه گیاهی آبزی است که از نمونه های شاخص آن می توان به نیلوفر آبی، لاله تالابی، مریم آبی و عدسک اشاره کرد.
پسته دریایی که در زبان محلی به آن «ثعله باقلی» می گویند نیز یکی از گیاهان زیبایی است که در این تالاب می روید و محصول آن لاله تالابی است.
All Content by Mehr News Agency is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
استان گیلان، بهشت ایران زمین، با جاذبه‌های طبیعی و تاریخی بی‌همتای خود مانند ماسوله، قلعه رودخان، ییلاقات ماسال و تالاب انزلی، مسافران را همیشه شیفته زیبایی‌های خود می‌کند.
بدون تردید استان گیلان یکی از مواهب الهی ایران است و زیبایی‌های هر گوشه از این بهشت زمینی مسافران را شگفت‌زده می‌کند؛ از روستای ماسوله با معماری منحصربهفرد و بی‌نظیر و طبیعتی مثال‌زدنی گرفته تا تالاب انزلی که با نیلوفرهای آبی خود، تابلویی بی‌نظیر برای عاشقان طبیعت خلق می‌کند.
قطعا زبان از توصیف زیبایی‌های استان گیلان بی‌نظیر است و تا خودتان به این بهشت رویایی سفر نکنید، نمی‌توانید زیبایی‌های آن را تصور کنید. با این حال ما در این مطلب که در قالب یک برنامه سفر جاده‌ای در استان گیلان از سوی وبسایت کجارو تهیه و تدوین شده است، شما را با بهترین و رویایی‌ترین جاذبه‌های این استان آشنا میکنیم تا در صورت سفر به آن بتوانید برنامه‌ریزی بهتری داشته باشید و بیشترین لذت را از سفر خود ببرید. در این برنامه خود سفر خود را از رشت، مرکز استان گیلان آغاز میکنیم و پس از دیدن بنای مستحکم قلعه‌رودخان و روستای قلعه روخان و ماسوله، به سمت بندر انزلی حرکت میکنیم و سفر خود را با بازدید از جاذبه‌های شاخص این شهر و اطراف آن به پایان می‌رسانیم. اگر شما هم ما را در این سفر رویایی همراهی کنید، خوشحال می‌شویم.
روز اول | روز دوم | روز سوم
فاصله رشت تا دریا
ساعت ۸ صبح حرکت خود را از رشت به سمت پارک جنگلی سراوان آعاز میکنیم تا از این پارک جنگلی رویایی و اکوموزه میراث روستایی گیلان دیدن کنیم. موزه میراث روستایی گیلان با تمام موزه‌هایی که تاکنون دیده‌اید، تفاوت دارد و واقعا منحصربهفرد است. شاید این جمله در ابتدا کمی برایتان اغراق‌آمیز به نظر برسد، اما قطعا پس از آشنایی با این موزه شما هم نظر ما را تایید می‌کنید. فاصله رشت تا پارک جنگلی سراوان ۱۷٫۵ کیلومتر است و طی کردن این مسیر تقریبا ۲۰ دقیقه طول می‌کشد.
اگر در سفر به استان گیلان از این موزه بازدید نکنید، قطعا پشیمان خواهید شد. موزه میراث فرهنگی گیلان از بخشهای مختلفی همچون رستوران، چای‌خانه، مسجد، مهمان‌پذیر، مزارع و باغات چای، کارگاه‌های آموزش تهیه صنایعدستی تشکیل شده است.
این موزه حتی برای خود گیلانی‌ها هم جالب و جذاب است و زندگی روستاییان استان گیلان را به تصویر کشیده است. این روستا مکانی عالی با تعامل با روستاییان و آشنایی با آنها است.
یکی از ویژگی‌های جالب این موزه، پرورش کرم ابریشم در بخشی از آن است. شاید تماشای جدا کردن پیله ابریشم از کرم ابریشم از نزدیک، برای شما هم جالب باشد.
در ضمن در این موزه میتوانید طعم نان‌ها و حلواهای داغ و تازه محلی را که به دست زنان محلی با آتش و روی ظروف سفالی تهیه می‌شود، نیز تجربه کنید.
سوغات این موزه که شامل عروسک‌های بافتنی، پارچه‌ای، نمدی با لباس‌های محلی، ظروف سفالی خوش رنگ و لعاب، سبدهای چوبی و قالیچه می‌شود نیز میتواند هدیه خوبی برای دوستان و آشنایان شما باشد.
حیف است که به این موزه بیایید و طعم شیرینی‌های محلی مانند نان برنج، حلوای خورش و حلوای زعفرانی را نچشید. حداقل باید طعم کلوچه فومن را امتحان کنید. این کلوچه یکی از خوشمزه‌ترین خوردنی‌های این منطقه محسوب می‌شود.
در ضمن اگر در زمان‌های خاصی از این موزه دیدن کنید، میتوانید با شرکت در جشن‌ها و مراسم‌ها مثل عروسی‌های محلی یا جشن‌های محلی دیگر مانند جشن برداشت برنج یا جشن شالیزار، از نزدیک با فرهنگ و آداب و رسوم مردم گیلان آشنا شوید.
جشن عروس گوله
به دلیل اینکه این موزه در پارک جنگلی سراوان واقع شده، میتوانید پس از بازدید از این موزه از دریاچه سحرانگیز این پارک که فرشی مخملین از چمن‌ها بر آن گسترانیده شده است، بازدید کنید و سوار بر قایق‌ها از محیط بکر و اسرارآمیز جنگل که مملو از آرامش و سکوت است، بازدید کنید. همچنین میتوانید از رانندگی در جاده جنگلی این پارک نیز لذت ببرید.
پس از بازدید از پارک جنگلی سروان و موزه میراث روستایی گیلان به سمت روستای آقا سید شریف حرکت میکنیم و پس از صرف ناهار در یکی از رستوران‌های خوب آن به سمت دریاچه سقالکسار، پاک‌ترین دریاچه ایران حرکت میکنیم.
برای صرف ناهار میتوانید به رستوران کولمه واقع در روستای آقا سید شریف، کیلومتر ۱، میل کنید.
در این رستوران که فضای دلنشینی دارد، انواع غذاهای محلی از جمله کباب ترش و کباب‌های محلی دیگر نیز عرضه می‌شود. رستوران درجه یک ترنگ طلایی واقع در پل انتظام، کیلومتر ۱۰ جاده جیره، هم گزینه خوبی است. در این رستوران نیز انواع غذاهای محلی با کیفیت نسبتا خوب عرضه می‌شود. با توجه به بالا بودن قیمت غذاهای این رستوران و حجم زیاد آنها، در صورتی که غذای زیادی نمی‌خورید، میتوانید یک پرس را برای دو نفر سفارش دهید.
فاصله پارک جنگلی سراوان تا رستوران کولمه ۱۷ دقیقه (۱۸٫۶ کیلومتر) و تا رستوران ترنگ طلایی ۱۹ دقیقه (۱۸٫۲ کیلومتر) است.
گویی این دریاچه اکسیر آرامش‌بخشی را به بازدیدکنندگان خود هدیه می‌دهد. در دریاچه سقالکسار از طبیعت اطراف خود سیر نمی‌شوید؛ زیرا به هر طرف که نگاه می‌کنید منظرهای را می‌بینید که میتوانید ساعت‌ها نظاره‌گر آن باشید.
دریاچه سقالکسار که در روستایی به همین نام و در پشت سد خاکی سقالکسار ایجاد شده ، برخلاف اکثر مناطق گردشگری شمال ایران، پس از سالها بازدید عموم مردم از آن، هنوز هم بکر و پاکیزه باقی مانده و دلیل این موضوع هم ایده جالب ساکنان روستا برای پاک باقی ماندن این دریاچه است. هنگام ورود به دریاچه و پرداخت وجه ورودی، کیسه‌های زباله‌ای برای جمع‌آوری زباله‌های آن به شما داده است و اگر شما در هنگام ترک دریاچه، مقداری زباله به فرد مسئول تحویل دهید، دو سوم مبلغ ورودی به شما بازگردانده می‌شود!
پیاده‌روی در کنار سقالکسار و قایق‌سواری در آن، لذت بودن در چنین فضایی را دو چندان می‌کند. در ضمن در کنار دریاچه امکاناتی همچون سرویس بهداشتی، نمازخانه و یک بوفه کوچک اغذیه‌فروشی نیز فراهم شده است. برای رسیدن به پاک‌ترین دریاچه ایران ابتدا باید مسیر خود را در جهت جنوب شرقی به سمت جاده جیرده و سپی جاده سقالکسار حرکت کنید.
پس از بازدید از دریاچه سقالکسار به سمت روستای بی‌نظیر ماسوله حرکت میکنیم. با ورود به این روستا به معنای واقعی کلمه حیرت‌زده می‌شوید؛ زیرا این روستا هم معماری منحصر‌به‌فردی دارد و هم با طبیعت رویایی خود، هر گردشگری را سر ذوق می‌آورد. فاصله این دریاچه تا ماسوله در حدود ۶۲ کیلومتر است و طی کردن این مسیر تقریبا یک ساعت و ۲۸ دقیقه طول می‌کشد.
ماسوله شهری با نمونه‌ای شاخص از معماری پلکانی در جهان است.
فاصله رشت تا دریا
طراحی این خانه‌ها به گونه‌ای است که بام هر خانه حیاط خانه بالایی خود است و این بام‌ها و حیاط‌ها پیاده‌روهای روستا نیز محسوب می‌شوند و محل گذر عمومی هستند.
توصیه میکنیم محلی را برای اقامت خود انتخاب کنید و شب را نیز در مکان سپری کنید؛ زیرا شب‌های ماسوله هم حقیقتا تماشایی است و چراغ‌های نارنجی رنگ همچون کرم‌های شب‌تاب درخشان در دل جنگل، منظره زیبایی را خلق می‌کنند.
برای اینکه از بودن در ماسوله بیشترین لذت را ببرید، شاخص‌ترین جاذبه‌های این روستا را به شما معرفی میکنیم.
آبشار کوشم ماسوله با ارتفاع ۳۰ متر در انتهای دره جنگلی ماسوله و در امتداد رودخانه ماسوله به ژرفای دره فرو می‌ریزد. مسیر دسترسی به این آبشار شیب ملایمی دارد و به سادگی میتوانید آن را طی کنید.
بازار ماسوله را به هیچ وجه نباید از دست ندهید؛ زیرا هم معماری جالبی دارد و هم در آن انواع مختلفی از صنایعدستی و خوراکی‌های خوشمزه و ترش و شیرین یافت می‌شود. در بازار ماسوله که به صورت پلکانی و در چهار طبقه بنا شده است، میتوانید انواع صنایعدستی مانند نمد، گلیم، کیف، عروسک‌های بانمک و انواع مختلفی از خوراکی‌ها مانند نان روغنی، کلوچه سنتی فومن و حلوای کنجدی را بخرید. در ضمن رستوران‌ها و کافه‌های سنتی بازار هم میتواند حال و هوای شما را عوض کنند.
یکی دیگر از جاذبه‌های دیگر ماسوله موزه مردم‌شناسی ماسوله است که ساختمان آن درست همانند خانه‌های ماسوله معماری سنتی دارد و دارای ۳ اتاق است که مساحت آنها در مجموع ۶۰ مترمربع است.
در کل جالب‌ترین اشیای این موزه شامل کفش‌های سنتی، اسکناس و سکه‌های قذیمی، شناسنامه قدیمی، ساز سورنا، رادیو، ترازوهای چوبی و دیگر وسایل مورد استفاده در زندگی روزمره مردم ماسوله در گذشته می‌شود.
یکی دیگر از جاذبه‌های بکر ماسوله، پارک جنگلی ماسوله است با ۲۴۰۰ متر ارتفاع. حداقل ارتفاع این پارک جنگلی از سطح دریا ۸۰۰ متر و حداکثر ارتفاع آن ۱۸۰۰ متر است. پارک جنگلی ماسوله از امکانات مناسبی همچون آلاچیق و رستوران نیز برخوردار است.
بهتر است در گشت و گذار خود در ماسوله بازدید کوتاهی از بقعه عون ابن علی داشته باشید. دیوارهای این بقعه که آرامگاه فرزند یکی از نوادگان حضرت علی (ع) است. یکی از اشیای تاریخی این بقعه، دری از جنس چوب آبنوس بوده که با کنده‌کاری فوق‌العاده ظریف آراسته شده است. قدیمی‌ترین تاریخ ثبت شده در این بنا، سال ۹۶۹ هجری است که روی سنگ قبر نصب شده روی یکی از دیوارها حک شده است.
روز دوم سفر خود را با بازدید از بنای تاریخی بسیار ارزشمند قلعه رودخان آغاز کنیم. فاصله ماسوله تا پارکینگ مجموعه تفریحی قلعه رودخان تقریبا ۵۱ کیلومتر است و طی کردن این مسیر یک ساعت و ۱۱ دقیقه طول می‌کشد. پیشنهاد میکنیم ساعت ۷ صبح حرکت خود را از ماسوله به سمت این روستای زیبا آغاز کنید.
بهتر است پس از رسیدن به روستای قلعه رودخان مستقیما به سمت بنای تاریخی قلعه رودخان حرکت کنید. پس از ورود به محوطه پایین قلعه باید خود را برای پیمودن ۱۰۰۰ پله سنگی و سخت آماده کنید.
شاید در ابتدا فکر کنید که طی کردن چنین مسیری بسیار خسته‌کننده است؛ این مسیر از میان درختان انبوه جنگلی می‌گذرد و خروش رودخانه در برخی از نقاط مسیر هم باعث می‌شود که هر چند دقیقه‌ای بی‌اختیار توقف کنید و محو تماشای مناظر بکر جنگلی شوید. همچنین بوی عطر نان محلی در برخی از نقاط مسیر شما را سرمست می‌کند.
بهتر است قبل از اینکه پا در این مسیر سخت و صد البته زیبا بگذارید، کفش مناسبی بپوشید و یکی از چوب‌دستی‌هایی را که محلی‌ها با قیمت ناچیزی می‌فروشند، بخرید.
پس از طی کردن این مسیر، در بزرگ و با عظمتی با ارتفاع ۳٫۵ متر و عرض ۲٫۶ متر می‌بینید که با عبور از آن وارد بزرگترین قلعه آجری ایران می‌شوید. پس از ورود به قلعه و پشت سر گذاشتن یک راهروی بزرگ به قسمت داخلی آن می‌رسید و با بالا رفتن از چند پله میتوانید به قسمت بالای دروازه‌ها و درون برج‌ها نیز راه پیدا کنید.
دیدنی‌ترین قسمت قلعه، شاه‌نشین آن است که ۲۰۰ متر با ورودی فاصله دارد و در بلندترین قسمت قلعه در ارتفاع ۷۷۸ متری از سطح دریا ساخته شده است. وقتی وارد ایوان شاه‌نشین قلعه می‌شوید. منظرهای گسترده و وصف‌ناپذیر از جنگل را مقابل روی خود می‌بینید. بازدید از آب‌انبار قلعه هم خالی از لطف نیست.
لازم به ذکر است که در محوطه داخلی قلعه نیز همانند محوطه پایین آن، برخی از امکانات رفاهی ضروری مانند آب آشامیدنی، سرویس بهداشتی و نمازخانه نیز ایجاد شده است.
میتوانید پس از بازگشت از قلعه و صرف ناهار در رستوران‌های اطراف آن، دو ساعتی را هم در محیط زیبای پایین قلعه بگذرانید. در این محوطه آلاچیق‌هایی در کنار رودخانه ایجاد شده که میتوانید با اجاره آنها از زیبایی و آرامش طبیعت اطراف خود لذت ببرید.
رستوران‌های این محوطه با غذاهای محلی خوشمزه خود، بازارچه قلعه رودخان و زنان محلی که با گشاده‌رویی در حال عرضه صنایعدستی خود هستند، توجه شما را به خود جلب می‌کنند؛ در صورتی که به لباس‌های محلی شمالی علاقه‌مند هستید، میتوانید در آتلیه عکاسی با این لباس‌ها عکس بگیرید که تجربه خوبی است.
لباس محلی برای عکاسی
بازارچه قلعه رودخان
ناهار را میتوانید در یکی از رستوران‌های سنتی محوطه پایین قلعه‌رودخان میل کنید که تعداد آنها کم نیست. رستوران ترنگ طلایی یا رستوران آقای مهربون جزو این رستوران‌ها هستند. در هر دو رستوران میتوانید طعم بی‌نظیر غذاهای محلی را در یک رستوران محلی تجربه کنید. در ضمن اگر هوس فست‌فود کرده‌اید، میتوانید سری به پیتزا ساندویج دژ بزنید.
توصیه میکنیم پس از صرف ناهار سری هم به روستای فوشه بزنید و از طبیعت دل‌انگیز این روستا هم لذت ببرید.
روستای فوشه یکی از زیباترین روستاهای استان گیلان بوده که مزارع چای، جنگل‌های بکر و زیبا و رودخانه خروشانی را در خود جای داده است و اهالی خونگرم آن نیز به گرمی از شما استقبال می‌کنند.
کمی که بالاتر می‌روید، وارد جنگل‌های بکر می‌شوید که توصیف مناظر آنها حقیقتا دشوار است. در فصول گرم سال میتوانید در حوضچه‌هایی که در کنار رودخانه ایجاد شده‌اند، آب‌تنی کنید. همچنین در صورت تمایل و البته با کمک راهنمایان محلی میتوانید پس از یک و ساعت نیم الی دو ساعت به غار خون فوشه برسید که با دالان‌ها و دهلیزهای متعدد خود، یکی از زیباترین غارهای گیلان محسوب می‌شود.
پس از بازدید از روستای فوشه به سمت روستای رویایی ماسال حرکت میکنیم. فاصله فوشه تا روستای ماسال ۴۴ کیلومتر است و طی کردن این مسیر ۱ ساعت و ۴ دقیقه طول می‌کشد.
توصیف ماسال هم مانند بسیاری دیگر از مناطق گردشگری گیلان دشوار است. به ارتفاعات این روستا که می‌روید، خود را در میان ابرها یا حتی بالاتر از آنها می‌بینید. گویی ابرها را زیرپا گذاشته‌اید و مقتدرانه بر فراز آنها ایستاده‌اید. بدون تردید وقتی که خود را در میان این فضای فراواقعی می‌یابید، تصور می‌کنید که در عالم خیال سیر می‌کنید.
ییلاقات مرتفع ماسال تکه‌ای از بهشت است که بودن در آنها خاطره‌ای فراموش‌نشدنی برای شما رقم خواهد زد. پیشنهاد میکنیم شب سوم سفر خود را در یکی از ویلاها یا خانه‌های محلی این روستا سپری کنید و از طبیعت آن نهایت لذت را ببرید
پیشنهاد میکنیم روز سوم سفر خود را با بازدید از روستای اولسبلنگاه، گل سرسبد و چشم و چراغ ییلاقات ماسال آغاز کنید. بهتر است صبح زود (مثلا ۶ صبح) از ماسال به سمت روستای اولسبلنگاه حرکت کنید.
حتی مسیر منتهی به این روستا هم سراسر زیبایی و طراوت است؛ چه برسد به خود روستا. در این مسیر درختان جنگلی دست به دست هم داده و تونل‌های سبز و با شکوهی را ایجاد کرده‌اند که هرگز دوست ندارید آنها را پشت سر بگذارید. گوشه به گوشه این طبیعت دلفریب از شما دل‌ربایی می‌کند و صدای رودخانه خروشان خالکویی نیز هوش از سرتان می‌برد. به ارتفاعات که می‌رسید، ابرها با آغوشی باز به استقبال شما می‌آیند و دوست دارید همچون کودکی خود را در میان آنها رها کنید.
جاده منتهی به روستا
تماشای منظره بی‌نظیری از دریا، نوشیدن آب گواری چشمه‌سارها، پیاده‌روی و اسب‌سواری دشت‌های وسیع با درختان وسیع، تجربه‌های بی‌نظیری هستند که نباید آنها را از دست ندهید. در ضمن به هر گوشه از این روستا که می‌نگرید، سوژه‌ای بی‌نقص پیدا می‌کنید؛ پس دوربین عکاسی خود را فراموش نکنید.
برای رسیدن به این روستای زیبا، ابتدا باید جاده گیلوان که از میان شهر ماسال می‌گذرد را در پیش بگیرید؛ کمکی که مسیر خود را در این جاده ادامه دادید، به چندین مسافرخانه و رستوران می‌رسید و از آنجا میتوانید با راهنمایی‌های افراد محلی خود را به روستا برسانید.
پس از بازدید از این روستای زیبا به سمت تالاب انزلی حرکت میکنیم. این تالاب تقریبا ۵۳ کیلومتر با روستای اولسبلنگاه فاصله دارد و طی کردن این مسیر تقریبا یک ساعت و ۱۸ دقیقه طول می‌کشد.
اگر در اواخر خرداد تا اواخر شهریور به این تالاب سفر کنید، با منظره فوق‌العاده تماشای نیلوفرهای آبی مواجه می‌شوید. که بر پهنه آبی دریا گسترده شده‌اند و با گلبرگ‌های صورتی و بزرگ خود هر بیننده‌ای را شیفته خود می‌کنند.
این تالاب یکی از مهمترین اکوسیستم‌های طبیعی شمال کشور است. اما چند وقتی است که زنگ خطر آلودگی این تالاب نیز به صدا درآمده است؛ امیدواریم که در جهت حفظ و نگهداری این تالاب طبیعی کشور بتوانیم کوشاتر عمل کنیم.
این تالاب در برخی از فصول سال میزبان پرندگان مهاجر از سایر کشورها نیز است که باعث دوچندان شدن جذابیت آن می‌شود. قایق‌سواری و انجام سایر تفریحات آبی مانند تیوب‌سواری، کایاک و … در این تالاب لذت خاصی دارد. همچنین امکان ماهیگیری نیز در این تالاب وجود دارد.
پیشنهاد میکنیم ناهار را در یکی از رستوران‌های اطراف تالاب انزلی یا رستوران حاج مرتضی واقع در مابین میدان معراج و میدان مالا میل کنید. البته رستوران حاج مرتضی فاصله زیادی (۴۰ کیلومتر) تا تالاب انزلی دارد و طی کردن این مسیر تقریبا ۵۰ دقیقه طول می‌کشد.
پس از صرف ناهار و کمی استراحت به سمت پارک جنگلی گیسوم، یکی از زیباترین پارک‌های جنگلی استان گیلان حرکت کنید.
با بازدید از این پارک میتوانید با یک تیر چند نشان بزنید؛ زیرا جاده‌ای که از میان این پارک جنگلی رویایی می‌گذرد، به ساحل ختم می‌شود و میتوانید از ساحل زیبایی دریای خزر در کنار جنگل نهایت لذت را ببرید.
در این پارک جنگلی میتوانید از تفریحاتی نظیر موتورسواری با موتورهای آفرود و اسب‌سواری نیز لذت ببرید و در ساحل نیز با تفریحات جذاب دیگر مانند شاتل، قایق‌سواری، جت‌‌اسکی، باراسل، پاراگلایدر و موتورهای چهارچرخ، لحظات خوشی را سپری کنید.
توصیه میکنیم حتما پرواز با چتر باراسل و پاراگلایدر را تجربه کنید؛ زیرا منظره دریا و جنگل گیسوم از فراز آسمان حقیقتا تماشایی است.
در ضمن بازدید از بازارچه ساحل گیسوم هم خالی از لطف نیست. قطعا نمی‌توانید از کنار آلوچه، ترشیجات، مرباجات و دیگر خوراکی‌های خوشمزه این بازار به سادگی عبور کنید. صنایعدستی چوبی و حصیری این بازار هم نظر شما را به خود جلب می‌کنند.
برای دسترسی به این پارک باید ابتدا از تالاب انزلی به سمت آستارا حرکت کنید. پس از رسیدن به شهر پره سر باید مسیر خود را در سمت راست ادامه دهید تا پس از طی ۵ کیلومتر به ورودی جنگل گیسوم برسید و پس از طی سه کیلومتر جاده جنگلی، ساحل زیبای دریای خزر را پیش روی خود می‌بینید
پس از بازدید از این پارک جنگلی منحصربهفرد، به سمت آبشار ویسادار حرکت میکنیم
آبشار ویسادار سومین آبشار مرتفع استان گیلان بوده و شکل خاص دیواره صخره‌ای این آبشار که از فراز آن به دل زمین می‌ریزد، از ویژگی‌های منحصربهفرد این آبشار است.
در ضمن حوضچه تشکیل شده زیر آبشار که محل مناسبی برای آب‌تنی است و درختان انبوه نزدیک آبشار که ریشه‌های آنها بر سطح زمین گسترده است و مناظر جالبی را به وجود آورده‌اند.
با استفاده از پله‌های صخره‌ای کنار آبشار، به بالای آن نیز راه پیدا کنید. توصیه میکنیم عسل این منطقه را که از کیفیت بالایی هم برخوردار است، حتما خریداری کنید.
مسیر منتهی به آبشار هم مملو از زیبایی است و درختان دست در دست هم داده و تونل‌های زیبایی را ایجاد کرده‌اند.
برای رسیدن به این آبشار ابتدا باید مسیر رشت به آستارا را ادامه دهید و پس از رسیدن به شهر پره سر، به سمت خیابان آبشار ویسادار حرکت کنید و پس از آن مسیر خود را در جاده آبشار ویسادار ادامه دهید.
کپی بخش یا کل هر کدام از مطالب کجارو تنها با کسب مجوز مکتوب امکان پذیر است
تولید و توسعه نرم افزار کجارو توسط شرکت آویژه انجام می‌شود.
تاریخچه لنگرود
صنایع دستی مانند:
چموش دوزی، گمج
رَشْت ( آوا راهنما·اطلاعات)
(به گیلکی: رٚشت) یکی از کلانشهرهای ایران،[۴][۵] مرکز استان گیلان در شمال ایران، و مرکز شهرستان رشت است و مادرشهر[۶] استان گیلان و بخش‌هایی از استان‌های همجوار است. از رشت به عنوان شهر همیشه بیدار یاد می‌کنند.[۷]این کلانشهر همچنین پرجمعیت‌ترین شهر شمال ایران در بین سه استان حاشیهٔ دریای کاسپین و بزرگترین و پرجمعیت‌ترین شهر گیلک‌نشین جهان، بزرگترین سکونت گاه سواحل جنوبی دریای خزر محسوب می‌شود.[۸][۹] در تابستان ۱۳۹۲، رشت سومین شهر بازدید شده توسط گردشگران در ایران بود.[۱۰]
بر اساس سرشماری رسمی سال ۱۳۹۵، جمعیت شهر رشت تعداد ۶۷۶٬۹۹۱ نفر است.[۱۱]
جمعیت شناور ثابت روزانهٔ شهر رشت به‌عنوان مادرشهر استان گیلان[۶] بالغ بر ۱٬۰۰۰٬۰۰۰ نفر است.[۱۲] جمعیت این شهر در تعطیلات و ماه‌های گردگشری سال بالغ بر دومیلیون نفراست.[۱۳] رشت فشرده‌ترین شهر ایران به لحاظ نسبت جمعیت به وسعت است و ازلحاظ نسبت جمعیت در روز و شب نیز رتبه نخست کشور را دارد.[۱۲]
در شهر رشت لهجه‌های گوناگون از گویش بیه‌پس زبان گیلکی توسط مردم تکلم می‌شود.[۱۴]
فاصله رشت تا دریا
آب و هوای رشت ازجمله آب و هوای معتدل کاسپین و شبه مدیترانه‌ای است که دارای تابستان‌های گرم و شرجی و زمستان‌های سرد و مرطوب است. همچنین شهر رشت دارای رتبهٔ اول میزان بارش مراکز استان‌های ایران و به شهر باران های نقره ای مشهور است.[۱۵]
رشت بیش از ۴٬۵ قرن پیش مرکز گیلان شد[۱۶] و در گذشته، مرکز استان یکم ایران بوده‌است. همچنین این شهر نقشی کلیدی در بزنگاه‌های تاریخ ایران مانند انقلاب مشروطه، جنبش جنگل و انقلاب ۱۳۵۷ ایران داشت و با توجه به فرهنگ مردم آن و قرار گرفتن در جاده راه ابریشم از دیرباز به عنوان مرکز تجارت شمال[۱۷][۱۸][۱۹][۲۰][۲۱][۲۲] همواره به عنوان دروازه تمدن مدرن از آن یاد می‌شود.[۲۳] و دارای پیشینه‌ای درخشان در عرصه مبادلات خارجی بوده‌است.[۲۴][۲۵]
این شهر در سال ۲۰۱۵ به شبکه شهرهای خلاق جهان به عنوان شهر خلاق خوراک‌شناسی زیر نظر یونسکو پیوست.[۲۶][۲۷] براساس استانداردهای یونسکو شهر خلاق، شهری است که از نوآوری و توانمندی‌های شهروندان در توسعه پایدار شهری استفاده می‌کند. رشت تنها شهر ایران به همراه ۱۸ شهر دیگر جهان است که در زمینه خوراک‌شناسی در یونسکو ثبت شد.[۲۸][۲۹]
امروزه شهر رشت یکی از قطبهای کشاورزی در سطح کشور محسوب می‌شود. رشت یکی از قطبهای تولید برنج ایران،[۳۰] تولیدکنندهٔ بزرگ فولادو قطب تولید نانو داروهای ضد سرطان کشور[۳۱] یکی از مهمترین شهرهای ایران است.
از سال ۱۳۹۴ خورشیدی با تلاش‌های بی‌وقفهٔ مردم و پشتیبانی شهرداری رشت، روز ۱۲ دی با عنوان روز رشت به ثبت رسید.
تاریخ میلادی دوم ژانویه روز رشت (شهر باران‌های نقره ای).
رشت با تلفظ درست «رِشت» در ایرانی باستان Ṷṛšti «باران» اسم مؤنث از Ṷaṛš «باریدن» و از این ریشه در زبان اوستایی صفت فعلی varǝšta «باریده» و در زبان لری باستان bǝṛšt «بارش» و bǝšt «باران» و در هورامی veš «باران» و فارسی نو «بارِش» از «وارِشت» فارسی میانه هم ریشه است.[۳۲][۳۳][۳۴]
وجه تسمیهٔ رشت در فرهنگ واژه‌های دساتیر، به‌معنی گچی که بنّایان، سنگ و آجر را به آن محکم نمایند، و در لغت‌نامه‌های انجمن آرا، آنندراج، لغت فرس اسدی توسی، لغت محلی شوشتری، برهان قاطع، ناظم الاطبا و لغت‌نامهٔ جهانگیری: چیزی که از هم فروریزد؛ هر چیزی که از هم فروریزد و فروپاشد؛ دیوار مشرف برافتادن. گچ را نیز گویند که بدان خانه سفید کنند؛ لجن و خاکروبه؛ خاک و گَرد؛ خاک را گویند؛ رنگ‌کرده نیز معنی شده‌است.[۳۵][۳۶]
همچنین رشت (به فتح اول) به معنی در فروافتاده در گودی قرار گرفته یا جای پست است. صفتی بود برای هفته بازار رشت و حومه که روزهای یکشنبه در این شهر و روزهای چهارشنبه در آج بیشه حومه رشت تشکیل می‌شد. رشت بازار یعنی بازار در گودی قرار گرفته و این صفت بدان اعتبار بود که هر پیله‌ور یا مسافری که از بخشهای جنوبی، مانند رودبار یا از مناطق غربی مانند فومن یا از مناطق شرقی مانند لاهیجان به سوی رشت حرکت می‌کرد، از منطقه‌ای بلندتر به ناحیه‌ای که در سطح پایین قرار داشت سرازیر می‌شد. تدریجاً «بازار» از آخر نام حذف شد و «رشت» باقی‌ماند.
از جمله دیگر نظرات می‌توان به (بیه) یعنی مصب بین دو رود اشاره کرد. یا (دارالمرز) یعنی سرزمین پست و گود (جلگه) یا به نظر علی‌اکبر دهخدا چون ساخت اصلی شهر در سال ۹۰۰ هجری بوده و کلمه رشت در حساب ابجد ۹۰۰ است این نام را انتخاب نمودند. بنا به یک گمانه زنی دیگر نیز: تلفظ دقیق این نام شهر رَشت «رِشت» بوده که آن نیز از بن ریسیدن گرفته شده‌است و دلیل این نامگذاری مطرح بودن این شهر در تولید رشته‌های نوغان یا همان ابریشم|ابریشمی دانسته شده‌است.[۳۷]
طبق یکی دیگر از گمانه زنی‌ها معنی کلمه رَشت از ترکیب کلمه «رِش» به معنی باران بسیار ریز است؛ که با پذیرفتن این گمانه زنی می‌توان رشت را به مکانی که در آنجا باران به صورت مداوم می‌بارد پذیرفت. واژه گیلکی «وارش» که به معنی باران است موید این نکته‌است که این واژه مرکب از وا+رش ساخته شده که اصل کلمهٔ مرکب هم پیشوند «وا» معادل «باز» متبادرکنندهٔ «باز باران» یعنی «باران مکرر» است.[۳۸][۳۹]
در اوستا کتاب ایرانیان باستان کلمه هو رشت بارها استفاده شده‌است. هو به معنی نیک و رشت به معنی کردار می‌باشد. شاید رشت در کتب پارسی به معنی کار یا عمل یا کردار یا محلی برای کار باشد. همچنین عده‌ای بر این گمانند که نام رشت از نام ایزد باران در فارسی پهلوی یعنی تیشتر گرفته شده…
ابتدا رشت به صورت قصبه‌ای بزرگ میان یک فضای جنگلی بوده و از آبادی‌های کهن ایران به‌شمار می‌رفته که نامش در کتاب حدودالعالم به سال ۳۷۲ هجری آمده‌است.[۴۰] این قصبه که در میان دو رودخانه گوهررود و سیاهرود قرار داشت و از این جهت نیز قدمت دیرینه دارد. نام قدیمی رشت «دارالمرز» یا «دارالامان» بوده که قبل از این دو به آن «بیه» می‌گفتند. بیه در لغت‌نامه‌ها، رود یا مصب بین دو رودخانه معنی شده‌است و چنین به نظر می‌رسد که دلیل این نامگذاری قرار گرفتن آن در میان دو رودخانه‌است که به مثابه حفاظ و دیوار شهر محسوب می‌گردید.[۴۱]
لغت‌نامه دهخدا در باب رشت آورده‌است:
در قرن هشتم هجری حمد ﷲ مستوفی اولین کسی است که از رشت نام می‌برد. در زمان شاه عباس در آنجا آبادانیهایی کرد و رشت توسعه یافت. در زمان قاجاریه بواسطهٔ بسط روابط اقتصادی ایران با روسیه و تماس آنها از راه رشت باز هم بر توسعهٔ این شهر افزود و در زمان ناصرالدین شاه از رشت با سی هزار تن جمعیت یاد شده و بازارهای آن از مال التجاره مملو بوده‌است.[۴۲]
در فرهنگ جغرافیایی ایران در مورد شهر رشت آمده:
شهر رشت مرکز گیلان و مرکزاستان یکم کشور بوده‌است. این شهر در ۳۳۹هزارگزی شمال باختر تهران و ۳۶هزارگزی جنوب بندر انزلی واقع شده‌است. از مرکز شهر و دو طرف ساختمان زیبای شهرداری چهار خیابان وسیع به چهار طرف کشیده شده‌است. بناهای دو و سه طبقهٔ نوساز و مغازه‌های معتبر در دو طرف این خیابان‌ها بنا شده‌است.
شهر رشت از نظر شهربانی به پنج بخش زیر تقسیم می‌شود: ۱- ساغری‌سازان ۲- سبزه‌میدان و کیاب ۳- بازار ۴- مرکز شهر ۵- زرجوب. جمعیت شهر در حدود یکصدوبیست‌هزار تن است. تعداد مغازه‌ها و دکاکین شهر در حدود سه‌هزاروپانصد باب است. تعداد شماره‌های تلفن شهر رشت در حدود یکهزار نمره است. در این شهر دو دانشسرا و شش دبیرستان پسرانه و پنج دبیرستان دخترانه و ۱۴ دبستان پسرانه و ۱۶ دبستان دخترانه وجود دارد.
کارخانه‌های شهر رشت به‌طور اختصار به این شرح است: ۱- کارخانهٔ گونی‌بافی، تعداد کارگران پانصد تن. ۲- کارخانهٔ بلورسازی، تعداد کارگران بیست تن. ۳- کارخانهٔ تخم نوغان‌گیری، مقدار محصول در سال از ۲۵ تا ۳۰ هزار جعبه. ۴- بند پوتین، تعداد کارگر ۱۵ تن. ۵- پنج کارخانهٔ برنج‌پاک‌کنی. ۶- دو کارخانهٔ آرد. ۷- دو کارخانهٔ پیله‌خفه‌کنی. ۸- کارخانهٔ کبریت‌سازی. ۹- چهار کارخانهٔ جوراب‌بافی. ۱۰- کارخانهٔ برق.[۴۲][۴۳]
در فرهنگ معین آمده‌است:
مرکز استان گیلان (شهرستان رشت) در میان شاخه‌های مصبی سفیدرود به نام گوهررود و صیقلان رودبار در جلگهٔ هموار و سبزی که تا کنار مرداب و بحر خزر امتداد دارد واقع است. جمعیت شهر رشت ۱۲۲۰۰۰ تن است. این شهر زیبا و مترقی در قرن اخیر بزرگترین مرکز تجارتی ایران در شمال بود و بوسیلهٔ بندرانزلی از طریق روسیه با غالب ممالک اروپای شرقی و مرکزی تجارت داشت. از سوی دیگر بوسیلهٔ جادهٔ شوسه از طریق قزوین به تهران و از طریق لاهیجان و لنگرود به مازندران و گرگان و از راه بندر پهلوی و طالش به آذربایجان شرقی مربوط است. شهر رشت در زمین‌های رسوبی جنوب مرداب بندر پهلوی در ارتفاع هم سطح دریای آزاد قرار گرفته و یکی از مناطق پرباران ایران است که میزان بارندگی سالیانهٔ آن به ۱/۷۰ متر می‌رسد و پرباران‌ترین مرکز استان ایران به‌شمار می‌آید. هوای شهر اغلب مِه آلود و دارای بخار آب زیاد است و به همین واسطه هوای رشت سرد نیست، تمام روزهای یخبندان این شهر در عرض سال از سی روز تجاوز نمی‌کند، روزهای برفی یا برف و باران توأم کمتر در این شهر دیده می‌شود و در سال ۱۳۳۶ ه.ش تنها یک روز برفی داشته و در سال ۱۳۳۵ ه.ش دوازده روز برفی در این شهر مشاهده شده‌است.[۴۴][۴۵]
یاسنت لویی رابینو در سفرنامهٔ خود در ضمن بحث از مساجد و بقعه‌ها و بناهای تاریخی
صورت چند سنگ نبشته را آورده که از آن جمله است:
«صورت کتیبهٔ سنگی مسجد جامع رشت که در عهد فتحعلی شاه قاجار بسال ۱۲۳۴ هَ. ق؛ و صورت کتیبه سنگی بقعهٔ خواهر امام که در عصر ناصرالدین شاه به سال ۱۲۷۲ هَ.ق. نوشته شده‌است، و نیز صورت کتیبه‌ای بر گلدستهٔ مسجد ساغری سازان رشت منقوش بسال ۱۳۰۴ ه.ق .».[۴۶][۴۷] و[۴۸][۴۹]
ایجاد بنای اولیه رشت را با احتمال زیاد به قبل از اسلام و به دوره ساسانیان نسبت می‌دهند در حالی که به نوشته برخی از محققان؛ رشت در پیش از اسلام و دست کم در دوره ساسانیان وجود داشته‌است؛ و بنا بر روایت دیگری این ناحیه در گذشته دور، زیر آب‌های دریای خزر قرار گرفته بود، اما به تدریج و بر اثر رسوب زیاد و تبخیر آب، اراضی گیلان و ناحیه‌ای که امروزه به نام رشت معروف است از آب خارج شدند همچنین این منطقه یکی از چندهزار شهرهای می‌باشد که تحت حکومت الولکیان بوده‌است. این ناحیه چون دارای منابع طبیعی مانند جنگل و زمین‌های مناسب کشاورزی بوده، به سرعت به صورت دهکده‌ای درآمده و قابل سکونت شده‌است. در زمانی‌که حکومت ساسانی روبه فروپاشی می‌رفت، حکمرانی مستقل این دیار را گیلان‌شاه می‌نامیدند.
پس از غلبه مسلمانان بر ایران، اولین بار که نامی از رشت به میان آمد، سال ۶۱ هجری قمری بود. در زمان صفویه به ویژه در دوره شاه اسماعیل صفوی، سرزمین گیلان به دو بخش داخلی: «بیه پس» به مرکزیت فومن (و بعدها رشت) و «بیه پیش» به مرکزیت لاهیجان تقسیم می‌شد. حکومت بیه پیش از ۹۴۳ هجری قمری به خان احمد گیلانی رسید و شاه طهماسب اول صفوی، حکومت بیه پس را نیز به او سپرد. سرانجام شاه عباس اول صفوی گیلان را تسخیر کرد. در زمان سلطنت شاه عباس اول، گیلان استقلال خود را از دست داد.[۵۰]
این شهر از سال ۱۰۰۴ هـ. ق به فرمان شاه‌عباس مرکز استان گیلان و مرکز معاملات نوغان و ابریشم شد که در آن زمان محصول اول گیلان بود. این امر موجب شد که مالکان بزرگ و معامله‌گران ایرانی و روسی و یونانی و ارمنی که سر و کار با نوغان و ابریشم داشتند به این شهر رو کرده و بر وسعت آن بیفزایند. از این زمان سنگفرش بازار و سرپوشیدن خندقهای سرگشاده در نواحی مرکزی شهر شروع شد.[۵۱][۵۲]
در سال ۱۰۷۱ هجری قمری، قوای روسیه به دستور پترکبیر به گیلان حمله برد و رشت را تا سال ۱۱۴۵ هجری قمری در اشغال خود نگه داشت. در سال ۱۰۴۵ هجری قمری شهر رشت به دست استپان رازین روس غارت شد. در سال ۱۷۲۲ میلادی نیز سپاهیانپترکبیر، رشت را تسخیر کردند. سپس روس‌های بلشویک در جریان تعقیب هواداران تزار رشت را به تصرف خود درآوردند.
رشت در فاصلهٔ سالهای ۱۱۵۷ هـ. ق تا ۱۱۸۴ هـ. ق در وسط جنگلی انبوه قرار داشت. در اطراف نقاط اصلی شهر خانه‌ها نزدیک به هم و در بقیهٔ نقاط خانه‌ها بدون هیچگونه نظمی پراکنده بود. در سال ۱۲۲۳ هـ. ق دارای سه‌هزار خانوار بوده، بازارش از چهار کوچه نامنظم که بخشی از آن با نی و حصیرهای تکه‌پاره پوشانده بودند تشکیل شده بود. این شهر در آن روزگار شش روز با تهران فاصله داشته‌است.
این شهر از محلاتی تشکیل شده که نام خود را از زاهدان و عارفانی که در آن سکونت داشتند گرفته‌است مانند سمابجار (صومعه بجار)، چله‌خانه، پیرسرا، استادسرا، آفخرا، علمداران، خواهر امام، سلیمان‌داراب و غیره. سکونت هر یک از زاهدان یا عارفان یا پیران در قسمتی از قصبه یا شهر موجب بود که پیروان آنان مجاور مراد خود جمع شده و کویی تشکیل دهند و نام مراد خود را بر آن نهند. قسمتی از شهر نیز از پیشه‌وران و صنعتگرانی نام می‌گرفت مانند: خمیران یا خمگران، ساغری سازان، صیقلان و غیره.[۵۲]
کمیته سری ستار، که در دوره استبداد صغیر محمدعلی شاه در رشت، گیلان تشکیل شد و هدف از تشکیل آن، اعاده مشروطیت بود. ۴۶ نفر از مشروطه خواهان گیلانی و غیر گیلانی که در آن زمان در رشت بودند، در آن عضویت یافتند و با مساعی آنان بود که انقلاب محرم ۱۳۲۷ ه.ق رشت واقع شد که به نوبه خود منجر به فتح تهران و اعاده مشروطیت گردید.[۵۳]
در مقابل این گروه و برای مقابله با شورش‌های احتمالی سردار افخم دارالحکومه را به مرکز اوباشان و فراشان سرکوب گر تبدیل کرده بود. به همین جهت مجاهدین گیلان از جمله اعضای کمیتهٔ ستار تصمیم گرفتند به هر وسیلهٔ ممکن سردار افخم را از بین ببرند. حمله آنان به دارالحکومه منجر به رویداد باغ مدیریه گردید.[۵۳]
سردار افخم والی گیلان و کسی بود که در جریان تحریم تنباکو و تحصن حاج میرزا حسن آشتیانی و معترضین در میدان ارک تهران به سوی مردم دستور شلیک داد و حدود سی تن را کشته و تعداد زیادی را زخمی‌کرد.
رویداد باغ مدیریه مربوط به روزی است که سردار افخم در مجلس مهمانی در باغ مدیریه رشت حضور داشت، در این روز مجاهدین گیلان از سه نقطه، نخست خانه یوسف خان (معاون دیوان)، دوم از باغ حاجی وکیل و سوم از خانه میرزا کریم خان به سمت باغ به حرکت درآمدند. سپس پانزده نفر آنان همراه معز السلطان مأمور باغ مدیریه شدند و عده‌ای هم به همراه میرزا حسین خان کسمایی و علی محمد خان تربیت به سمت دارالحکومه حرکت کردند؛ ستون سوم نیز زیرفرمان یپرم خان، مأمور پشت دارالحکومه شدند. این افراد موفق شدند سردار افخم را به ضرب گلوله از پای درآورند.[۵۳]
وقتی خبر کشته سردار افخم در شهر پیچید، بلافاصله دیگر گروه‌های مجاهدین دارالحکومه را تصرف و بر اوضاع شهر چیره شدند و با روحیهٔ مضاعف به تجهیز داوطلبان و آموزش نظامی آنها برآمدند.
رویداد باغ مدیریه نه تنها مظهر خشم و نارضایتی گیلانیان علیه ظلم حکام وقت گردید، بلکه بازتاب آن در سراسر ایران روحی تازه به مشروطه طلبان و آزادی خواهان داد و بی‌درنگ برخی افراد حکومتی که موضوع انقلاب مشروطه را جدی دیدند به صف مخالفین حکومت پیوستند.
از این دست می‌توان به سپهدار رشتی اشاره کرد که پس از واقعه باغ مدیریه و به محض اینکه وکیل التجار یزدی و ناصرالاسلام ندامانی مأمور شدند تا به تنکابن رفته و از او بخواهند رهبری مجاهدین شمال را به عهده بگیرد، به سرعت این پیشنهاد پذیرفت و بلافاصله با چند تن از نزدیکان خود و حدود پانصد نفر تفنگچی وارد رشت شد و اداره امور فرماندهی نیروهای انقلابی را به دست گرفت و برای فتح پایتخت به سوی تهران حرکت نمود. هنوز مراسم نوروز سال ۱۲۸۸ ه.خ پایان نیافته بود، که مجاهدین مشروطه‌خواه گیلان به فرماندهییپرم‌خان، وارد قزوین شدند و بین آنان و قوای دولتی، جنگ درگرفت. سرانجام مجاهدین، شهر را تصرف کردند و قاسم خان امیرتومان، فرمانده قشون دولتی و چند نفر دیگر به دار آویخته شدند.[۵۳] روز ۲۲ تیرماه ۱۲۸۸ ه.خ قوای بختیاری به فرماندهی سردار اسعد بختیاری و نیروهای گیلان به فرماندهی سپهدار تنکابنی، در نزدیکی تهران به هم رسیدند و در بادامک، اردو زدند. پس از پنج روز درگیری؛ بالاخره قوای مشروطه توانستند کنترل کامل تهران را به دست بگیرند. در این میان سران این قوا در عمارت بهارستان ساکن شدند و زمام امور تهران را به‌دست گرفتند.
جنبش جنگل یا نهضت جنگل یا قیام جنگل، جنبشی سیاسی همراه با مبارزهٔ مسلحانه در ایران بود که از سال ۱۲۹۳ به رهبری میرزا کوچک‌خان جنگلی به مبارزهٔ مسلحانه ضد ارتش خارجی داخل خاک ایران و بریگاد قزاق، که زیر دست افسران روسی تعلیم و تربیت شده بودند، پرداخت. آنچه روشن است تعداد زیادی از انقلابی‌های جنگل در درگیری‌های مسلحانه با لشکرهای انگلیس، روسیه و ارتش سلطنتی قاجار کشته شدند.
جنگ جهانی اول و پادرمیانی انگلیس و روسیه تزاری در آن و ناتوانی شدید حکومت مرکزی ایران در اثر فقدان حمایت‌های خارجی، فضای سیاسی و اجتماعی آماده‌ای را برای ایجاد و رشد حرکت‌های مردمی به وجود آورد. در این فضای آماده، جنبش جنگل در شهریور ۱۲۹۳ شمسی (اوت ۱۹۱۴) شکل گرفت و در مدتی کوتاه نه تنها در گیلان، بلکه در اکثر نقاط ایران با استقبال مردم روبرو شد و روزبه روز بر توان نظامی آن افزود، به‌طوری‌که به خطری جدّی برای سیاست استعماری انگلیس در منطقه تبدیل شد. میرزا و یارانش نشریه‌ای نیز به نام جنگل منتشر می‌نمودند که در مجموع در سه دوره مجزای انتشارش مشتمل بر ۳۹ شماره شد.
در سال ۱۳۱۶ هجری قمری در رشت شورش نسبتاً دامنه‌داری علیه قانون خراج راهداری کارگزاران روس که از ساکنان دهستان‌ها دریافت می‌کردند به وقوع پیوست. به هنگام جنگ جهانی اول شهر رشت در معرض تاخت و تاز سپاهیان روس و بعد نیروهای انگلیسی و شورشیان محلی قرار گرفت و خرابی بسیار در آن به بار آورد. در سال ۱۹۲۰ میلادی ارتش سرخ باکو را تصرف کرد و وارد بندر انزلی شد. انگلیسی‌ها رشت را تخلیه کردند و با آتش زدن انبارهای خود و انهدام پل سفید رود رهسپار بغداد شدند. این کار موجب شد که حکومتی ضد انگلیسی به ریاست میرزا کوچک خان جنگلی در رشت تشکیل شود.
در واقع در این سال گیلان از ایران جدا شده و با تشکیل جمهوری سوسیالیستی گیلان رشت
به عنوان پایتخت آن برگزیده شد و تا سال ۱۹۲۱ این وضعیت برای گیلان و رشت برقرار بود. سرانجام قوایی از تهران عازم سرکوبی انقلابیون شد؛ و در پی آن به موجب قرارداد ۱۳۳۹ هجری قمری (۱۹۲۱ میلادی) که بین دولتهای ایران و اتحاد جماهیر شوروی[۵۰][۵۲]
نخستین جرقه‌های انقلاب اسلامی در خرداد ۱۳۴۲ زده شد و در طول ۱۵ سال گسترده و گسترده‌تر شد. سر آغاز انقلاب اسلامی در گیلان را نیز می‌بایست در سالهای ۱۳۴۲ جستجو کرد. از نخستین حرکت‌های مردم گیلان قیام مردم و علماء در اعتراض به وقایع ۱۵ خرداد بود اما از سال ۱۳۵۶ فعالیت مخالفان رژیم در گیلان تشدید و علنی گردید و در سال ۱۳۵۷ مبارزات مردم در شکل گسترده‌تری ادامه یافت و مساجد گیلان به ویژه رشت، صومعه سرا و لاهیجان شاهد تجمعات روزافزون مردم بود. جلسات سخنرانی عالمانی چون احسان بخش، ابراهیم فقیهی و هادی حسام در رشت، زین العابدین قربانی در لاهیجان، میرآقا موسوی در صومعه سرا مورد توجه مردم قرار گرفت و ساواک نسبت به شهرهای مزبور حساس کرد علاوه بر رشت مردم در شهرهای رودبار، آستانه اشرفیه، رودسر، فومن و لنگرود نیز دست به تظاهرات زدند. با آغاز مهر ۱۳۵۷ مردم شهرهای گیلان فعالیت‌های خود را شدت بخشیدند و اعتصاب‌های گسترده‌ای در سازمان‌ها و مدارس آغاز گردید. آیت الله ضیابری از پیشگامان مبارزه در این ایام طی اعلامیه‌ای به مأموران پلیس هشدار داد.
بنا به دعوت صادق احسان بخش که رهبری مبارزه را در شهر رشت و استان گیلان بر عهده داشت اعتصاب‌های گسترده‌ای صورت پذیرفت و تصاویر شاه در مدارس و اماکن عمومی به آتش کشیده شد.
در روز ۱۷ مهرماه مردم رشت علی‌رغم باران سیل آسا در راهپیمایی بزرگی شرکت کردند. در روز ۳ آبان ۱۳۵۷ نیز مردم رشت از میدان بانک ملی راهپیمایی دیگری را آغاز کردند و شیشه‌های مشروب فروشی‌ها و سینماها را شکستند در پایان راهپیمایی هم به منزل استاندار حمله کردند. این راهپیمایی سرانجام با مداخله نیروهای پلیس و دستگیری جمعی از راه‌پیمایان خاتمه یافت.
در روز ۸ آبان ۱۳۵۷ نیروهای دولتی برای جلوگیری از گسترده شدن تظاهرات در روستاها و شهرها با فراهم آوردن نیروهای طرفدار سلطنت از سراسر استان به صومعه سرا حمله برده و به غارت و تخریب منازل و مغازه‌های مخالفان رژیم پرداختند. طی این حمله یک تن کشته و عده‌ای نیز مجروح شدند.[۵۵]
در ۲۰ آبان ۱۳۵۷ مردم رشت به منظور اعتراض به حمله عناصر چماق بدست رژیم در صومعه‌سرا در رشت اقدام به راهپیمایی ۱۵۰ هزار نفری کردند. این راهپیمایی به مدت ۴ ساعت به طول انجامید.
به دنبال تظاهرات مردم رشت و دیگر شهرهای استان گیلان، مأموران انتظامی از ترس حملات چریکی روستاهای اطراف لاهیجان و سیاهکل را تحت کنترل شدید قرار دادند.
در روز ۱۱ آبان ۱۳۵۷ به مناسبت شهادت یکی از جوانان روستای پشتیر صومعه‌سرا گروه کثیری از اهالی رشت به صومعه سرا رفته و به تظاهرات پرداختند. در این تظاهرات برای نخستین بار شعار «شاه ترا می‌کشیم» شنیده می‌شد. در آن روز تظاهر کنندگان تصاویری از میرزا کوچک خان را در دست داشتند و از مقابل قرارگاه میرزا کوچک خان عبور کردند.
به دنبال تظاهرات مردم در رشت و صومعه‌سرا، مردم لاهیجان در روزهای ۲۲ و ۲۳ آبان تظاهرات وسیعی را آغاز کردند که این راه‌پیمایی‌ها منجر به زد و خورد شدید با نیروهای پلیس گردید و منجر به کشته شدن ۱۳ نفر از تظاهر کنندگان گردید.
در طول دهه محرم سال انقلاب (از اواسط آذرماه) در ضمن سوگواری برای حسین ابن علی، تظاهرات مردم شهرهای گیلان ادامه یافت.
در تاسوعا و عاشورای سال ۱۳۵۷ در استان گیلان عزاداری در خیابان‌ها از سوی رژیم ممنوع اعلام شد. اما در اغلب شهرهای استان مراسم عزاداری به تظاهرات روز به روز خشن تر و خونین تر می‌شد. شهر لاهیجان به میدان جنگ تبدیل شده و آتش‌سوزی بزرگی بخش عظیمی از شهر را به خاکستر تبدیل کرد و عبور و مرور بواسطه موانعی که مردم در خیابان‌ها ایجاد کرده بودند متوقف شد.
به دنبال تظاهرات مردمی در ایام عزاداری عاشورا نیروهای دولتی در ۲۳ آذرماه گروهی بزرگی از طرفداران حکومت پهلوی در شهرها و روستاهای گیلان را تجهیز کرده و به شهر رشت کشاندند تا متقابلاً تظاهراتی به نفع شاه و حمایت از دولت انجام گیرد. اما تظاهر کنندگان به غارت اموال مردم، تخریب مغازه‌ها، آتش زدن وسائل نقلیه و ضرب و شتم مردم پرداختند.
پزشکان و پرستاران رشت نیز در ۶ دی ماه در بیمارستان رازی گرد آمده و سپس در یک راهپیمایی شرکت کردند.
در ۱۳ دی ماه در آستانه اشرفیه آتش‌سوزی مهیبی از طرف ساواک صورت پذیرفت و منزل ضیایی و تعدادی مغازه و خانه در آتش سوخت.
در ۲۵ دی ماه نیز پس از تدفین شهدا تظاهرات مردم رشت از گورستان به مرکز شهر کشیده شد. مردم قصد داشتند مجسمه رضاشاه در میدان شهر داری رشت را پائین بکشند، اما در میدان فرهنگ با تیراندازی و مقاومت مأموران مواجه شدند در نهایت چند روز بعد با خروج شاه از ایران مجسمه رضاشاه پائین کشیده شد.
در دی ماه در تمام شهرهای استان گیلان به ویژه شهر رشت تظاهرات متعددی صورت می‌پذیرفت که در هر تظاهرات عده‌ای کشته و زخمی می‌شدند در طول اوج‌گیری نهضت، بازاریان نیز با همراهی مردم بازارها را بسته و گاه تا ۵ روز این تحصن ادامه می‌یافت.
با انتشار خبر ممانعت رژیم از ورود سید روح‌الله خمینی و بسته شدن فرودگاه خشم عمومی در استان گیلان برانگیخته شد و مردم با تظاهرات، بستن خیابان‌ها و آتش زدن لاستیک به زد و خورد با پلیس پرداختند و مأموران را از برقرار ساختن نظم عاجز ساختند.
روز ۱۲ بهمن همزمان با ورود سید روح‌الله خمینی به ایران تا پاسی از شب مردم در خیابان‌ها به شادی پرداختند.
روز ۱۹ بهمن با اعلام نخست‌وزیری بازرگان، یک راهپیمایی بی‌سابقه‌ای در شهرهای گیلان به ویژه رشت برگزار شد.
در ۲۲ بهمن ماه روز پایان نظام شاهنشاهی در ایران مردم گیلان به کلانتری‌ها و پادگان‌ها حمله بردند. این درگیری‌ها تا ۲۳ بهمن ادامه داشت. از جمله مراکز مقاومت که تا بعدازظهر روز ۲۳ بهمن هنوز تسلیم نشده بود ساواک رشت (واقع در مجاورت باغ محتشم-پارک بزرگ شهر-) بود.
مردم با بلدوزر در ساواک را شکسته و به آن حمله کردند و یک گروه ۲۲ نفره از مأموران ساواک به سوی مردم تیراندازی می‌کردند. محاصره ساواک ۸ ساعت به طول انجامید و ۹ نفر از مأموران ساواک کشته شدند.
مأموران ساواک که مقاومت را بی‌فایده می‌دیدند با به آتش کشیدن ساواک موفق به فرار شدند و ساواک به تسخیر مردم درآمد. پس از این واقعه ساواک رشت و سایر نیروهای رژیم نیز تسلیم شدند.
دیگر تمام شهر به تصرف مردم درآمده بود خبرهایی که از رادیو تهران پخش شد به آخرین مقاومت‌ها پایان بخشید و همه مردم حتی خانواده‌هایی که در غم و اندوه شهادت عزیزان خود عزادار بودند، پیروزی انقلاب و سرنگونی رژیم را جشن گرفته به شادمانی و پایکوبی پرداختند.
با فتح شهر رشت در ۲۳ بهمن ۱۳۵۷ یک کمیته ۲۵ نفری به ریاست صادق احسان‌بخش زمام امور شهر رشت مرکز استان گیلان را در دست گرفت.[۵۶]
در خلال پیکارهای مستمری که برحسب سنت بین امیران و سران گیلان جاری بود، رشت مکرر عرصه پیکار بوده و مکرر دست به دست می‌شد یا به آتش کشیده می‌شد. همچنین روحیه مردم گیلان در عدم پذیرش حکومت مرکزی باعث درگیری‌های دائم با قوای حاکم بر ایران بود که بسیاری از این کشمکش‌ها باعث پیوستن گیلان به حکومت مرکزی ایران می‌شد در مقابل قدرت‌های خارجی مانند روسیه برای ضربه زدن به حکومت ایران به گیلان و به خصوص رشت حمله می‌بردند که حکومت مرکزی یا توانایی مقابله با متجاوز را نداشت یا به دلیل درگیری‌های گذشته با گیلانیان تمایلی به این کار از خود نشان نمی‌داد. به این ترتیب در گیلان چرخه تقریباً ثابتی از جنگ داخلی، جنگ با حکومت مرکزی و جنگ با بیگانگان در جریان بود. . تعرض مغولان عهد اولجایتو، تعرض سیدعلی کیا امیر بزرگ گیلان بیه‌پیش، قیام عادل‌شاه، تصرفات روسیان عهدپترکبیربیش از ده سال و پیکارهای ایذایی ده ساله با اشغالگران، تعرض قوای آغامحمدخان قاجار از چند جانب به رشت، درگیری قوای آغامحمدخان قاجار با قوای برادرش مرتضی قلیخان، تعرض قوای ژنرال سیسانوف، قیام مشروطه‌طلبان و تصرف شهر، تعرض ناگهانی قوای روس به رشت و اعدام مدافعان، جنگ مجاهدان با اشغالگران انگلیسی و جنگ هفده روزه شهری قوای میرزا کوچک خان با کمونیستهای انقلاب سرخ، اشغال رشت از طرف قوای شوروی در جنگ جهانی دوم، از مهمترین وقایع رشت بین سالهای ۷۰۶ هـ. ق تا ۱۳۲۶ هـ. ش می‌باشد.[۵۲]
همچنین باید گسترش بیماری‌هایی مانند وبا و طاعون را به علت تجارت ابریشم و رفت‌وآمد تجار بین سالهای ۱۲۴۶ تا ۱۲۴۷ هجری نام برد که منجر به کشته شدن عدهٔ زیادی شد بر مصائب فوق افزود. در زمستان ۱۲۴۶ هجری قمری، طاعون شدید در گیلان شایع شد و در حدود شش هزار نفر را از پای درآورد. ۵۶ سال بعد شهر به آتش کشیده شد و خسارات فراوان دید. شهر رشت چندین بار بین سالهای ۱۱۲۱ تا ۱۲۶۰ هجری از زمین لرزه و حریق آسیب دیده و باعث کاهش فراوان جمعیت در این شهر گردید. این شهر ۶ بار بین سالهای ۱۱۷۰ تا ۱۳۲۰ دچار حریق گردید. در حریق سال ۱۳۰۴ هجری تمام بازار و دو مسجد و تعداد زیادی از کاروانسراها و حمام ویران گردید و در حریق ۱۳۲۰ هجری در حدود ۱۰۰۰ دکان و ۱۰ کاروانسرا ویران شد.
رشت چندین بار به وسیله قوای بیه پیش غارت گردید. در سال ۱۰۴۹ تا ۱۰۴۸ هجری قزاقهای «دن» وسی سال بعد «استنکورازین» دوباره آن را به ویرانی کشید و به سال ۱۰۷۸ هجری غنیمت زیادی از آنجا به دست آورد. در سال ۱۱۳۱ هجری زبر دست خان فرمانده سپاهیان افغان این شهر را محاصره نمود. مردم رشت از پطر کبیر یاری طلبیدند با وجود آنکه رشتی‌ها افاغنه را به عقب‌نشینی واداشتند نیرویی کهپترکبیر به کمک آنها فرستاده بود مدت ۱۲ سال یعنی از سال ۱۱۳۵ تا ۱۱۴۷ این شهر را در اشغال خود داشتند. در سال ۱۱۶۰ هجری پس از مرگ نادرشاه یکی از فرماندهان سپاه اصلان خان به نام رضا قلی خان با ۱۷۰۰ نفر افغانی از تبریز به رشت آمد و بازرگانان انگلیسی را که در این شهر به سر می‌بردند غارت کرد و آغا محمد خان قاجار در سال ۱۱۹۷ هجری رشت را اشغال نمود. رشت در سال ۱۱۶۵ هجری به وسیله لشکریان محمد حسن خان قاجار ویران گردید و بعدها هم سربازان کریم خان زند آن را به آتش کشیدند. در واقع رشت در طول تاریخ خود، وقایع اسف انگیز فراوانی را از سر گذرانده‌است.[۵۲]
سرمایه اولیه بانک ۳٬۸۸۳٬۹۵۰ ریال از محل موجودی صندوق بازنشستگی درجه داران قشون بود و بدین جهت فعالیت یک سال نخست این بانک به افسران ارتش اختصاص داشت، که با پرداخت وام‌های تقسیطی به رفع نیازمندی‌های آنان کمک مؤثر می‌نمود و چون پیوسته به وسعت دامنه عملیات خود می‌افزود دوایر بانک به جای وسیع‌تری که در اول باب همایون از ابنیه قورخانه آماده شده بود، انتقال یافت و در ۲۴ اسفند ۱۳۰۴ اولین شعبه این بانک در شهر رشت افتتاح شد و علاوه بر معاملات درجه‌داران قشون، به خرید و فروش برات و گشایش اعتبار برای بازرگانان و فعالیت‌های بیشتری در امور بانکی و معاملات بازرگانی آغاز گردید.[۵۷]
رشت در ۴۹ درجه و ۳۶ دقیقه طول شرقی و ۳۷ درجه و ۱۶ دقیقه عرض شمالی واقع شده و فاصله آن از تهران ۳۰۰ کیلومتر است.[۶۷] همچنین شهر رشت با مساحت ۱۸۰ کیلومتر مربع در زمینی مسطح و هموار به ارتفاع به‌طور میانگین ۵ متر از سطح آب‌های آزاد قرار دارد. رشته کوه البرز در قسمت جنوبی شهر رشت واقع شده و نزدیکترین قله بلند به شهر رشت (درفک) به ارتفاع ۲٬۷۳۳ متر است. نزدیکترین شهرستان به رشت صومعه سرا است که در فاصلهٔ ۲۶ کیلومتر ی آن قرار دارد. رشت از شمال به دریای خزر و تالاب انزلی، از غرب به رودخانه پسیخان و شفت، صومعه‌سرا و فومن، از جنوب به بخش سنگر و شهرستان رودبار و از شرق به کوچصفهان و آستانه اشرفیه محدود است.[۶۸]
سلسله جبال البرز در قسمت جنوبی شهر رشت واقع شده و نزدیکترین قله بلند به شهر رشت (درفک) به ارتفاع ۲۷۳۳ متر است. نزدیکترین شهرستان به رشت صومعه‌سرا است که در فاصلهٔ ۲۶ کیلومتر ی آن قرار دارد. رشت از جانب شمال به دریای خزر و تالاب انزلی، از غرب به رودخانه پسیخان، صومعه‌سرا و فومن، از جنوب به شهرستان سنگر و رودبار و از شرق به کوچصفهان و لاهیجان محدود است و فاصلهٔ آن تا تهران ۳۲۵ کیلومتر، تا ساری ۳۶۵ کیلومتر و تا بندر انزلی ۳۰ کیلومتر است.[۶۹]
در رشت دو رودخانه گوهررود و زرجوب جریان دارد که یکی در شرق و دیگری در غرب این شهر قرار گرفته‌اند. این دو رودخانه در حوالی ناحیهٔ پیر بازار رشت به یکدیگر رسیده و سپس وارد تالاب انزلی می‌شوند.
این رودخانه که در شرق شهرستان رشت جاریست با نامهای صیقلان‌رود، سیاهرود، کلاشه رودبار و نهر بوسار خوانده می‌شود. این رودخانه که در سر راه رشت به قزوین – رشت به لاهیجان و رشت به پیر بازار واقع شده‌است از کوه‌های کم ارتفاع هزار مرز، نیزه سر، جکلوندان و کچا که در جنوب شهرستان رشت قرار دارند، سرچشمه گرفته و پس از طی مسیر ۴۳ کیلومتر به تالاب انزلی سرازیر می‌شود. این رودخانه بنا به نقشه سال ۱۳۳۲ خورشیدی، پس از ورود به رشت به سه راه باقرآباد رسیده و از آنجا به دو شاخه تقسیم شده که یک شاخه آن به سمت شمال و در موازات جاده پیر بازار در جریان بود و دیگری به زمین‌های گود و مزارع و باغات منطقه گلسار سرازیر می‌گشت که پس از احداث خیابان سعدی از بین رفت.[۷۰]
گوهر رود که از کوه‌های چوماچا سرچشمه می‌گیرد در داخل شهر رشت به رود چمارسرا معروف است. گوهر رود و سیاهرود در منطقه‌ای به نام کماکل به هم پیوسته و با نام رود پیربازار به تالاب انزلی سرازیر میگردند
رشت به سبب ریزش باران‌های ریز و یکریز (باران ریزه) به شهر باران‌های نقره‌ای لقب داده شده‌است. در اساطیر ایران باستان الهه باران تیشتر نام دارد و احتمال می‌رود واژهٔ رشت صورت تغییر یافته تیشتر باشد، چرا که آثار بازمانده از فرهنگ ایران باستان در گوشه‌هایی از فرهنگ بومی گیلان نمودهایی کم رنگ به جای گذاشته‌است.
بر اساس آمارهای منتشر شده از سوی سازمان هواشناسی، متوسط بارندگی در سال ۱۳۵ روز است. کمترین بارندگی در ماه‌های تابستان به خصوص مرداد و بیشترین ان در پائیز به ویزه مهر و آبان می‌باشد؛ ولی این امر ثابت نیست و گاهی ماه‌های فروردین، آبان، دی، بهمن و اسفند دارای بیشترین میزان بارندگی در سال می‌باشد.
باران‌های مداوم در رشت و گیلان، مردم این منطقه را وادار نمود، که در ساخت بام‌های خود از پوشش مناسبی بهره گیرند و بهترین و مناسب‌ترین پوششی که برای بام‌های خود اختیار کرده‌اند، استفاده از سفال بوده‌است، به‌طوری‌که این شهر در سالهای نه چندان دور به شهر بام‌های سفالی مشهور بوده‌است.
همه جهانگردان و مسافرانی که از رشت دیدن کردند، عمدتاً از رطوبت هوا و باران‌های آن مطالبی گوناگون نوشته‌اند.
فاصله رشت تا دریا
گرببایدوف، سفیر روسیه در دوران قاجار، در نامهای دربارهٔ رطوبت هوای رشت می‌نویسد: «رطوبت به قدری زیاد است، که حتی از درز ساعت هم عبور کرده و فنر ساعت زنگ می‌زند»[۷۲]
هم چنین مظفرالدین‌شاه قاجار در اولین سفری که به اروپا داشته، در سفرنامهٔ خود دربارهٔ باران رشت می‌نویسد: «صبح از خواب برخاستم. دیگر از دست باران نمی‌دانم چه بنویسم. از یک ساعت به غروب مانده تا الآن که از خواب برخاستم، متصل باران می‌بارد و معرکه می‌کند»[۷۳]
آب و هوای رشت معتدل و مرطوب است. میانگین سالانه بارندگی در این شهر ۱۳۵۹ میلی‌متر می‌باشد رشت دارای رتبهٔ اول میزان بارش مراکز استان‌های ایران و به شهر باران شهرت دارد. کم‌باران‌ترین سال طی ۵۰ سال اخیر سال ۱۹۷۱ با ۹۵۷٫۸ میلی‌متر و پرباران‌ترین سال طی این مدت سال ۱۹۷۲ با ۱۹۶۷٫۶ میلی‌متر بارندگی می‌باشد. تعداد روزهای بارندگی در رشت ۱۳۸ روز می‌باشد و حداکثر بارندگی در ۲۴ ساعت در مدت آماری ثبت شده، به میزان ۱۷۰ میلی‌متر در تاریخ ۱۹ مهر ۱۳۶۲ ثبت شده‌است. بارندگی‌ها در رشت بر پایه رژیم بارشی سواحل دریای خزر، عمدتاً متأثر از سامانه‌های پرفشار شمالی است.
بر اثر تعداد کم روزهای یخبندان در رشت، ریزش برف‌های سنگین کمتر اتفاق می‌افتد و اگر هم برودت هوا باعث نزول برف شود، پایداری آن درازمدت نیست. نتیجهٔ آمارگیری در مورد ریزش برف در رشت نشان می‌دهد، که در رشت به‌طور متوسط در سال ۷ روز(۲ روز در دی و ۲ روز در بهمن و ۲ روز در اسفند و ۱ روز در بقیه ماه‌های سال) برف باریده‌است.
با وجود این آمارهای، گاه اتفاق می‌افتاد که گیلان و رشت مورد حملهٔ استثنایی سرمای قطبی مرکز پرفشار سیبری، یا مراکز پرفشار قطبی روسیه قرار می‌گیرد که به برف تاریخی زمستان ۱۳۲۸ می‌توان اشاره کرد، که گاهی تا ۲ متر اندازی‌گیری شده که از نظر مردم رشت به پیله برف (برف بزرگ) خوانده شده‌است؛ یا برف زمستان ۱۳۵۰ که ارتفاع آن در رشت تا حدود ۲ متر (و حتی بیشتر) رسید.
برف بهمن ۸۳ رشت:از جمله بی‌سابقه‌ترین نزول برف سنگین در رشت، برف بهمن ماه ۱۳۸۳ است که خسارت‌های زیادی به اماکن مسکونی، کارخانجات و مراکز عمومی وارد ساخت. بارش این برف از شامگاه روز یکشنبه ۱۸ بهمن آغاز شد و تا بامداد روز جمعه ۲۳ بهمن ادامه داشت و به گفتهٔ منابع خبری ارتفاع آن به۱/۵ تا ۲ متر رسید و یکی از بی‌سابقه‌ترین بارش برف در دهه‌های اخیر بوده به‌طوری‌که از سوی مطبوعات و مسئولان به بحران سفید نام گرفت.
کل خسارت وارده از سوی مقامات وقت استان ۳۳۳ میلیارد تومان برآورد شد[۷۴]
میانگین سالانه دمای هوا در رشت ۱۵٫۹ درجه سانتیگراد است. میانگین حداکثر سالانه دمای هوا ۲۰٫۶ و میانگین حداقل سالانه آن ۱۱٫۳ درجه می‌باشد. اختلاف حداکثر و حداقل دمای سالانه ۹٫۳ درجه‌است. حداقل دمای گزارش شده ۱۹- درجه در ۳۰ دی ۱۳۴۲ و ۱۸- درجه در ۱۴ بهمن ۱۳۵۰ و حداکثر دمای گزارش شده ۴۰ درجه در ۲۳ شهریور ۱۳۷۵ می‌باشد.
در سال ۱۳۹۴، روز ۱۲ دی ماه روزی که رشت در بیش از ۴٬۵ قرن پیش به عنوان مرکز سیاسی گیلان انتخاب گردید به عنوان روز رشت در تقویم رسمی کشور درج شد.[۱۶]
شهر رشت پرجمعیت‌ترین شهر شمال کشور و از جمله کلانشهرهای ایران است. جمعیت شهر رشت مطابق نتایج سر شماری سال (۱۳۹۰)۶۳۹٬۹۵۱ نفر و جمعیت شهرستان رشت ۹۱۸۴۴۵ نفر است.[۷۵]
بر اساس سرشماری رسمی در سال ۱۳۹۵، جمعیت ساکن آن ۹۵۶٬۹۷۱ نفر بوده‌است.[۷۶] جمعیت شناور ثابت روزانهٔ شهر رشت به‌عنوان مادرشهر استان گیلان[۶] بالغ بر ۱٬۲۰۰٬۰۰۰ نفر است.[۱۲][۷۷][۷۸] جمعیت این شهر در تعطیلات و ماه‌های گردشگری سال بالغ بر دو میلیون نفر است.[۱۳] رشت فشرده‌ترین شهر ایران به لحاظ نسبت جمعیت به وسعت است و ازلحاظ نسبت جمعیت در روز و شب نیز رتبه نخست کشور را دارد.[۱۲]
در شهر رشت لهجه‌های گوناگون از گویش بیه‌پس[۷۹] از زبان گیلکی رایج است.
برخی گیلکی را به نام پهلوی خوانده‌اند. حمدالله مستوفی قزوینی می‌نویسد: «در گشتاسفی که بخشی‌ست در مجاورت دریای خزر و نزدیک «سالیان»، زبان‌شان به پهلوی به جیلانی (گیلانی) باز بسته‌است.». مستوفی پهلوی را شبیه و وابسته به گیلکی می‌داند. زبان رسمی جلسات شورای شهر رشت گیلکی است.[۸۰]
اکثر مردم شهر رشت، (٪۹۸/۲) گیلک هستند.
گیلک یا همان گیل به زبان پهلوی «گل=Gel» و به تازی «الجیل» ثبت شده‌است، در نیمه اول قرن میلادی از طرف «کاپوس پلینوس» با نام «گلای Gelaee» معرفی شده‌است. خودزکو در کتاب تاریخ گیلان، به نقل از پلین-و-دوسنت کروآ و دنیس لوپری یه ژت قوم گیل را از اخلاف کادوس قدیم معرفی می‌کند؛ که از زمان ژوستینین امپراتور روم پس از دفع حمله آماردها بر ارتفاعات شرقی گیلان مسلط شده‌اند. دربارهٔ سلاح این قوم نیز گفته‌است عبارت بود از سپر و نیزه و شمشیری که از شانه آویزان می‌شد و سه زوبین و یک خنجر که به دست چپ می‌گرفتند. اریستوفن اقوام جنوب خزر را چنین معرفی می‌کند: از شرق به غرب هیرگانیان – مردها – اناریاکان – کادوس – آلبانی – کاسپی – اوتیان. استرابن، جغرافی‌دان عهد قدیم که در فاصله ۴۰ قبل از میلاد تا ۴۰ بعد از میلاد می‌زیسته و در کتاب ۱۱ فصل ۸ خود آورده‌است که: در نواحی شمالی کوه «پراخواتراس=همان سلسله البرز که حائل بین نجد ایران و گیلان و مازندران است» اقوام گلای Gelaee و کادوس (به زبان یونانی باستان: Καδούσιοι) و (به انگلیسی: Cadusii) و ماردی و بعضی قبایل گرگانی زیست می‌کنند؛ و بدین ترتیب جایگاه گیل – گیلان را نشان می‌دهد.[۸۱]
پیش از ورود اسلام به ایران، گروهی از ساکنان گیلان زرتشتی و گروهی دیگر بی‌دین بودند. با آنکه دو نفر کشیش مسیحی در گیلان و دو کشیش دیگر در ری و طبرستان وجود داشته‌اند اما آئین مسیحیت پیروان چندانی را در منطقهٔ گیلان به خود جذب نکرده بود. پس از شکست ایرانیان در قادسیه، چهار هزار نفر از سربازان دیلم تصمیم گرفتند به اسلام بگروند و به تازیان در جنگ جلولا کمک کنند، به همین سبب با مسلمانان در کوفه مستقر شدند.
از آن به بعد کسانی که از طرف خلیفه بغداد تحت شکنجه و تعقیب بودند می‌توانستند در گیلان پذیرایی شوند.[۸۲]
مذهب گیلک‌ها که اکثریت جمعیت شهر رشت را تشکیل می‌دهند، شیعه می‌باشد؛ ولی تعدادی اقلیت مذهبی از سالهای بسیار دور در کنار دیگر مردم رشت زندگی می‌کنند.
گیلان سرزمینی با تنوع قومی و گویشی است و با اینکه از نظر وسعت جغرافیایی از کوچکترین استان‌های کشور است، گوناگونی و تنوع فرهنگی آن بیش از هر جای دیگر ایران دیده می‌شود. قرن‌های متمادی است که اقوام مختلف در شهر رشت و مناطق دیگر گیلان همزیستی مسالمت‌آمیزی با هم دارند و این همزیستی فرهنگ مشترکی را پدیدآورده و در عین حال این اقوام ویژگی‌های قومی و گویشی خود را حفظ کرده‌اند.[۸۳] این فرهنگ غنی خود را در آداب و سنن مردم گیلان بروز داده‌است. آیین‌هایی مانند نوروزخوانی٬عروس گوله که پس از گذشت سالها همچنان در میان مردم گیلان و حتی جوامع مدرن شهری مانند رشت نیز دیده می‌شوند مؤید این پشتوانهٔ فرهنگی عمیق است.[۸۴]
عباس مسعودی مؤسس قدیمی‌ترین روزنامهٔ ایران یعنی روزنامهٔ اطلاعات در سفری که در نوروز ۱۳۰۷ خورشیدی به گیلان و رشت نموده و گزارشی از این سفر را در روزنامهٔ اطلاعات به چاپ رسانده دربارهٔ علاقه مردم منطقه بر اعتلای فرهنگ و تجدد می‌نویسد:[۸۵][۸۶]
«حسن تجدد خواهی و فکر آزادی طلبی و معارف پروری در مردمان این شهر (رشت) تا حدی یعنی تقریباً ۲۰ سال زیادتر از ما (تهرانی‌ها) وجود دارد. اهالی رشت از هر فکر روشن و باز و از هر موضوعی که بوی آزادی و ترقی و آبادانی از آن استشمام شود با آغوش باز استقبال می‌کنند. من یقین دارم اهالی رشت یعنی اکثریت مردمان این شهر از حیث تجدد و فکر ترقی خواهی قریب ۲۰ سال از ما تهرانی‌ها جلو هستند.»[۸۷]
نیما یوشیج بنیان‌گذار شعر معاصر فارسی که از سال ۱۳۰۸ تا اواخر ۱۳۱۱ در شهرهای گیلان بکار معلمی اشتغال داشته، ضمن برشمردن خصوصیات مردم گیلان، روحیه تجدد خواهی و علم دوستی آنها را ستوده و در نامهای خطاب به استاد ذبیح اله صفا در این مورد نوشته:[۸۶] «اگر چه رشت یک شهر تجارتی است اما اهالی میل دارند سربلند باشند، خط پیشرفت را وجدان به فکر آنها داده‌است، حتی دهاتی‌های آنها که از هیئت آنها متأثر می‌شوم، نزدیک به افکار و احساسات شهری افکار و احساساتی دارند. متمدنین آن که شهری باشند علم و هنر را به غارت می‌برند مثل این که آنها را تعاقب کرده‌اند.»[۸۶]
شهر رشت با توجه به قدمت دیرینهٔ خود جایگاه بناهای تاریخی بسیاری است از جمله مهمترین آنها میدان شهرداری رشت است که شامل ساختمان شهرداری و برج ساعت آن که نماد شهر رشت می‌باشد و نیز موزه پست و ساختمان قدیمی هتل ایران است. مجموعه بناهای میدان شهرداری رشت در اوایل سلطنت رضا شاه پهلوی (۱۳۰۴–۱۳۲۰ ه.ش) احداث شده‌است. برج ساعت شهرداری که نماد شهر رشت محسوب می‌شود، به هنگام وقوع زلزله مهیب و ویرانگر گیلان در سال ۱۳۶۹ ویران شده بود که چندی بعد به صورت سابق بازسازی گردید. از دیگر بناهای تاریخی عبارتند از:
مسجد سفید از قدیمی‌ترین مساجد شهر رشت محسوب می‌شود و در یکی از محلات قدیمی شهر که به همین نام معروف است واقع شده‌است. حسن بیک روملو این مسجد را مسجد سفید خوانده‌است و می‌نویسد که شاه اسماعیل هنگام فرار از اردبیل به گیلان چند روزی را نزدیک این مسجد گذرانده‌است و همچنین احتمال می‌رود که پس از کشته شدن محمدباقر میرزا معروف به شاه صفی نام «سفید» به مرور زمان پس از قتل او در جوار این مسجد به مسجد صفی تبدیل شده باشد.
چاه صاحب الزمان (چاه صفی) چاهی است در این مسجد که مردم به دیده احترام به آن می‌نگرند. شب‌های جمعه بر سر این چاه می‌آیند و نامه‌هایی را که برای حضرت قائم نوشته‌اند در آن چاه می‌اندازند. پس از انداختن نذورات در چاه آب آن را برای تبرک و ادامه سلامتی با خود می‌برند و می‌نوشند.
برخی از دیگر مساجد تاریخی شهر رشت عبارتند از:
رشت به مانند بسیاری از شهرهای بزرگ و معروف کشور از تعدادی از خانه‌های تاریخی بهره می‌برد که هم‌اکنون به جاذبه‌های گردشگری این شهر تبدیل شده‌اند.
خانه ابریشمچی، خانه قدیری و خانه حاج میرزا خلیل رفیع از جمله خانه‌های تاریخی رشت هستند.
خانه مزبور در سال ۱۲۸۵ هجری شمسی به دستور وی ساخته شده‌است. جالب است بدانید که چوب‌های به کار رفته در این بنا از روسیه و توسط کشتی به ایران آورده شده‌است. این خانه اکنون در اختیار شورای شهر رشت قرار دارد.[۸۹]
از دیگر خانه‌های تاریخی رشت عبارتند از:
شهر رشت از سال ۱۰۰۴ هـ. ق به فرمان شاه‌عباس مرکز استان گیلان شد از این زمان به بعد علی‌رغم کشمکش‌های گوناگون با حکومت‌های مرکزی ایران و همچنین کشمکش‌های درون گیلان رشت همواره مرکز گیلان و اقامت گاه والی گیلان بود در سال ۱۳۰۴ با انتصاب امیراصلان خواجه نوری (نظام الدوله) به سمت استانداری گیلان اولین بار لفظ استاندار برای حاکم گیلان به کار گرفته شد. همچنین در زمان اولین تقسیم‌بندی استانی کشور که در ۱۹ دی ۱۳۱۶ خورشیدی، با اصلاح قانون تقسیمات کشوری اعمال شد. استان یکم یکی از ۱۰ استان ایران به مرکزیت رشت بود. این استان شامل شهرهای زنجان، قزوین، ساوه، سلطان آباد، رشت و شهسوار می‌بود.
شهرداری رشت، سازمانی است دولتی که در ۱۲۸۶ خورشیدی تأسیس شد و مسئولیت اداره این کلانشهر را به عهده دارد. مدیریت این سازمان با شهردار رشت است که از طریق آرای شورای شهر رشت انتخاب می‌شود و حکم وی توسط وزیر کشور ابلاغ می‌شود. شهرداری رشت، شامل ۵ منطقه‌است که اداره مناطق شهری رشت به عهده شهردار منطقه می‌باشد و هر منطقه شامل چند ناحیه شهری است شهر رشت دارای ۱۵ ناحیه شهری می‌باشد. شهرداری رشت متشکل از ۵ معاونت است و۱۳ سازمان زیر مجموعه دارد.
کنسولگری فدراسیون روسیه در رشت نمایندگی دیپلماتیک روسیه در رشت، استان گیلان ایران است. در حال حاضر ماکسیم آناتولییویچ بارانوف سرکنسول و آقای آندرئی الکساندروویچ آلنکین معاونت این سرکنسولگری را بر عهده دارند[۹۰] و حوزه فعالیت آن در پنج استان گیلان، مازندران، گلستان، اردبیل و آذربایجان شرقی است. این کنسولگری روزانه پذیرای متقاضیان روادید است.[۹۱]
در زمان قاجار، به موازات توسعه اقتصادی میان ایران و روسیه، تجارت نوغان و سایر محصولات گسترش پیدا کرد. به این ترتیب رشت در قرن ۱۹ میلادی به دروازه اروپا بدل شد. گریگوری والریانویچ ملگونف، سیاح روس که سال ۱۲۷۵ هجری قمری به رشت سفر کرده بود، در خاطرات خود نوشته‌است که این شهر در آن روزگار دارای ۵۴۶ خانه، ۱۰۲۱ مغازه و ۲۷ هزار و ۳۱۴ نفر جمعیت بوده‌است.
در این زمان اعتبار سیاسی رشت به حدی بود که دولتهای روسیه، بریتانیا و عثمانی در شهر رشت کنسولگری داشتند.[۱۸]
شهر رشت داری ۴۰ پارک فعال است که بسیاری از آنها مانند سبزه میدان دارای قدمت تاریخی‌اند. از این تعداد ۱۰ پارک در منطقه یک، ۷ پارک در منطقه دو، ۱۱ پارک در منطقه سه و۱۲ پارک در منطقه چهار شهر رشت قرار دارند؛ و منطقه ۵ فاقد پارک است.[۹۲] سرانه فضای سبز رشت کمتر از میانگین و استاندارد کشوری و حتی شهرهای کویری ایران کمتر است.[۹۳] در سالهای اخیر از سوی شهرداری رشت فاز اول پارک مفاخر این شهر برای افزایش سرانه فضای سبز احداث شده و فاز دوم این پارک با توجه به قرار گرفتن چند خانه سازمانی اداره جنگل‌ها و مراتع علی‌رغم وجود مصوبه دولت قابل استفاده برای عموم مردم نیست. پارک ۴۰۰ هکتاری لاکان از دیگر وعده‌های استانداری گیلان برای جبران فقر فضای سبز کلانشهر رشت است که تاکنون عملیات اجرایی آن آغاز نشده‌است.[۹۴][۹۵][۹۶] از جمله بزرگترین پارک‌های شهر رشت عبارتند از:
نخستین فیلم در ایران به سال ۱۳۱۱ ساخته شد. این فیلم صامت که «لآبی و رابی» نام داشت به کارگردانی آوانس اوگانیانس عرضه گردید که ابتدا در تهران و سپس در برخی از شهرهای گیلان نمایش داده شد.
یک سال بعد فیلم ناطق فارسی «دختر لُر» در بمبئی هندوستان ساخته شد. این فیلم در اغلب شهرهای ایران از جمله رشت روی پرده سینما آمد.
آغاز نمایش فیلم در گیلان به دهه ۱۲۹۰ خورشیدی یعنی تقریباً همزمان با آغاز فعالیت هالیوود در آمریکا برمی‌گردد که متعاقب آن اندکی بعد اولین سینما در رشت تحت نام سینما ایران احداث گردید. در این دهه در سالن «اجتماعات فرهنگ» واقع در شمال غرب سبزه‌میدان رشت، هفته‌ای یکبار توسط شخصی به نام «الوش‌بیک» فیلم نمایش داده می‌شد. چندی بعد «کریشا مایاک» در این محل سینما ایران را تأسیس کرد.
این سینما دارای دو سالن تابستانی و زمستانی بود. قیمت بلیط ۱۰ شاهی، یک ریال و یک ونیم ریال بود. در سال ۱۳۳۶ خورشیدی پرده سینما به «سینماسکوپ» تبدیل شد.
سینما ایران تا سال ۱۳۴۵ خورشیدی به کار خود ادامه داد و در این سال تعطیل گردید. در حال حاضر از محل آن به صورت پارکینگ استفاده می‌شود.[۹۷] سایر سینماهای رشت عبارتند از:
امروزه رشت علی‌رغم گردشگرپذیر بودن با بحران هتل مواجه است و از حداقل‌های استانداردهای جهانی در این زمینه محروم است[۹۸][۹۹]
کلانشهر توریستی رشت فاقد هتل ۵ ستاره گرید تاپ است و تنها یک هتل ۵ ستاره قدیمی گرید A و یک هتل ۴ ستاره و درمجموع دارای ۶ هتل و تعدادی مسافرخانه و مهمان‌پذیر است. هتل درنای رشت که عملیات اجرایی ساخت آن با استاندارهای اروپایی و اتاق‌های رویال در سال ۱۳۸۴ در بلوار ولیعصر آغاز شده و قرار بود یکساله به بهره‌برداری برسد با گذشت نزدیک به یک دهه نیمه کاره رها شده‌است.[۱۰۰][۱۰۱]
هتل‌های شهر رشت عبارتند از:[۱۰۲]
محل موقت نمایشگاه بین‌المللی رشت در بلوار خلیج فارس رشت در فضای بالغ بر ۱۰۰۰۰ متر مربع می‌باشد، که در یک سالن یک شرکت ورشکسته واقع است.[۱۰۳]
وعده‌های مختلفی توسط مسئولین استان گیلان و شهر رشت برای احداث نمایشگاه بین اللملی استاندارد در رشت داده شده‌است که آخرین وعده توسط سازمان همیاری شهرداری‌های استان گیلان در بهمن ۱۳۹۲ برای احداث نمایشگاه، هتل، مجتمع تجاری و مسکونی در زمینی به مساحت ۱۲ هکتار در رشت اعلام شده‌است.[۱۰۴][۱۰۵]
شهر رشت با توجه به تاریخی بودن استان گیلان دارای موزه‌های جذاب و دیدنی است این موزه‌ها عبارتند از:
گام‌های نخستین آموزش و پرورش در ایران پس از اسلام بر بنیان‌های دینی تکیه داشته و مساجد و مکتب‌خانه‌ها در آغاز مسیر این حرکت قرار داشتند.
مساجد نخستین جایی بود که برای آموزش مورد توجه قرار گرفت. در استان گیلان نیز مانند سایر نقاط کشور نخستین گام‌های آموزش از مساجد و مکتب‌خانه‌ها آغاز گردید.
نخستین مدرسه جدید در گیلان در سال ۱۳۱۴ ه.ق در زمان حکومت شعاع السلطنة در گیلان آغاز به کار کرد. در این مدرسه درس‌هایی مانند: زبان فرانسه، روسی، صرف و نحو، کلیات سعدی و قرائت قرآن تدریس می‌شد. پس از تأسیس نخستین مدرسه به سبک جدید مدارس دیگری نیز از سوی افراد و انجمنهای مختلف تأسیس گردید.
نخستین مدرسه دخترانه به نام «شمسیه» در سال ۱۳۲۷ ه.ق (یعنی پس از گذشت سیزده سال از تأسیس اولین مدرسه پسرانه) به کوشش شیخ علی طالقانی (تنها) تأسیس گردید.
اولین هنرستان گیلان نیز به نام «مدرسه فلاحت» به وسیله حاج میرزا حسن خان اسفند یاری (محتشم السلطنة) در سال ۱۳۲۵ ه.ق تأسیس گردید. مدیریت این مدرسه را میسو لافون فرانسوی بر عهده داشت و در آن به تدریس علوم کشاورزی و پرورش کرم‌ابریشم پرداخته می‌شد.
در این رهگذر برخی از خارجیان مقیم ایران و اقلیتهای مذهبی در گیلان مدارسی را بنیان نهادند. در سال ۱۲۹۰ ه.ق ارامنه مدرسه‌ای به نام «انوشیروان» در رشت بنا نهادند. مبلغین پروتستان آمریکایی مدرسه متوسطه پسرانه‌ای، در سال ۱۳۱۳ ه.ق در رشت تأسیس کردند و در پی آن آمریکایی‌ها در سال ۱۳۲۴ ه.ق مدرسه متوسطه دخترانه‌ای نیز تأسیس نمودند. همزمان با شروع نهضت جنگل (۱۲۹۳–۱۳۰۰ ه.ش) مدارسی نیز از طرف جنگلی‌ها تأسیس گردید. جنگلی‌ها در مرامنامه خود، تحصیلات ابتدایی را برای کودکان اجباری نموده و تحصیلات متوسطه و عالی را برای افراد با استعداد مجانی و الزامی دانستند.[۱۰۶]
در تیر ماه ۱۳۴۰ به علت گستردگی سطح مدارس حیات ادارهٔ آموزش و پرورش شهرستان رشت پایان گرفت ادارات آموزش و پرورش ناحیهٔ یک و دو رشت تأسیس گردید. از آن زمان به رغم رشد جمعیت، وسعت و گستردگی مدارس تغییری در سازماندهی آموزش عمومی رشت ایجاد نشده‌است.[۱۰۷]
اولین مرکز آموزش عالی در گیلان، در سال ۱۳۴۴ خورشیدی، با گشایش آموزشگاه عالی پرستاری، آغاز به کار کرد و در پی آن، مدرسه عالی بازرگانی رشت، در سال ۱۳۴۸ خورشیدی و مدرسه عالی پرستاری، در سال ۱۳۵۵ خورشیدی، تأسیس گردیدند. پس از آنها، دانشگاه گیلان، در راستای قراردادی میان ایران و آلمان غربی، در سال ۱۳۵۳ خورشیدی، تأسیس شد و از سال ۱۳۵۶ خورشیدی؛ کار خود را با پذیرش ۱۵۵ دانشجو در ۹ رشته، آغاز کرد. پس از انقلاب اسلامی ایران، مدرسه عالی مدیریت گیلان در لاهیجان و مدرسه عالی بازرگانی رشت، با دانشگاه گیلان، ادغام شدند.[۱۰۸]
شهر رشت فاقد دانشگاه صنعتی و دانشگاه تحصیلات تکمیلی دولتی می‌باشد و دارای ۲ دانشگاه دولتی، سه واحد دانشگاهی آزاد اسلامی، دانشگاه پیام نور، ۲ آموزشکده فنی دولتی و دانشگاه جامع علمی کاربردی تعدادی مؤسسه آموزش عالی غیردولتی به شرح زیر می‌باشد:
در مورد آغاز فعالیت‌های دینی در شهر رشت تارخ دقیقی در دست نیست اما بسیاری از مشاهیر علم دین از دیار گیلان برخاستند به عنوان مثال سلار دیلمی صاحب کتاب معروف «المراسم العلویه فی الاحکام النبویه» که در اوایل قرن پنجم بعد از فوت شیخ طوسی، مرجع علی الاطلاق شیعه در نجف بود، شاگرد سید مرتضی و شیخ مفید بود که بعد از رحلت شیخ، مرجعیت شیعه را عهده‌دار شد. وی که از راه حلب به ایران می‌آمد در خسروشاه تبریز بیمار می‌شود و در آنجا فوت می‌کند و قبرش در این شهر است. این مسئله حاکی از آن است که از اواخر قرن چهارم عالمایی از این منطقه برخاسته‌اند. ابوالحسن کوشیار دیلمی، ریاضیدان و منجم معروف ایرانی و استاد ریاضیات و نجوم بوعلی سینا که در قرن ششم کتاب وی به زبان چینی ترجمه و در چین تدریس می‌شد، اهل گیلان بود. میرزای قمی اهل شفت هستند، حاج سید محمدباقر شفتی معروف به «حجت‌الاسلام شفتی» بنیان‌گذار مسجد سید اصفهان از شفت است، ملا عبدالرزاق لاهیجی داماد ملاصدرا اهل لاهیجان است، حاج شیخ عبدالله مازندرانی که در اصل مازندرانی نیست و اهل دیوشل گیلان است و چون تحصیلات ابتداییش در مازندران بوده‌است به عنوان آقا شیخ عبدالله مازندرانی معروف است و هم‌اکنون خانواده‌اش در لاهیجان هستند، حاج شیخ شعبان دیویشلی، مجتهد معروف اهل لاهیجان است، شریف لاهیجی، صاحب «تفسیر شریف لاهیجی»، شیخ هاشم اشکوری که استاد محمدعلی شاه‌آبادی «استاد سید روح‌الله خمینی» بود که او هم شاگرد میرزا ابوالحسن جلوه بود و فلسفه ملاصدرا را از آن طریق به سید روح‌الله خمینی منتقل کرد، همگی از دیار گیلان بوده‌اند. وجود این افراد حاکی از آن است که تحصیل علم دین در گیلان سابقهٔ دیرین دارد و شهر رشت هم به عنوان شهر مهم این خطه از این مسئله مستثنی نیست. از جمله مهمترین و تاریخی‌ترین حوزه‌های علمیه رشت عبارتند از:
شهر رشت نزدیکترین شهر بزرگ به بندر انزلی (بزرگترین بندر شمال کشور) و مرز آستارا (امن‌ترین مرز زمینی کشور) است این شهر تخلیه گاه بسیار مناسب برای کالاها به مقصد شمال شرق و شمال غرب کشور است و قرارگیری آن در مسیر کریدور شمال جنوب به همراه توریسم‌پذیری گسترده موقعیت ممتازی در زمینهٔ تجارت برای این شهر فراهم کرده‌است. همین مسائل باعث شده که این شهر در طول تاریخ به عنوان یک شهر تجاری شناخته شود. هرچند عواملی نظیر عدم ارتباط گسترده تجاری با شوروی سابق و متعاقب آن محور قرار گرفتن خلیج فارس برای صادرات و واردات و همچنین تأخیر فراوان در تکمیل کریدور شمال جنوب چه از طریق آزاد راه و چه از طریق راه‌آهن باعث شده بود که نقش شهرهای استان گیلان در تجارت کمرنگ شود ولی امروزه با توجه به وجود پنج کشور در حاشیه دریای کاسپین، تکمیل آزاد راه رشت-قزوین(آزادراه ۱ (ایران))و در شرف افتتاح قرار گرفتن راه‌آهن قزوین-رشت برای این شهر نقش مهمی در زمینه بازرگانی متصورند.[۱۱۳][۱۱۴]
تجارت نظامند و نوین در شهر رشت به سال ۱۳۰۴ بر میگردد. در این سال مطابق دستور فلاحت و تجارت و فواید عامه وقت و بنا به پیشنهاد تجار رشت و به موجب مواد ۱ و ۲ نظامنامه اتاق‌های تجارت مصوبه هیئت وزیران اتاق تجارت رشت با ۱۶ نفر عضو تشکیل شد.
حوزه عملیاتی اتاق، استان گیلان بوده، اولین جلسه آن به ریاست آقای حاج علی آقای گیلانی در تجارتخانه ایشان تشکیل گردید.
براساس همین نظامنامه در تاریخ ۲۵ تیر ماه ۱۳۰۸ اتاق تجارت رشت همزمان با اتاق‌های تبریز، مراغه، مهد، قزوین، ساری تشکیل و رسمیت یافت. اولین جلسه اتاق تجارت در نهم مرداد ماه ۱۳۰۸ در منزل آقای احمد سیگارودی و با حضور (افشار) حکمران گیلان تشکیل شد. در آن زمان مسایل اتاق در روزنامه‌ای به نام روزنامه عصر جدید از انتشارات اتاق تهران منتشر می‌شد.
دوسال بعد انحلال کلیه اتاق‌ها پیش‌آمد تا اینکه مجلس شورای وقت قانون تأسیس اتاق‌های بازرگانی را تصویب کرد و در سال ۱۳۱۰ انتخابات اتاق رشت با حضور حکمران وقت گیلان (افشار) در محل فرمانداری رشت تشکیل شد.
در آن زمان دو اتاق یکی به نام بازرگانی و دیگری به نام اتاق صنایع و معادن وجود دات که در سال ۱۳۴۹ این دو اتاق با هم ادغام گردید و به نام اتاق بازرگانی و صنایع و معادن نامگذاری شد.
فعالیت اتاق تا پیروزی انقلاب اسلامی ابتدا با انتخابات هر دو سال یکبار و بعد هر چهار سال یکبار انجام می‌گرفت و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی با استناد تلگراف اتاق مرکزی ایران از طرف استانداری گیلان سه نفر به عنوان سرپرست اتاق رشت و به نام هیئت رپیسه موقت انتخاب و اداره امور اتاق را بعهده گرفتند که این روال تا سال ۱۳۶۲ ادامه داشت و در سال ۱۳۶۲ اولین انتخابات اتاق رشت بعد از پیروزی انقلاب اسلامی انجام گرفت که طی آن نفر عضو انتخابی و چهار نفر انتصابی به عنوان هیئت نمایندگان برگزیده شدند.
چهارمین دوره انتخابات در تاریخ ۱۳۷۷/۱۰/۲۵ برگزار گردیدو بالاخره پنجمین دوره انتخابات هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی و صنایع و معادن رشت در تاریخ ۱۳۸۱/۱۲/۷ برگزار شد.[۱۱۵]
استان گیلان غنی‌ترین استان کشور از نظر تولید محصولات کشاورزی است این استان دارای:
و بسیاری از مزایای کشاورزی دیگر است و از این بین شهرستان رشت با ۶۴هزار ۲۵۰هکتار زمین زراعی که ۷۵ هزار بهر ه بردار در۶بخش و۱۸دهستان این شهرستان فعالیت می‌کنند و حاصل آن سالانه ۲۹۵هزار ۵۵۰تن شلتوک است که از این میزان شلتوک ۱۷۷هزار و ۳۰۰تن برنج سفید استحصال می‌شود و همچنین با تولید ۱۰درصد برنج سفید کشور رتبه اول را در زمینه تولید برنج سفید در کشور دارد و یکی از شهرستان‌های برنج خیز کشور است و حدود یک درصد برنج استان را تولید می‌کند. البته توسعه شهرنشینی باعث کاهش اقبال به کشاورزی شده ولی هنوز هم مزارع کشاورزی حتی در نواحی درونی شهر و در حاشیه خیابان‌های شهر دیده می‌شوند که در بین کلانشهرهای ایران بی‌نظیر است.
رشت در گذشته قطب تولیدات نساجی ایران بود در سالیان اخیر بسیاری از کارخانجات بزرگ صنعتی در رشت به حالت تعطیل درآمده‌اند و بسیاری از کارخانه‌ها و شرکت‌های فعال نیز با ظرفیت کم و با مشکلات زیاد مشغول به فعالیت هستند. از جمله مهمترین شرکت‌های غیرفعال که تاکنون اقداماتی برای احیا این شرکت‌ها صورت نگرفته عبارت اند از: شرکت صنایع پوشش ایران، شرکت الکتریک ایران رشت، شرکت فرش گیلان، شرکت کنف کار، شرکت صنایع تندر
مهمترین عوامل عدم توسعه صنعتی رشت کج نظری‌ها در زمینهٔ بخشی نگری مسئولان و تأکید بر توسعه کشاورزی به صورت محض در آمایش سرزمینی گیلان بر پایه کشاورزی توسط دولت از توسعه صنعتی محروم مانده‌است.[۱۱۹]
از جمله مهمترین صنایع فعال رشت عبارتند از: گروه صنعتی ایران رادیاتور، مجتمع فولاد گیلان، فومن شیمی، سبحان دارو، پارس خزر، کاشی خزر، کاسپین تأمین، سبحان انکولوژی
و…[۱۲۰]
شهرصنعتی رشت در سال ۱۳۵۳ هجری شمسی تأسیس شد. این شهر صنعتی که یکی از پنج شهر صنعتی بزرگ کشور است و دومین شهرصنعتی خصوصی ایران است در ۱۲ کیلومتری جنوب شهر رشت و در مکانی بسیار زیبا واقع است. تأسیسات زیر بنایی کم‌نظیر شهر صنعتی رشت، این مکان را در زمره مناسب‌ترین محل‌ها برای اجرای طرح‌های بزرگ صنعتی قرار داده‌است.
سهامداران فعلی شهر صنعتی عبارتند از: شرکت شهر صنعتی البرز، شرکت سرمایه‌گذاری بانک صنعت و معدن، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، شرکت کارگزاری بانک کشاورزی، شرکت ساتکاب وابسته به وزارت نیرو و شرکت خدمات مدیریت غدیر.
شهر صنعتی رشت طبق مصوبات اولیه در وسعتی به میزان ۲۲۸۸ هکتار طراحی و ۵۲۰ هکتار آن آماده‌سازی و بخش عمده‌ای به متقاضیان واگذار گردیده‌است که با توجه به برنامه‌ریزی‌های انجام شده، بر اساس تقاضا قابل توسعه می‌باشد.
در حال حاضر تعداد ۲۸۰ واحد صنعتی در این شهر وجود دارد که از این تعداد ۱۴۰ واحد در حال کار است.[۱۲۱]
تنها شهرک صنعتی دولتی ایجاد شده در سال ۱۳۸۶ توسط شرکت شهرک‌های صنعتی گیلان در رشت شهرک صنعتی سپیدرود رشت است. موقعیت استراتژیک این شهرک، نزدیکی به راه‌آهن در حال احداث رشت – قزوین و نزدیکی به شهر رشت، موقعیت مناسبی را برای این شهرک ایجاد کرده به گونه‌ای که به دلیل درخواست‌های متعدد سرمایه‌گذاران و متقاضیان فراوان افزایش عرصه از ۲۰۰ هکتار به ۹۰۰ هکتار در دستور کار هیئت دولت قرار گرفت و مصوب شد. رعایت اصول زیست‌محیطی و موقعیت‌های منطقه‌ای مرکز استان و بیشترین نیروی بیکار جویای کار فعال و تحصیلکرده‌استان گیلان در رشت از دیگر ویژگی‌های این شهرک صنعتی است.[۱۲۲]
روند توسعهٔ شهر رشت را می‌توان به دو دوره پیش از پهلوی و پس از آن تقسیم کرد:
نام رشت در متون تاریخی در کتاب جغرافیایی حدود العالم من المغرب الی المشرق که در سال ۳۷۲ ه.ق نگارش یافته‌است، آمده که (رشت از آبادی‌های کهن ایران است). شهر کنونی رشت درادوار گذشته به صورت روستایی بین دو منطقه گیلان (بیه پیش و بیه پس با مرکزیت شهرهای فومن و لاهیجان) قرار
در دوره شاه طهماسب، رشت اهمیت اقتصادی و سیاسی، داشت[۱۲۳] فراوانی یافت.[۱۲۴] با سقوط پایتخت صفویان به وسیله افغان‌ها، استان گیلان به اشغال روس‌ها درآمد. در ابتدا اشغال شهر رشت، برای تأمین زمین تقریباً پانزده مایل به طرف جنوب از بیشه زارها پاک شد.[۱۲۵][۱۲۶] در دوره قاجاریه، شهر رشت با ساخت و گسترش بازارهای باربندان (ساغری سازان) و ساروق بندان در مرکز شهر، به‌طور چشمگیری توسعه یافت.[۱۲۷]
پس از انقلاب مشروطیت و تسلط رضاخان، چندین خیابان جدید (امام خمینی سعدی – علم الهدی و شریعتی) و نقطه تقاطع آنها (میدان شهرداری) احداث شد. بازار به حاشیه خیابان‌ها گرایش پیدا کرد و ساختمان‌های مسکونی در محلات قدیمی به صورت متراکم مستقر شدند. شهر از سال ۱۳۳۵–۱۳۲۷ ه.ش از سمت جنوب، جنوب شرقی و جنوب غربی توسعه پیدا کرد و پس از آن تا سال ۱۳۵۰، توسعه شهر درحد شرقی متوقف و در جهت غربی و شمال شرقی متمایل گشت.[۱۲۸] از ۱۳۵۰ به بعد گسترش شهر در جهت شمال و شمال غربی محسوس تر است.[۱۲۹] بعد از پیروزی انقلاب اسلامی گسترش شهر در جهت شمال و شمال غرب ادامه یافت.[۱۳۰] احداث شهرک صنعتی در این دوره و مکان‌یابی دانشگاه گیلان در جاده تهران (جنوب شرق) به توسعه این بخش از شهر منجر شد در واقع شهر رشت طی سالهای ۱۳۵۷ تا ۱۳۶۴ در جهات غرب به[۱۳۱] شرق و شمال شرقی توسعه یافته‌است و از سال ۱۳۶۷ تاکنون نیز توسعه به سمت جنوب غرب، شمال غرب و جاده لاکان است.[۱۳۲] بیشترین میزان توسعه کالبدی شهر رشت طی سالهای ۱۳۶۱ ۱۳۵۵ با ۲۳۳ درصد و بین سالهای ۱۳۷۲ ۱۳۶۱ با ۲۷۰ درصد است. این در حالی است که طی سا ل‌های ۶۵ تا ۷۵ جمعیت شهر رشت، ۴۰ درصد رشد داشته‌است، یعنی از ۲۹۳۸۹۸ به ۴۱۲۵۵۲ نفر رسیده‌است. همچنین مساحت شهر رشت طی سالهای ۱۳۳۴ تا ۱۳۸۵ از ۶۵۰ هکتار به ۱۰۲۴۰ هکتار افزایش یافته‌است. این میزان بیانگر ۱۴۷۵ درصد رشد فضایی طی سا ل‌های یادشده‌است.
شهر رشت دارای پنج منطقه شهرداری است که هر کدام از آنها به سه ناحیه تقسیم می‌شوند. با توجه به جمعیت و استاندارد وزارت کشور این مناطق باید افزایش یابد.[۱۳۳][۱۳۴] مناطق شهری رشت:
شهرهای سنگر، کوچصفهان و خمام هم‌اکنون هم‌مرز مناطق شهری رشت قرار دارند.[۱۳۵] و توانایی الحاق به عنوان مناطق مستقل شهری رشت همچون مناطق شهری ری[۱۳۶] و خوراسگان[۱۳۷] در شهرهای تهران و اصفهان را دارند.
خمیران زاهدان، دباغیان، کوزه گران، خمیران چهل تن، چله خانه، پیرسرا، لاکانی، سعدی، جماران (خیابان قربانزاده)، دیانتی، سام (سردار جنگل)، علی‌آباد، صالح آباد، آب و برق، زیرکوچه، شالکو، احمدیان، پارک شهر، زرجوب، سوخته تکیه، حاجی‌آباد، بادی الله، ارمنی بولاغ، کرد محله، سرچشمه، باقرآباد، ساغری سازان، دانشسرا، جیرباغ، رودبارتان، چمارسرا، کیژده، معین رودخان (شهرک مروارید)، استادسرا، پاسکیاب، سرخه بنده، آتشگاه، صیقلان، کیاب، سبزه‌میدان، شهرداری، گلسار، گلباغ نماز، بوسار، فخب، پل عراق، استخر (رشت)|استخر، دو برادران، شهریاران، خواهر امام، حمیدیان رشتیان (رشت)، استقامت سلیمان داراب، تازه‌آباد، مطهری، منظریه رشت، شهرک مفتح کوی بیانی، احمد گوراب، جاده لاکان، پل طالشان، لاکانشهر، شهرک سید احمد خمینی، آفخرا، آج بیشه، شهرک قدس، ۱۶متری سمیه سنگ سازی، قلمستان، چهارراه میکائیل، نقره دشت، کرف آباد، حافظ آباد[۱۳۸][۱۳۹]
رشت سومین شهری است که طرح جامع قطار درون‌شهری در آن آغاز شده‌است. مطالعات این طرح در ۶ ماه دوم سال ۱۳۸۵ به پایان رسید و در واقع بعد از دو شهر کرمانشاه و همدان، رشت سومین شهری است که طرح جامع قطار ریلی در آن شروع شده‌است.[۱۴۰] هم‌اکنون مسیر هاو سازوکار احداث پروژه مشخص شده و در آینده نچندان دور عملیات اجرایی این طرح نیز آغاز خواهد شد.[۱۴۱]
نخستین اتوبوس در ایران در شهر رشت به کار گرفته شد اما سازمان اتوبوسرانی رشت وحومه در سال ۱۳۴۵ تأسیس گردید و از آن زمان تاکنون به موازات افزایش جمعیت و وسعت شهر رشت، توسعه و گسترش نیافته‌است. هم‌اکنون در شهر رشت تنها حدود ۴۶ اتوبوس فعالیت می‌کنند همچنین تنها ۵ اتوبوس در زمان هدفمندی یارانه‌ها، از محل درآمدها به رشت اختصاص یافت که سهم تهران ۲۵۰۰ دستگاه، اصفهان ۶۰۰ دستگاه بود؛ ولی با توجه به جمعیت شناور روزانه بالغ بر یک میلیون و دویست هزار نفری رشت.[۱۲][۷۷][۷۸] این تعداد اتوبوس به نظر کافی نمی‌رسد.[۱۴۲] در حال حاضر شهرداری رشت حدود ۲۰۰ اتوبوس و ۷۰ مینی‌بوس از محل مصوبات دولت از وزارت کشور طلبکار است.[۱۴۳][۱۴۴]
در سال ۱۳۲۶ تعداد ۵۰ تاکسی به سفارش خانم فخر الدوله (دختر مظفر الدین شاه) از انگلستان خریداری و وارد ایران شد. در سال ۱۳۲۷ اولین تاکسی به جهت علاقهٔ وی به گیلان با عبور از خیابان اصلی شهر وارد رشت شد. سازمان تاکسیرانی کلانشهر رشت تاکنون بیش از ۹۵۰۰ دستگاه تاکسی و خودروهای شخصی را ساماندهی نموده‌است که از این تعداد ۶۰۰۰ دستگاه تاکسی دارای پلاک (ت) و از انواع خودروها ی موجود در سیستم تاکسیرانی کشور هستند از جمله ۱۹۴ دستگاه ون. همچنین بیش از ۳۵۰۰ دستگاه خودروی شخصی فعال در ۱۳۶ واحد تاکسی تلفنی تحت نظارت سازمان با عنوان شرکت‌های حمل و نقل عمومی مسافر و دو شرکت تاکسی بیسیم فعالیت می‌نمایند.[۱۴۵]
فرودگاه سردار جنگل رشت در بلوار ولیعصر رشت واقع شده‌است.[۱۴۶] تأسیس فرودگاه رشت به سال ۱۳۴۷ خورشیدی بازمی‌گردد. فرودگاه رشت در هفته ۴۲ پرواز خروجی و ۴۲ پرواز ورودی ثابت به ۷ مقصد داخلی و ۲ پرواز ورودی و خروجی به مبدأ و مقصد خارجی دارد.[۱۴۷]
این فرودگاه دارای موقعیت ارتباطی ممتاز در استان گیلان، حاشیه دریای کاسپین و در مسیر کریدور شمال–جنوب (کریدور نوستراک) واقع گردیده‌است.[۱۴۸]
پیشینه احداث و بهره‌برداری موفق اولین راه‌آهن در ایران به سال ۱۸۴۸ میلادی از رشت به بندر پیربازار و بندر انزلی بازمی‌گردد و بقایای این مسیر هنوز در مسیر رشت به پیربازار و یک لوکوموتیو بخار در محوطه اداره کل بنادر استان گیلان وجود دارد.[۱۴۹]
راه‌آهن قزوین -رشت -انزلی-آستارا مهمترین پروژه ریلی کشور است که تکمیل‌کنندهٔ کریدور شمال جنوب و متصل‌کنندهٔ ایران به اروپا محسوب می‌شود احداث این خط آهن سالیان دراز به دلیل پیچیدگی مفرط به تعویق افتاد اما هم‌اکنون در شرف افتتاح است. پروژه راه‌آهن قزوین – رشت یکی از پروژه‌های بسیار مهم در مسیرهای ریلی ایران است که قزوین، رشت، انزلی، آستارا را به هم وصل کرده سپس به کشور آذربایجان و خط ریلی اروپا متصل می‌شود.[۱۵۰] به گفته متخصصان، اجرای این پروژه کاری بسیار دشوار بوده‌است زیرا در مسیر قزوین تا رشت حدود ۱۶۴ کیلومتر خط ریلی احداث می‌شود، در این مسیر حدود ۸۲ دهانه پل بسیار پیچیده به طول ۹ کیلومتر، از ۱۰ تا ۱۵۰۰ متر، و ۵۳ تونل به طول ۲۲ کیلومتر، از ۷۰ تا ۲۰۰۰ متر، در دست احداث است. از این پل‌ها می‌توان به پل حاشیه سد سپید رود در منجیل به طول ۱۴۳۱ متر اشاره کرد که پس از تکمیل بزرگترین پل راه‌آهن ایران خواهد بود.[۱۵۱]
در طرح جامع کلانشهر رشت این شهر باید در غرب، شرق، شمال و جنوب دارای پایانه‌های مسافربری باشد. هم‌اکنون در این شهر تعداد چهار پایانه در حال فعالیت هستند که عبارتند از:
ورزش اول و مورد علاقه مردم رشت فوتبال می‌باشد؛ اما علاوه بر فوتبال، سایر رشته‌های ورزشی از جمله شمشیربازی، بوکس، سپکتاکرا، فوتسال، پینگ پونگ، کاراته، تکواندو، شطرنج، والیبال، هاپگبدو و… نیز طرفدارانی در رشت دارد که مردم رشت افتخاراتی را در این رشته‌های ورزشی کسب نموده‌اند از جمله این افراد سرشناس می‌توان به محمود نامجوی در وزنه‌برداری و یعقوب کوچکزاد در ژیمناستیک اشاره کرد.
در رشته شمشیربازی می‌توان به نایب قهرمان بازی‌های آسیایی اینچئون کره جنوبی، محمد رهبری کویخی قهرمان آسیا و جهان اشاره کرد.
چندین باشگاه ورزشی در شهر رشت فعالیت می‌کنند:
از جمله افراد سرشناس در فوتبال رشت می‌توان به: ناصر پرشاد، بیژن تیزکار، رسول حقدوست، مجید جهانپور، برادران هوشنگی، احمد صومی، سید علی افتخاری، بهزاد داداش زاده، امید هرندی، هادی طباطبایی و علیرضا جهانبخش اشاره نمود.
شهر رشت دارای دو ورزشگاه فوتبال دکتر عضدی و سردار جنگل می‌باشد که ورزشگاه عضدی بعد از بازسازی یکی از مجهزترین ورزشگاه‌های ایران می‌باشد، ولی گنجایش ورزشگاه سردار جنگل بیشتر است. در رشت یک سالن سرپوشیده استاندارد چند منظوره ۶۰۰۰ نفری به نام شهدای رشت وجود دارد. رشت با داشتن یک سوم جمعیت استان گیلان از حیث امکانات و اماکن ورزشی رتبه ۱۵ از ۱۶ استان را دارد.[۱۵۵]
شبکه استانی باران از مرکز رشت روی کانال ۲۸ باند UHF و از فرستنده زیباکنار برای سرتاسر استان گیلان، به صورت ۲۴ ساعته پخش میگردد.[۱۵۶] این شبکه به‌طور رسمی از سال ۱۳۷۷ فعالیت رسمی خود را آغار نموده‌است، ولی صدا و تصویر تلویزیون در هفتم اردیبهشت ماه ۱۳۴۹ شمسی به خانه‌های مردم رشت رسید و تا قبل از شروع به کار شبکه باران، به صورت پاره وقت برنامه‌هایی را پخش می‌نمود. شبکه باران را می‌توان بر روی ماهواره‌های Badr ۵ (ایران ست) و AsiaSat3S و همچنین از طریق اینترنت و به صورت آنلاین، مشاهده نمود.[۱۵۷]شبکه استانی باران روی کانال۴۶ سامانه دیجیتال ایستگاه آزادگان رشت نیز قابل دریافت است. در حال حاضر حدود ۵۰٪ مناطق گیلان تحت پوشش سامانه دیجیتال می‌باشد که در آینده‌ای نزدیک با راه‌اندازی دو فرستندهٔ پر قدرت(۶ کیلو وات) شهرها و مناطق بیشتری از استان تحت پوشش سامانهٔ دیجیتال قرار خواهد گرفت.[۱]
مرکز گیلان از جمله قدیمی‌ترین مراکز رادیویی و تلویزیونی کشور می‌باشد که فعالیت خود را ابتدا با تأسیس رادیو در سال ۱۳۳۴ با نصب فرستنده‌ای به قدرت ۷۵ وات در اداره پست و تلگراف آغاز کرد. در ابتدا برنامه روزانه خود را روی موج متوسط ۱/۴۴۱ متر برابر با ۶۸۰ کیلو سیکل در دو بخش: از ساعت ۹ تا ۵/۱۲ و از ساعت ۳۰: ۱۶ تا ۲۱ پخش می‌کرد و پس از افتتاح فرستنده یکصد کیلو واتی ساعات پخش برنامه‌ها به ۱۹ ساعت رسید (۵ تا ۳۰ – ۲۴) که از این مدت حدود ۶ ساعت تولید محلی است. امروزه رادیو گیلان یک رادیوی پر شنونده، فعال و سر زنده‌است. رادیو گیلان را می‌توان از طریق اینترنت و به صورت آنلاین نیز دریافت نمود.[۱۵۷]
نشر روزنامه در گیلان و رشت سابقهٔ تاریخی فراوانی دارد و مشهورترین روزنامهٔ این خطه نیز نسیم شمال است که نام آن برای همگان آشناست.
گیلان هم‌اکنون دارای ۱۶۸ نشریه دارای مجوز و ۹۹ نشریه در حال انتشار و از حیث تعداد نشریه‌های محلی پس از استان‌های خراسان رضوی ،اصفهان و قم در رتبهٔ چهارم کشور قرار دارد. بیشتر این روزنامه‌ها و مجلات در رشت به چاپ رسیده و در سراسر گیلان منتشر می‌شوند که مهمترین آنها عبارتند از:
و…
آلودگی محیط زیست به خصوص در شهر رودگذر رشت، رودخانه‌های زرجوب و گوهررود یکی از مشکلات بزرگ شهر رشت محسوب می‌شود. از بین دو حوزه نامبرده، رودخانه زرجوب، آلوده‌ترین رودخانه در سطح گیلان و حتی کشور است و بسیاری از بیماری‌های میکروبی را به‌طور مستقیم و غیرمستقیم گسترش می‌دهد. منابع آلوده‌کننده این رودخانه عبارتند از: روزانه ۴۰۰ هزار متر مکعب فاضلاب انسانی، صنعتی و بیمارستانی و روزانه ۶۰۰ تن شیرآبه لندفیل زباله سروان که تمامی مواد زائد خود را وارد این رودخانه می‌کنند.[۱۵۹] وزارت نیرو و شرکت آب و فاضلاب گیلان به عنوان متولی اصلی و قانونی جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب علی‌رغم دریافت وجه در قبوض ماهانه بابت فاضلاب تنها فاضلاب شهرها به رودخانه‌ها، دریای کاسپین و تالاب انزلی هدایت می‌کنند. آلودگی دو رودخانه رشت یکی از عوامل اصلی کسب رتبه نخست ابتلا به سرطان استان گیلان در ایران است.[۱۶۰][۱۶۱][۱۶۲] در مرداد ۱۳۹۳ طرح ملی ساماندهی دو رودخانه زرجوب و گوهررود توسط شورای چهارم شهر رشت را به کمسیون خاص امور کلانشهرهای هیئت دولت ارسال شده و در انتظار تصمیمات دولت است.[۱۶۳][۱۶۴]
مدیریت شهری رشت که عهده شهرداری و شورای شهر رشت است یکی از بی‌ثبات‌ترین شهرهای ایران از لحاظ مدیریت شهری است؛ و بی‌ثبات‌ترین شهرداری کلانشهرهای ایران، شهرداری رشت است. در طی ۱۵ سال اخیر رشت ۱۸ شهردار و سرپرست شهرداری داشته و عمر مدیریتی این شهر کمتر از یک سال است.[۱۶۵] آخرین شهردار رشت محمدابراهیم خلیلی بود که علی‌رغم مخالفت‌های هر سه نماینده رشت در مجلس، فرماندار رشت، استانداری گیلان، مردم و رسانه‌ها[۱۶۶][۱۶۷][۱۶۸][۱۶۹][۱۷۰][۱۷۱][۱۷۲] ده عضو شورای چهارم (رضا جمشیدی چناری، فرانک پیشگر، محمدحسین واثق کارگرنیا، مظفر نیکومنش نودهی، محمود باقری‌خطیبانی، فرهاد شوقی، مجید رجبی‌ویسرودی، مسعود کاظمی لیچائی، عباس صابر و محمدعلی رفیعی نوده)[۱۷۳] با دادن رأی مثبت به استیضاح محمدابراهیم خلیلی شهردار رشت را برکنار کردند خلیلی پس از برکناری با عدم حضور در مراسم تودیع در نامهٔ خداحافظی خطاب به مردم رشت نوشت و بازگشت آرامش و امید به شهر رشت را هدف خود و شهرداری را شرکت سهامی عده‌ای و رفقایشان دانست.[۱۷۴][۱۷۵][۱۷۶][۱۷۷] برکناری شهردار رشت با انتقاد شدید امام جمعه این شهر در نماز جمعه مواجه شد وی خلیلی را شهردار نمونه کشوری خواند و گفت شهردار بازیچه دست شورای شهر نیست و مردم نباید بازیچه چند جوان تازه به دوران رسیده در شورای شهر رشت باشند.[۱۷۸][۱۷۹] استاندار گیلان نیز با انتقاد از شورای شهر رشت خواستار ایجاد محدودیت‌های قانونی برای شوراها در برکناری شهرداران شد.[۱۸۰]
از جمله امکانات منحصربهفرد این فروشگاه فراهم آوردن شرایطی جهت عرضه محصولات برندهای داخلی و خارجی در یک مجموعه با فضایی آرام و دلنشین می‌باشد.
اماکن دیدنی رشت از این قرارند:[۱۸۹][۱۹۰]
در حال حاضر رشت دارای یک دانشکده داروسازی زیر مجموعه دانشگاه علوم پزشکی گیلان و چندین مرکز تولید دارو می‌باشد که یک مرکز تولید نانو داروهای ضدسرطان آن با ۲۴ قلم دارو در حال فعالیت است.[۱۹۱] شرکت سبحان دارو یکی از موفقترین شرکت‌های دارویی ایران است و با داشتن بیش از ۱۰۰ پروانه تولید، در حال حاضر رتبه دوم کشوری از لحاظ حجم تولید را دارا می‌باشد.[۱۹۲]شرکت داروسازی سبحان انکولوژی به عنوان یکی از مدرن‌ترین و پیشرفته‌ترین واحدهای تولیدکننده فراورده‌های ضد سرطان و شیمی درمانی در دنیا است.[۱۹۳] شرکت داروسازی کاسپین تأمین، شرکت داروسازی بهوزان و شرکت داروسازی گیلارانکو از دیگر شرکت فعال داروسازی می‌باشند.
مراکز درمانی رشت قطب درمانی استان گیلان و استان‌های همجوار می‌باشد،[۱۹۴][۱۹۵] ظرفیت ارزشمند پزشکان متخصص و فوق تخصص، فناوری روز، ارزان قیمت بودن هزینه‌های درمان به سبب مراجعه گردشگران خارجی به مراکز بهداشتی و درمانی رشت شده‌است، بیشتر بیماران از کشورهای آذربایجان، افغانستان، هندوستان، انگلستان، آمریکا، سوئد و امارات متحده عربی هستند.
دفاتر گردشگری سلامت گیلان هم‌اکنون در جمهوری آذربایجان، ترکمنستان، گرجستان، ارمنستان، ترکیه، عراق و کویت برپا است، این دفاتر پس از کسب مجوز دانشگاه علوم پزشکی گیلان توسط بخش خصوصی در این کشورها راه‌اندازی شده‌است. با توجه به روند افزایش ورود گردشگران سلامت به رشت، ساخت هتل‌های جدید و مراکز اقامتی مدرن ضروری است.
ساخت دهکده سلامت با مشارکت بخش خصوصی و محوریت بیمارستان بین‌المللی قائم رشت در زمینی به وسعت ۴۰ هکتار از دیگر اقدامات توریسم سلامت در کلانشهر رشت است.[۱۹۶]
بیمارستان بین اللملی قائم رشت و بیمارستان‌های در حال ساخت پروفسور سمعیی و پارس رشت از مهمترین مراکز بین الملی توریسم سلامت رشت است.[۱۹۷][۱۹۸]
با هدف ایجاد برند بین اللملی برای شهر رشت به عنوان شهر خلاق خوراک در سطح جهان رشت به عنوان شهر خلاق خوراک در یونسکو مطرح شد.[۱۹۹][۲۰۰]
گندمین، مغزحلوا، خکاره دبیج، کدو، پرتقال مربا، آلوچه، شاه بلوط، سیب ترش، انار ترش، ترب، فلفل سبز، برگ سیر، سیر ترشی، گینجه واش، خرش، چوواش، چوچاق، تین، بینه، دوشاب برنج، جوکول (برنج نارِس، جوانه برنج)، برنج، کلوچه سنتی، کشتای برنجی
زمستان رشت
هتل کادوس رشت (نمای قدیمی)
خانه قدیری
بلوار گیلان
۱ ۲ ۳ ۴ ۵ ۶ ۷ ۸ ۹ ۱۰
تهرانمشهداصفهانکرجشیرازتبریزقماهوازکرمانشاهارومیه
۸،۶۹۳،۷۰۶ ۳،۰۰۱،۱۸۴ ۱،۹۶۱،۲۶۰ ۱،۵۹۲،۴۹۲ ۱،۵۶۵،۵۷۲ ۱،۵۵۸،۶۹۳ ۱،۲۰۱،۱۵۸ ۱،۱۸۴،۷۸۸ ۹۴۶،۶۵۱ ۷۳۶،۲۲۴
۱۱ ۱۲ ۱۳ ۱۴ ۱۵ ۱۶ ۱۷ ۱۸ ۱۹ ۲۰
رشتزاهدانهمدانکرمانیزداردبیلبندرعباساراکاسلام‌شهرزنجان
۶۷۹،۹۹۵ ۵۸۷،۷۳۰ ۵۵۴،۴۰۶ ۵۳۷،۷۱۸ ۵۲۹،۶۷۳ ۵۲۹،۳۷۴ ۵۲۶،۶۴۸ ۵۲۰،۹۴۴ ۴۴۸،۱۲۹ ۴۳۰،۸۷۱
۲۱ ۲۲ ۲۳ ۲۴ ۲۵ ۲۶ ۲۷ ۲۸ ۲۹ ۳۰
سنندجقزوینخرم‌آبادگرگانساریشهریارقدسکاشانملارددزفول
۴۱۲،۷۶۷ ۴۰۲،۷۴۸ ۳۷۳،۴۱۶ ۳۵۰،۶۷۶ ۳۰۹،۸۲۰ ۳۰۹،۶۰۷ ۳۰۹،۶۰۵ ۳۰۴،۴۸۷ ۲۸۱،۰۲۷ ۲۶۴،۷۰۹
«نتایج آمارگیری از گردشگران ملی»
«گیلان یکی از قطبهای تولید برنج ایران»
تابناک / نوار شمالی ایران را استان های هم مرز با دریای خزر در برگرفته اند. استان هایی که در سایه سار درختان سرسبر و کوهپایه های جنگلی به حیات خود ادامه می دهند. طبیعتی بی نظیر جای جایشان را پوشانده و ممکن است شما را از تماشای تاریخ بازدارند.
استان گیلان، از استان‌های شمالی ایران است. گیلان دهمین استان پرجمعیت و بیست و هشتمین استان وسیع ایران است. تراکم جمعیت در این استان با ۱۷۷ نفر در هر کیلومترمربع جایگاه سوم را در ایران دارد.کلانشهر رشت با داشتن ۴۶ درصد جمعیت کل استان مرکز و پرجمعیت‌ترین شهر استان گیلان و دوازدهمین شهر پرجمعیت ایران و پرجمعیت‌ترین شهر سه استان ایران در ساحل دریای خزر است. از دیگر شهرهای پرجمعیت این استان می‌توان به ترتیب به شهرهای بندر انزلی، مهمترین بندر ایرانی در حاشیه دریای خزر، لاهیجان، تالش، لنگرود، رودسر، بندر آستارا، فومن و اشاره کرد.
فاصله رشت تا دریا
فومن
شهرستان فومَن يکي از شهرستان‌هاي استان گيلان است که از شمال به شهرستان صومعه‌سرا از جنوب و جنوب غربي به خط‌الراس رشته‌کوه‌هاي البرز که مرز حوزه هاي آبخيز کوهستان مزبور حد طبيعي فومن و طارم است. از شمال غرب به ماسال(طالش) و شرق (رشت) محدود مي‌شود. اين شهر با موقعيت جلگه‌اي در ميان کشتزارها و باغهاي اطراف خود محصور ميباشد.
جمعيت براساس سرشماري سال 1385جمعيت فومن (7,728خانوار) برابر با 27,763نفر بوده است.كل جمعيت با تفكيك سن وجنس
نام نام اين شهر در گويش گيلکي به فتح اول خوانده مي‌شود.
تاريخ خرابه‌هاي زيادي در اطراف شهر وجود دارند که از دوران شکوفائي فومن به هنگام مرکزيت اين بخش از گيلان حکايت مي‌کنند. فومن در دوران اسلامي به عنوان مرکز بخش بيه پس (بخش غربي گيلان) شناخته ميشد. فرمانراوايان اين منطقه را عمدتاً از خانوادة«آل اسحاق» ميدانند که نسب خود را به خاندان‌هاي باستاني ايران از جمله به اشکانيان مي‌‌رسانيدند. در زمان امير ديباج، فومن به تصرف مغولان درآمد. پـس از قـدرت يـافتن دودمان صفوي و تصميم شاه عباس به برچيدن حکومت‌هاي محلي، «خان احمد» (آخرين فرمانرواي لاهيجان از دودمان آل کيا) و «محمد امين خان» آخرين فرمانرواي فومن از دودمان آل اسحاق نيز از سپاه قزلباش شکست خوردند و سرتا سر گيلان زير فرمان حکومت صفويه درآمد.
قيام جنگلي‌ها از تولم آغاز شد و فومن، پناهگاه مهم ميهن‌پرستان و آزادي‌خواهان شد.
فومن در 25 کيلومتري غرب رشت قرار دارد و مناطق تاريخي و ديدني ماسوله و قلعه رودخان در حوزه جغرافيايي اين شهرستان واقع شده و براي ديدن آنها بايد از اين شهر گذشت. آب و هواي اين شهر نيز همانند ساير نقاط جلگه‌اي گيلان، معتدل مرطوب خزري است.
شهرستان فومن داراي يک بخش ؛ بخش مرکزي و شش دهستان: آليان، ماکلوان رودپيش، گشت، گوراب پس و لولمان است. و جمعيت آن بر اساس سرشماري سال 75، 103192 نفر ميباشد .
داراي رودخانه‌اي است که از کوهستان‌هاي جنوبي سرچشمه گرفته و پس از مشروب کردن اراضي به دريا و مرداب وارد مي‌شوند که عبارت‌اند از: تنيان، سياهرود، پلنگ ور، ماسوله، رودخان، پسخان و سونگ. رودخانه‌هاي ديگر که داراي اهميت کمتري هستند دارا است مانند خوبک، ليشاوندان، پيش روبار، بلگور، زر مخ خاله، اسپند و غيره.
اين شهرستان داراي شهرک و مراکز داد و ستد است که مهمترين آن شهر فومن است که مرکز شهرستان است، با مختصات جغرافيايي طول 49 درجه و 21 دقيقه و 30 ثانيه و عرض 37 درجه و 12 دقيقه و 30 ثانيه که به وسيله يک شاهراه عريض و آسفالته 24 کيلومتري با درختان تنومند در دو طرف آن به شهر رشت مرتبط مي‌شود.
مردم مجسمه آناهيتا در فومن ساکنان فومن را گيلک‌ها و تالش‌ها تشکيل ميدهند و روستاهاي کوهپايه‌اي واقع در غرب فومن عموماً تالش و تالشي زبان هستند. فومن شهري است که در ميان مزارع و باغهاي اطراف خود محصور شده است برنجکاري کشت چاي و توتون وپرورش کرم ابريشم از فعاليتهاي اصلي فومن است که عمدتاً در اطراف شهر ديده مي‌شود.
بندرانزلی
بندر انزلی در طول جغرافیایی ۴۹ درجه و ۲۸ دقیقه و عرض جغرافیایی ۳۷ درجه و ۲۸ دقیقه واقع شده‌است و ارتفاع آن از سطح دریا منهای ۲۶ متر می‌باشد. بندرانزلی از شمال به دریای خزر از جنوب به شهرستان صومعه سرا از شرق به شهرستان رشت و از غرب به شهرستان رضوانشهر متصل می‌باشد. شهرستان بندرانزلی در ناحیه‌ای کاملاً جلگه‌ای به صورت طولی و در ساحل دریای خزر واقع شده و دارای آب و هوای معتدل مرطوب می‌باشد. بخشی از محیط زیست طبیعی این شهرستان را دریا(۴۰ کیلومتر نوار ساحلی) و بخش مهم دیگر را اکوسیستم ارزشمند تالاب انزلی تشکیل می‌دهد. نام انزلی به پیشینه تاریخی اش در بیشتر شهرهای اروپایی شناخته شده‌است. بندرانزلی اولین و بزرگترین بندر سواحل جنوبی دریای خزر در منطقه ای جلگه ای و ساحلی واقع شده است. شهرستان انزلی از شهرستان‌های استان گیلان در شمال ایران است و شهر ساحلی بندر انزلی مرکز این شهرستان است که در شمال غربی استان گیلان واقع شده است، با فاصله ۴۰ کیلومتری (نیم ساعته) از رشت.
فاصله بندر انزلی تا تهران ۳۸۰ کیلومتر، تا مرکز استان ۴۰ کیلومتر و تا اولین فرودگاه ۳۵ کیلومتر می‌باشد. این شهرستان دارای آب و هوای معتدل مرطوب ساحلی بوده که در فصول مختلف سال شرایط آب و هوای مطلوبی را دارا می‌باشد. میزان بارندگی شهرستان بسیار بالا بوده به طوری که سالیانه متوسط ۱۸۹۲ میلی متر بارندگی دارد بیشترین بارندگی در ماه‌های شهریور و مهر با ۴۴۰/۹ میلی متر گزارش گردیده‌است. میزان رطوبت نسبی سالیانه به طور متوسط حدود ۷۱ تا ۹۷ درصد و درجه حرارت محیط زیست بین ۳/۵ تا ۲۸ درجه سانتی گراد در نوسان بوده‌است.
گروهی معتقدند هنگامی که آخرین فاتحان عرب با گذر از کوه های البرز سرانجام به انزلی رسیدند، دستور پیاده شدن و فرود آمدن نهایی را به سربازان خود دادند و نام انزلی از فعل انزل به معنای فرود بیا آمده است. برخی نیز آن را تغییر یافته لغتی روسی به معنای «بمان» می دانند اما نزدیکترین حدس به منطق، به معنی لنگرگاه اشاره می کند (انزل به معنای لنگر)، همچنین در برخی متون یونانی برکه و مرداب با اسامی آنزالیا و انزلیوس خوانده شده اند که احتمال اینکه نام انزلی ریشه گرفته از واژه های یاد شده باشد نیز منتفی نیست. به عنوان آخرین داستان در این زمینه جالب است بدانید که موسسان اولیه شهر را دو برادر به نام انزل خان و غازان خان می دانند که در عین رقابت بنای این دو شهر را گذاشتند. تنها در دوران سلطنت خاندان پهلوی (از ۱۳۰۴ تا ۱۳۵۷) اسم آن به «بندر پهلوی» یا پهلوی تغییر داده شده بود ولی پس از انقلاب اسلامی اسم دیرین خود «انزلی» را بازیافت. مردم انزلی از تیره (کادوسیان) بر اثر روابط خوب با پارسیان و همکاری ایشان با کورش هخامنشی در لشکر کشی‌های وی نام محل خود را از روی سرزمین (انزان) (انشان پارس) انتخاب کرده و یونانی‌ها به آن (انزلوی) می‌گفتند. این واژه به زبان پهلوی (انزلگ) و به عربی (انزلج) شده است. خلیج انزلی محلی امن برای پهلو گرفتن کشتی‌های بزرگ تجاری و ماهیگیری بوده است. از میان تعریف‌های مختلف که درباره واژه «انزلی» وجود دارد قابل قبول ترین معنی «انزل به معنی لنگر» انزلی = لنگرگاه و «انزل: انشان» می‌باشد که کلمه انزلی تحریف شده «انزان – انشان» به معنی گذرگاه و دروازه است که می‌بینیم از گذشته نیز انزلی را دروازه اروپا و ایران می‌نامیدند و در بسیاری از نوشته‌ها هم آمده‌است. در زبان یونانی نیز واژه‌هایی نظیر «انزلیوس و انزلیا» وجود دارد به معنی «مرداب» که این دیدگاه را به وجود می‌آورد که نام این منطقه که صاحب یکی از بزرگترین مرداب‌های جهان «مرداب انزلی» است به زمانی قبل از آغاز شهرنشینی در این منطقه باز میگردد. زیرا پیدایش جزیره و مرداب در این منطقه از قدمتی ۱۵۰۰۰ ساله برخوردار است و میتواند نامگذاری این منطقه به دورانی به مراتب کهن تر بازگرد. امروزه اکثریت اهالی بندرانزلی را مسلمانان شیعه تشکیل می‌دهند و با توجه به آنکه بخشی از اهالی انزلی را هموطنان ارامنه تشکیل می‌دهند، مسیحیت نیز بخشی از جامعه دینی این شهر را به خود اختصاص داده است. ارامنه و مسلمانان از دیرباز در این شهر ساحلی زندگی مسالمت آمیزی بر مبنای همکاری، همیاری و احترام متقابل داشته‌اند. اساس اقتصاد مردم شهرستان انزلی را ماهیگیری تشکیل می‌دهد و ضمناً در سالهای اخیر صید ماهی کیلکا نیز رونق روز افزونی پیدا کرده و غروب هر روز شناورهای صید کیلکا پشت سرهم به سوی دریا حرکت و صبح فردای آن روز با کوله باری از ماهی کیلکا به اسکله های خود باز میگردند. حصیر بافی نیز از مشاغل پردرآمد اهالی بوده و حصیر غازیان از معروفیت خاصی برخوردار بوده است و سالیانه هزاران حصیر به شهرهای داخلی و خارجی صادر میگردد. این حصیرها جای فرش امروزی را داشتند و ناگفته نماند حصیر آبکنار نیز معروف بوده است. هرچند بندرانزلی به علت کمبود زمین در سطح شهرستان از لحاظ کشاورزی در مقام پائینی از تولید قرار دارد ولی در روستاهای انزلی انواع برنج، سبزیجات، هندوانه، خریزه و بادام زمینی کشت می‌شود و همچنین تعدادی از روستائیان خصوصاً در آبکنار به نوغان داری اشتغال دارند که آبکنار از این لحاظ دارای سابقه طولانی است. بازارهای بندرانزلی بازار کاسپین: بازار کاسپین یکی از بزرگترین بازارها در بندر انزلی می‌باشد. این بازار از لحاظ موقعیت در یکی از بهترین مکان‌های شهر بنا شده است. نزدیکی این بازار به شهر و همچنین خیابان پاسداران این بازار را به یکی از هدف‌های مسافرین در روزهای تعطیل تبدیل نموده‌است. این بازار دارای پارکینگ اختصاصی نیز می‌باشد. بازار پردیس: این بازار محل فروش صنایع دستی، پوشاک و … می‌باشد. اکثر اجناس موجود در این بازار اجناس روسی می‌باشند. این بازار یکی از بازارهای شلوغ انزلی می‌باشد. فروش اجناس به روز با قیمت مناسب از دلایل شلوغی این بازار است. این بازار واقع در خیابان مطهری ابتدای خیابان ورزش است. بازار ساحلی (آسیای میانه): یکی از زیباترین جاذبه‌های گردشگری و توریستی شهر انزلی می‌باشد. این بازار در کنار ساحل زیبای بندر انزلی ساخته شده و دارای نمای زیبایی ست. این بازار یکی از پر رفت و آمد ترین بازارهای شهرستان انزلی می‌باشد. تنوع در قرفه‌های این بازار دست شما را برای خرید باز می‌گذارد. یکی از مزیت‌های این بازار وجود پارکینگ اختصاصی به طول ۲ کیلومتر است شنبه بازار: قدمت این بازار به بیش از ۷۰ سال پیش بازمی گردد. این بازار که در مرکز شهر انزلی قرار دارد و از گذشته‌های دور از روستاهای اطراف انزلی و سایر شهرهای دور و نزدیک گیلان، تولیدات خود را اعم از میوه و سبزی و صیفی تا حصیر و زنبیل و رب انار و زیتون و مرغ و خروس و دست بافته‌های زیبای پشمین را به این بازار می‌آوردند. این بازار در مرکز شهر انزلی در خیابان میرزاکوچک خان برپا میگردد. بازار گیلار: بازار گیلار واقع در غازیان می‌باشد و بیشتر کالاهای ارائه شده در این بازار از اجناس ترک و روس است. بازار سپه: یکی دیگر از بازارهای انزلی بازار سپه می‌باشد که در میدان امام خمینی، خیابان ابوذر غفاری (خیابان سپه) قرار دارد. بازار ماهی: سابقه بازار ماهی در انزلی به بیش از یک قرن پیش باز می گردد و بازار ماهی انزلی و سماکان این شهرستان از گذشته های دور جایگاه خاصی در تجارت یا خرید و فروش ماهی و حتی تصمیمات مربوط به صنف صیادی برخوردار بودند.در حال حاضر وضعیت بازار ماهی انزلی چنان کثیف و غیربهداشتی است که نه تنها رغبتی را در میان گردشگران برای خرید برنمی انگیزد بلکه مردم محلی را نیز از خرید ماهی به این شیوه دلزده کرده است. در مسیر راه این شهر گردشگر پذیر یعنی حد فاصل بین رشت و خمام، بازار ماهی بهداشتی مجهز به توفقگاه، شعبه بانک، رستوران و سرویس بهداشتی ساخته شده که مسلما بخش قابل توجهی از خریدارانی را که قبلا ماهی را از انزلی تهیه می کردند به سمت خود خواهد کشاند. این در حالی است که بازار ماهی در شهر انزلی به جز چند مغازه ماهی فروشی که تقریبا اصول بهداشتی را رعایت می کنند تشکیل شده از عده ای دست فروش که ماهی را در میان گل و لای و لجن تخلیه کرده، چوب زده و در بهترین حالت روی تخته های فلزی و سینی به فروش می رسانند.
رودسر
اين شهرستان به عنوان شرقي ترين شهرستان استان با وسعتي معادل 1/1331 كيلومتر مربع در كنار درياي خزر واقع شده و فاصله آن تا رشت حدود 72 كيلومتر است. از نظر ناهمواريها، از دو قسمت كوهستاني و جلگه اي تشكيل يافته است كه بخش كوهستاني، قسمت اعظم وسعت اين شهرستان را در بر گرفته و ناحيه جنوبي شهرستان را شامل مي شود و جزء كوههاي البرز غربي است و به نام اشكور خوانده مي شود. اين كوهها سرچشمه تمام رودهايي است كه به حوضه آبريز درياي خزر در محدوده شهرستان رودسر وارد مي شوند، از قبيل پلرود و شلمانرود. از مهمترين كوههاي اين قسمت مي توان ناتشكوه، كلمازو، خشت چال و قله معروف سمام (3400متر) را نام برد. شهرستان رودسر شامل چهار بخش مركزي، چابكسر، رحيم آباد، كلاچاي و ده دهستان اوشيان، سياهكل رود، اشكورعليا، سيارستاق، اشكور سفلي، رحيم آباد، شوييل، بي بالان، ماچيان، چيني‍جان و 401 آبادي است كه از اين تعداد 22 آبادي خالي از سكنه مي باشد. جمعيت آن بر اساس سرشماري سال 1385، 146057 نفر بوده است.
قوميت مردم رودسر گيلك و به زبان گيلكي با لهجه بيه پيش ( شرق گيلان ) تكلم مي كنند. مذهب مردم رودسر شيعه جعفري و اثني عشري است. رودسر در زمانهاي قديم به نامهاي «كوتم » و «هوسم » ناميده مي شد و داراي تاريخ بسيار دوري مي باشد. يكي از روستاهاي رودسر به نام تينجان در زمان سلطنت شاه عباس اول داراي ضرابخانه بوده كه سكه هاي ضرب شده در اين محل موجود است. مقدسي جغرافي دان معروف در سال 375 هجري قمري در كتاب ( احسن التقاسين فی معرفه الاقاليم ) آورده « هوسم بازاري نيكو و مسجد جامع اي نزديك مقر حاكم است » و يا حمدالله مستوفي در سال 740 هجري قمري از هوسم به عنوان بندر و لنگرگاه كشتي هايي كه از گرگان و طبرستان آذوقه حمل مي كردند ياد نموده است. مردم رودسر داراي عواطف و پايبند به اصول مذهبي مي باشند. اين مطلب را رابينو در كتاب ولايات دارالمرز گيلان بدين صورت آورده « مردم رودسر به ملايمت طبع و علاقه مندي به مذهب معروف مي باشند.»
فاصله رشت تا دریا
لنگرود
شهرستان لنگرود در مختصات جغرافيايي 36 درجه و 56 دقيقه تا 37 درجه و 19 درجه عرض شمالي از خط استوا و 49 درجه و 16 دقيقه تا 56 درجه و 50 دقيقه طول شرقي از نصف النهار مبدا در شرق استان گيلان واقع شده است و از شمال به درياي خزر ،از شمال شرقي به شهرستان رودسر ،از جنوب شرقي به املش و از جنوب غربي به سياهكل و از شمال غربي به لاهيجان محدود مي شود و مساحت آن 438 كيلومتر مربع مي باشد. اين شهرستان داراي دو ناحيه عمده جغرافياي جلگه اي و كوهستاني است .درناحيه جلگه اي نوار باريك ساحلي و در ناحيه كوهستاني محدوده هاي كوهپايه اي ،جنگلي و مرتعي در ارتفاعات به چشم مي خورد مهمترين رود خانه جاري در شهرستان «شلمانرود» است .
شهرستان لنگروددرسال 1336 از لاهيجان مجزا و شهرستاني مستقل گرديدكه شامل سه بخش :مركزي ،اطاقور ،كومله،هفت دهستان : اطاق ور ،لات بيل،درياسر ،مريدان ،چاف،ديوشل و گل سفيد و نيز 219آبادي است كه 5 آبادي خالي از سكنه است .جمعيت اين شهرستان 133956 نفر است كه 1/29در صد شاغلين آن در بخش كشاورزي ،2/33 درصد در بخش خدمات فعال هستند .
لنگرود داراي قدمت تاريخي زيادي مي باشد و نام آن 900 سال قبل (512 هجري قمري )در كتب تاريخي آمده است. بافت قومي مردم گيلك و به زبان گيلكي با لهجه بيه پس تكلم مي كند . از نوشته هاي تاريخي چنين استنباط مي شود كه زمين هاي اطراف لنگرود باتلاقي بوده و ساخت و ساز را دچار مشكل مي نمود .اما به مرور زمان و توسعه تجارت در گيلان لنگرود هم رونق يافته و در زمينه كشاورزي خصوصا كشت كنف از شهرهاي مهم محسوب گرديده،همچنين در زمينه صنعت داراي صنايع فلزي از جمله تفنگ سازي (شكاري)بوده كه به علت مرغوبيت و كيفيت خريداران زيادي داشته است .شهر لنگرود در گذشته مانند شهرهاي گيلان از خانه هاي پراكنده اي بين مزارع و توتستان و بيشه ها تشكيل مي شد كه بتدريج فاصله خانه ها كمتر شد و كوي هايي به وجود آمد .كشاورزي در لنگرود همچون ديگرمناطق استان گيلان از رونق برخوردار بوده و از محصولات عمده آن :انواع برنج،چاي وصيفي جات را مي توان نام برد .صيد ماهي نيز از ديگر فعاليتهاي رايج اين شهرستان ميباشد .
لاهیجان
لاهیجان یکی از شهرهای دیدنی و با جاذبه‌های فراوان گردشگری استان گیلان است و در شمال دیلمان قرار دارد منطقه لاهیجان از شمال به دریای خزر، از شرق به لنگرود، از جنوب به دیلمان، از جنوب غربی به سیاهکل و از غرب به آستانه اشرفیه محدود می‌شود. موقعیت جغرافیایی این شهر در ناحیه کوهپایه‌ای قرار دارد و تپه‌ماهورهای آن را بوته‌های چای پوشانده‌است.
لاهیجان معروف به عروس شهرهای گیلان دارای چشم اندازها و جاذبه‌های طبیعی بسیار زیبا می‌باشد که همجواری شهر با یکی از زیباترین کوه‌های منطقه و دسترسی آسان به آن با چشم اندازهای کوهپایه‌ای شامل باغ‌های سرسبز چای و مزارع برنج و چشمه‌های متعدد آن در سطح ملی و حتی فراملی در بخش گردشگری سرآمد است.
این شهر ساخته‌شده بر سرزمینی هموار و جلگه‌ای است که حاصل رسوبات به جای مانده از رودهای گیلان است. از نظر موقعیت جغرافیایی و ویژگی‌های تاریخی یکی از شهرهای مهم استان گیلان به شمار می‌رود و مدت‌ها مرکز بخش بیه‌پیش این استان بوده‌است.
لاهیجان در سال ۷۰۵ قمری به دست اولجایتو فتح شد و امیر تیمور به آن لشکر کشید. پس از تیمور، سید امیر بیک و نوادگان وی بر شهر لاهیجان حکومت کردند. پس از سقوط حکمرانان کیانی، حاکمان صفوی در این شهر حکومت کردند.
این شهر در زمان اولجایتو ضرابخانه داشته که سکه ضرب می‌کرده است. نمونه‌هایی از سکه‌های دوران ابو سعید بهادرخان اولجایتو، فتحعلی‌شاه قاجار و شاه طهماسب صفوی مشاهده شده که در لاهیجان ضرب شده‌اند.
شهرستان لاهیجان به گواهی تاریخ در گذشته مرکز حکومت بیه پیش بوده و وسعت آن سرزمینی از سفیدرود تا چالوس را در بر می‌گرفته‌است.
شهر لاهیجان از دیرباز کانون بازرگانی ابریشم بوده و بیشترین سهم را نیز در تولید و صادرات آن داشته‌است.
حمدالله مستوفی درباره لاهیجان نوشته‌است: «از اقلیم چهارم است. طولش از جزایر خالدات فدک و عرض از خط استوا لح شهری بزرگ است و دارالملک جیلانات آبش از جبال بر می‌خیزد و حاصلش برنج و ابریشم و اندک غله می‌باشد و نارنج و ترنج و میوه‌های گرمسیری فراوان است.»
صنعت چای یکی از مهمترین صنایع کشاورزی این شهر است. نخستین بار چای در ایران توسط حاج محمد حسین اصفهانی به سال ۱۳۰۲ قمری در عصر ناصرالدین شاه قاجار کشت شد که پیشرفتی نداشت و موفقیتی به دست نیاورد.
اما شخصی به نام محمد خان قاجار قوانلو ملقب به کاشف‌السلطنه مشهور به چایکار در سال ۱۳۱۹ قمری چای را در لاهیجان کشت نمود و به بار نشاند. وی در حقیقت پدر کشت چای در ایران به شمار می‌آید.
جاذبه های گردشگری لاهیجان
شهرستان لاهیجان دارای دو بخش رودبنه و مرکزی و ۷ دهستان به نامهای رودبنه، شیرجوپشت، آهندان، بازکیاگوراب، لفمجان، لیالستان و لیل است.
شهر لاهیجان ۷ محله اصلی دارد. لاهیجان امروز در بخش جنوب شرقی در پای شیخان کوه (شیطان کوه) خود را می‌نمایاند و دیروز در محله‌هایی که نامشان یادآور روزگارانی است که لاهیجان تختگاه فرمانروایان بیه پیش بود.
برخی از محلات لاهیجان بر پایه حرفه افراد آن نامگذاری شده‌است، همانند: میدان و شعربافان، خمیرکلایه و گابنه. و برخی بر پایه نزدیکی به عوارض جغرافیایی هماننده پرده‌سر. و برخی بر پایه نزدیکی به زیارتگاه‌ها بر پا شده‌اند و نام گرفته‌اند همانند: امیرشهید. مردم لاهیجان بیشتر گیلک هستند و گالش به ساکنین ارتفاعات این منطقه اطلاق می‌شود که آنها هم تیره‌ای از گیلکان بوده و زبان‌شان گیلکی است.
زبان گفتاری مردم لاهیجان، گیلکی (بیه پیش) است که با گیلکی رشت (بیه پس) از نظر آوایی، واژگانی و پاره‌ای ویژگی‌های دستوری تفاوت‌هایی دارد. گیلکی بیه پیش خود از گونه‌ای که در نواحی کوهستانی به آن سخن گفته می‌شود، یعنی گالشی، متمایز است.
آب و هوای آن در بخش جلگه‌ای، معتدل و مرطوب و در قسمت کوهستانی سردسیر و خوش آب و هوا است. در واقع آب و هوای این شهرستان آب و هوای مدیترانه‌ای است.
زیست‌بوم جانوری منطقه لاهیجان بسیار متنوع است.
چهارپایان اصلی: گاو، اسب، گوسفند، میش، قاطر، الاغ، سگ و گربه و گاو میش. چهارپایان وحشی: پلنگ، خرس، گرگ، روباه، شغال، گربه وحشی، گوزن، آهو، بز کوهی، سمور، خار پشت، سمور آبی، خرگوش، خوک، گراز، سنجاب، کفتار، ببر، … پرندگان: مرغ، اردک، غاز، بوقلمون به فور در این منطقه دیده می‌شود و همین طور قرقاول و غاز وحشی، خوتکا، چنگر، قوش، بلدرچین، باز، بلبل، سینه سرخ، لک‌لک، مرغ ماهی‌خوار، حواصیل، کبوتر، تیهو، جغد، گنجشک، شرستی، دارکوب و … ماهیان: ماهی سفید، ماهی آزاد، قزل‌آلا، کفال ماهی، ماهی سوف، اردک ماهی، کپور ماهی، اسپلی، ماهی سیم، ماهی شک، کلیکا، اوزون برون، قاس ماهی، قیل ماهی، گاو ماهی، شیبا ماهی، مار ماهی، ماهی ماش، کولی و …
لاهیجان دارای چشم اندازها، مناظر دیدنی و تفریحی بسیاری می‌باشد که از آن جمله می‌توان به جاذبه‌هایی همچون استخر، شیطان کوه، بام سبز، آبشار، باغ ملی، تالاب بین المللی امیر کلایه، باغات سرسبزچای، موزه تاریخ چای، حمام گلشن، قلعه دزدبن و … اشاره کرد.
همچنین تله کابین لاهیجان به طول یک هزار و 550 متر با جذب گردشگران داخلی و خارجی لاهیجان را به عنوان یکی از شهرهای زیبا در تمام دنیا مطرح کرده است.
در ادامه برخی از جاذبه‌های گردشگری لاهیجان معرفی شده‌اند:
بقعه شیخ زاهد گیلانی: با تمام زیبایی معماری و مسیری پر از جاذبه طبیعت گردی، نشان دیگری از زیبایی‌های گردشگری گیلان است. این بنای تاریخی در بیرون شهر لاهیجان و در روستای شیخانه ور، بر سر راه لاهیجان به لنگرود و بر دامنه کوه واقع شده است.
شیطان کوه: این کوه سر سبز که در امتداد سلسله جبال البرز واقع شده و با ارتفاعی نزدیک به 60 متر از درختان و شمشادهای کوتاه و سبز پوشیده شده و در ناحیه شرقی شهر لاهیجان قرار دارد . این کوه بعلت واقع شدن در داخل مجموعه شهری باعث به وجود آمدن چشم اندازهای زیبایی شده و گردشگران زیادی را به سوی خود جلب می کند.
آبشار شیطان کوه: این آبشار زیبا که از بدنه شیطان کوه به پای کوه سرازیر می شود به وسیله پمپاژ آب از استخر تغذیه شده و حوضچه هایی برای تخلیه و حرکت آب در پایین آن احداث شده است .در کنار این آبشار یک راه پلکانی تا قله کوه وجود دارد که گردشگران با پشت سر گذاشتن بیش از 750 پله که از کنار آبشار و پای کوه آغاز شده و از داخل درختان سر سبز می گذرد به قله کوه و بام سبز می رسند.
استخر لاهیجان:در پای شیطان کوه استخری بزرگ به وسعت 17 هکتار قرار دارد که گفته می‌شود به دستور شاه عباس احداث شده است .استخر دارای جزیره ای زیبا می باشد که توسط یک پل به حاشیه جنوبی آن متصل شده است طول حاشیه این استخر نزدیک به دو کیلومتر بوده که در کنار بلواری زیبا قرار دارد که دور تا دور استخر را احاطه کرده و از مراکز دیدنی و تفریحی مهم لاهیجان می‌باشد.
بام سبز: در سالهای اخیر با طراحی شهرداری لاهیجان ، فضایی در بالای شیطان کوه ایجاد شده که به علت مشرف بودن به شهر به نام بام سبز شناخته می‌شود. این محوطه سبز و زیبا به وسیله گذرگاهی از ورودی کوه و میان درختان به آبشار شیطان کوه متصل می‌شود. مجموعه بام سبز به علت جذابیت و منتهی شدن به مجموعه ارتفاعات مشرف به شهر و باغات چای، تعداد زیادی از دوستداران طبیعت را به خود جذب کرده است. تماشای روزها و شب‌های لاهیجان ازفراز بام سبز، از دیگر جاذبه‌های این مجموعه تفریحی می‌باشد.
تله کابین: تله کابین لاهیجان از دیگر جاذبه های تفریحی می باشد که با کوشش شورای اسلامی شهر و شهرداری توسط شرکت خصوصی احرار، در سال 1384 احداث شده است. طول این تله کابین یک هزار و 550 متر می باشد که از بام سبز به قله تاج خروس کشیده شده و در هر ساعت یک هزار نفر را جا به جا می نماید. این تله کابین دارای دو ایستگاه و پنج دکل بوده و 350 متر در مرتفع ترین نقطه از سطح دریا ارتفاع دارد.احداث پارک مجهز به رستوران، کافی شاپ و انواع غرفه های آلاچیق و ایجاد فضای مناسب برای گردشگران از دیگر برنامه هایی است که برای احداث در ایستگاه‌های تله کابین در نظر گرفته شده است.
پارک بعثت (باغ ملی): این بوستان با وسعتی بیش از یکهزار و200 متر مربع در مرکز شهر لاهیجان قرار دارد.
پارک جنگلی میر صفا: این پارک جنگلی طبیعی در خیابان شقایق (منتهی به دانشگاه آزاد اسلامی) قرار دارد و دارای تعدادی آلاچیق بوده که مورد توجه گردشگران می باشد.
تالاب بین المللی امیر کلایه: این تالاب به وسعت بیش از هزار و دویست هکتار در 40 کیلو متری شمال شهر لاهیجان و در کنار دریای خزر واقع شده و به دلیل نوع خاص اکوسیستم به دور از هر گونه آلودگی زیست محیطی بوده و دارای جاذبه های تفریحی زیادی می باشد.
سواحل امیر آباد: شمالی‌ترین نقطه شهرستان لاهیجان، به دریای خزر و سواحل امیر آباد منتهی می‌شود که از جذابیت‌های زیادی برخوردار است.
روستای بکر و زیبای چی چی نی کوتی: معنی نام این روستای زیبا که چشم اندازهای زیبایی دارد، لانه گنجشک می باشد. با گشت و گذار در جنگل های کوهپایه ای روستای چی چی نی کوتی معنای اصلی طبیعت بکر را درک خواهید کرد. طبیعتی که هنوز از گزند ما آدمیان آسیبی ندیده است و هنوز گونه های جانوری مختلف از جمله خرس قهوه‌ای، شغال و روباه و کفتار و نوعی خوک خاکستری در این جنگل‌ها زندگی می‌کنند. در ضمن تقریبا در پایان فصل بهار و آغاز فصل تابستان نوعی خاص از تمشک وحشی در بیشه زارهای این روستا می‌روید که قطعا طعم آن را جایی دیگر نچشیده اید.باشد که این طبیعت بکر و زیبا پاک و بکر و زیبا باقی بماند.
آستانه اشرفیه
آستانه اشرفیه از جمله شهرهای استان گیلان است و در حدود 35 کیلومتری رشت قرار دارد این شهر تا شهر تفریحی و سیاحتی لاهیجان 7 کیلومتر فاصله دارد و از 2 بخش شهری (یک بخش شهر آستانه اشرفیه و دیگری شهر ساحلی کیاشهر) تشکیل شده است. شهرستان سرسبز و زیبای آستانه اشرفیه با برنج‌های خوش عطر و بویش در تمام ایران شناخته شده است. شهرستان آستانه اشرفیه در مسیر راه اصلی کناره دریای خزر واقع شده و آب و هوای این منطقه همانند سایر قسمت‌های گیلان معتدل و مرطوب است.
آستانه اشرفیه از شمال به دریای خزر از شرق به لاهیجان، از جنوب به املش و از غرب به رشت محدود است.
آب کشاورزی روستاهای این شهرستان از نهرهای حشمت رود، سید علی اکبر و سالار جواد که از شعبه‌های فرعی سفید رود هستند تأمین میگردد.
عمده محصولات کشاورزی این شهرستان عبارتند از: برنج، دانه‌های روغنی، چای، پسته زمینی، محصولات جالیزی و اندکی سیب زمینی و انگور. دامداری نیز در این شهرستان از اهمیت برخوردار است.
منطقه سرسبز استانه اشرفیه پوشیده از سبزه، خزه، درختچه و درختان انبوه است. درختان این ناحیه عبارتند از: تسکا، ازگیل، گردو، آلو، ازدار، انار، انجیر، به، پلت، توت، گلابی وحشی، سیب، شاه بلوط، تمشک، بید، افرا، گیلاس و …
آستانه اشرفیه همچنین یکی از شهرهای مهم مذهبی – زیارتی و کشاورزی گیلان به حساب می‌آید. وجود مقبره حضرت «سید جلال الدین» در این شهر اهمیت آن را دو چندان کرده است. این شهر در گذشته «کوچان» نامیده می‌شد.
برخی از مکان‌های دیدنی و تاریخی آستانه اشرفیه:
آرامگاه پیرجنگلی بازکیا: گوراب بین آستانه اشرفیه و لاهیجان آرامگاه دکتر محمد معین در کنار رودخانه حشمت رود آستارا بقعه آقا سید حسن: شهر آستانه اشرفیه بقعه آقا سید حسین کیا: 7 کیلومتری باختر آستانه اشرفیه بقعه آقا سید محمد: شهر آستانه اشرفیه بقعه سید جلال الدین اشرف: شهر آستانه اشرفیه پارک ساحلی استانه اشرفیه مناظر حاشیه رودخانه سفید رود پل چوبی کیاشهر پل خشتی نیاکو و کیسم تونل جنگلی صفرابسته پارک جنگلی کیاشهر پارک ملی بوجاق کیاشهر منطقه زیبای عسگر آباد دهکاء
آستارا
شهرستان آستارا در شمال غربي استان گيلان واقع شده، از شمال به رودخانه «آستارا چاي» در مرز ايران و جمهوري آذربايجان، از شرق به درياي خزر، از جنوب به شهرستان تالش و از غرب به استان اردبيل محدود مي شود. اين شهرستان در بين كوههاي پوشيده از جنگل تالش و ساحل نيلگون درياي خزراست.
جاده كرانه درياي خزر از آستارا شروع وبه بندر امام خميني ختم مي شود وبخشي از اين جاده كه از شهرستان آستارا مي گذرد به لحاظ چشم اندازهاي طبيعي بسيارزيبا و بي نظير است. آستارا كلمه اي تالشي است كه تالشيان آنرا «هسته رو»يا «آسته رو»تلفظ مي كنند. اطلاق اين نام به اين شهر به اين دليل بوده كه سالها پيش در اين ناحيه تپه هاي شني، بركه ها، مردابها و نيزارهايي وجود داشته كه راه رفتن در آنها مستلزم احتياط بوده و از اين لحاظ آهسته رو يا آسته رو ناميده شده و به مرور زمان پس از آنكه عده اي از اطراف اردبيل و نواحي ديگر به اين شهر مهاجرت نمودند و در آنجا مسكن گزيدند، آن را آستارا تلفظ نمودند. چنانكه از كتب تاريخي بر مي آيد منطقه آستارا تا زمان صفويه و به خصوص پيش از اسلام، از موقعيت خاصي برخوردار نبوده است و از ان به بعد است كه به سبب بسط تجارت و موقعيت نظامي، اهميت پيدا مي كند و در آن قلاع متعددي مي سازند. از زمان صفويه تا زمان قاجاريه نام آستارا صرفاً به منطقه اي بين انزلي و ارس كه قسمتي از آن در حال حاضر جزو جمهوري آذربايجان است اطلاق مي شده است. در محل فعلي آستارا، دهي به نام دهنه كنار وجود داشت كه از زمان قاجاريه به بعد به سبب صدور كالا و آمد و شد نظاميان و ارتباط ميان آذربايجان و گيلان توسعه يافته است.
آمد و شد بازرگانان و خارجيان و مسافرت تجار و ساكنين اين شهر به نقاط مختلف روسيه و ديگر ممالك اروپايي سبب گرديد تا تمدن جديد اروپا زودتر به اين شهرستان رواج پيدا كند؛ به طوري كه همزمان با تأسيس دارالفنون در تهران، در آستارا نيز مدرسه ملي صادقيه افتتاح گرديد و در سال 1300 نيز يك مدرسه دخترانه و همچنين يك كتابخانه و قرائتخانه داير گرديد. آستارا كه از آباديهاي قديم گيلان بوده و به زبان تركي آذري تكلم مي كنند،بعد از آذري زبانها ،اقوام گيلك و تالش بيشترين جمعيت شهرستان را تشكيل مي دهند گفتني است يكي از ويژگيهاي معماري شهر آستارا بامهاي سفالين وزيبايش است كه چهره اي متفاوت بدان بخشيده و به همين دليل آن را شهر بامهاي سفالي نيز ناميده اند.
رشت
رَشْت یکی از کلانشهرهای ایران، مرکز استان گیلان در شمال ایران، و مرکز شهرستان رشت است و مادرشهر استان گیلان و بخش‌هایی از استان‌های همجوار است. این کلانشهر همچنین بزرگترین و پرجمعیت ترین شهر شمال ایران در بین سه استان‌های حاشیهٔ دریای خزر و بزرگترین شهر گیلک نشین، بزرگترین سکونت گاه سواحل جنوبی دریای خزر محسوب می‌شود.رشت سومین شهر گردشگر پذیر ایران است.
بر اساس سرشماری رسمی در سال ۱۳۹۰، جمعیت ساکن آن ۶۳۹،۹۵۱ نفر بوده‌است.جمعیت شناور ثابت روزانۀ شهر رشت به‌عنوان مادرشهر استان گیلان بالغ بر ۱٬۲۰۰٬۰۰۰ نفر است.جمعیت این شهر در تعطیلات و ماه‌های گردگشری سال بالغ بر دو میلیون نفر است.رشت فشرده‌ترین شهر ایران به لحاظ نسبت جمعیت به وسعت است و ازلحاظ نسبت جمعیت در روز و شب نیز رتبه نخست کشور را دارد.
در شهر رشت لهجه‌های گوناگون از گویش بیه‌پس زبان گیلکی توسط مردم تکلم می‌شود.
آب و هوای رشت ازجمله آب و هوای معتدل کاسپین و شبه مدیترانه‌ای است که دارای تابستان‌های گرم و شرجی و زمستان‌های سرد و مرطوب است. همچنین شهر رشت دارای رتبهٔ اول میزان بارش مراکز استان‌های ایران و به شهر باران شهره است.
رشت بیش از ۴٬۵ قرن پیش مرکز گیلان شدو در گذشته، مرکز استان یکم ایران بوده‌است. همچنین این شهر نقشی کلیدی در بزنگاه‌های تاریخ ایران مانند انقلاب مشروطه،جنبش جنگل و انقلاب ۱۳۵۷ ایران داشت و با توجه به فرهنگ مردم آن و قرار گرفتن در جاده راه ابریشم از دیرباز به عنوان دروازه اروپا همواره به عنوان دروازه تمدن مدرن از آن یاد می‌شود. و دارای پیشینه‌ای درخشان عرصه مبادلات خارجی بوده است.
امروزه شهر رشت یکی از قطبهای کشاورزی و گردشگری در سطح کشور محسوب می‌شود. رشت قطب تولید برنج ایران،تولید کنندهٔ بزرگ فولادو قطب تولید نانو داروهای ضد سرطان کشوریکی از مهم ترین شهرهای ایران است.
نام وجه تسمیۀ رشت در فرهنگ واژه‌های دساتیر، به‌معنی گچی که بنّایان، سنگ و آجر را به آن محکم نمایند، و در لغت‌نامه‌های انجمن آرا، آنندراج، لغت فرس اسدی توسی، لغت محلی شوشتری، برهان قاطع، ناظم الاطبا و لغت‌نامۀ جهانگیری: چیزی که از هم فروریزد؛ هر چیزی که از هم فروریزد و فروپاشد؛ دیوار مشرف بر افتادن. گچ را نیز گویند که بدان خانه سفید کنند؛ لجن و خاکروبه؛خاک و گَرد؛ خاک را گویند؛ رنگ‌کرده نیز معنی شده‌است.همچنین رشت (به فتح اول) به معنی در فروافتاده در گودی قرار گرفته یا جای پست است. صفتی بود برای هفته بازار رشت و حومه که روزهای یکشنبه در این شهر و روزهای چهارشنبه در آج بیشه حومه رشت تشکیل می‌شد. رشت بازار یعنی بازار در گودی قرار گرفته و این صفت بدان اعتبار بود که هر پیله‌ور و یا مسافری که از بخشهای جنوبی، مانند رودبار یا از مناطق غربی مانند فومن یا از مناطق شرقی مانند لاهیجان به سوی رشت حرکت می‌کرد، از منطقه‌ای بلندتر به ناحیه‌ای که در سطح پایین قرار داشت سرازیر می‌شد. تدریجاً “بازار” از آخر نام حذف شد و “رشت” باقی‌ماند..
از جمله دیگر نظرات می‌توان به (بیه) یعنی مصب بین دو رود اشاره کرد. یا (دارالمرز) یعنی سرزمین پست و گود (جلگه) و یا به نظر علی‌اکبر دهخدا چون ساخت اصلی شهر در سال ۹۰۰ هجری بوده و کلمه رشت در حساب ابجد ۹۰۰ است این نام را انتخاب نمودند. بنا به یک گمانه زنی دیگر نیز: تلفظ دقیق این نام شهر رَشت “رِشت” بوده که آن نیز از بن ریسیدن گرفته شده‌است و دلیل این نام گذاری مطرح بودن این شهر در تولید رشته‌های نوغان یا همان ابریشم|ابریشمی دانسته شده‌است.طبق یکی دیگر از گمانه زنی‌ها معنی کلمه رَشت از ترکیب کلمه «رِش» به معنی باران بسیار ریز است. که با پذیرفتن این گمانه زنی می‌توان رشت را به مکانی که در آنجا باران به صورت مداوم می‌بارد پذیرفت. واژه گیلکی «وارش» که به معنی باران است موید این نکته‌است که این واژه مرکب از وا+رش ساخته شده که اصل کلمهٔ مرکب هم پیشوند «وا» معادل «باز» متبادر کنندهٔ «باز باران» یعنی «باران مکرر»است. در اوستا کتاب ایرانیان باستان کلمه هو رشت بارها استفاده شده است. هو به معنی نیک و رشت به معنی کردار می‌باشد. شاید رشت در کتب پارسی به معنی کار یا عمل یا کردار یا محلی برای کار باشد. همچنین عده‌ای بر این گمانند که نام رشت از نام ایزد باران در فارسی پهلوی یعنی تیشتر گرفته شده.
رشت در ۴۹ درجه و ۳۶ دقیقه طول شرقی و ۳۷ درجه و ۱۶ دقیقه عرض شمالی واقع شده و فاصله آن از تهران ۳۰۰ کیلومتر می‌باشد. همچنین شهر رشت با مساحت ۱۸۰ کیلومتر مربع در زمینی مسطح و هموار به ارتفاع به طور میانگین ۵ متر از سطح آب‌های آزاد قرار دارد. رشته کوه البرز در قسمت جنوبی شهررشت واقع شده و نزدیک ترین قله بلند به شهر رشت (درفک) به ارتفاع ۲٬۷۳۳ متر است. نزدیک ترین شهرستان به رشت صومعه سرا است که در فاصلهٔ ۲۶ کیلومتر ی آن قرار دارد. رشت از شمال به دریای خزر و مرداب انزلی، از غرب به رودخانه پسیخان , صومعه سرا و فومن , از جنوب به بخش سنگر و شهرستان رودبار و از شرق به کوچصفهان و آستانه اشرفیه محدود است.
سلسله جبال البرز در قسمت جنوبی شهررشت واقع شده و نزدیک ترین قله بلند به شهر رشت (درفک) به ارتفاع ۳۵۰۰ متر است. نزدیک ترین شهرستان به رشت صومعه سرا است که در فاصلهٔ ۲۶ کیلومتر ی آن قرار دارد. رشت از جانب شمال به دریای خزر و مرداب انزلی، از غرب به رودخانه پسیخان , صومعه سرا و فومن , از جنوب به شهرستان سنگر و رودبار و از شرق به کوچصفهان و لاهیجان محدود است و فاصلهٔ آن تا تهران ۳۲۵ کیلومتر و تا بندر انزلی ۳۰ کیلومتر است. در واقع جلگه حاصلخیز شهرستان رشت توسط کرانه‌های دریای خزر از سمت شمال، دلتای سفیدرود (آستانه اشرفیه) از جهت شرق، ارتفاعات کوهپایه‌ای- جنگلی رودبار از قسمت جنوب و شالیزارهای جلگه تولمات و فومنات از جهت غرب محدود میگردد. تالاب انزلی در شمال غربی شهرستان رشت واقع شده است. قسمت وسیعی از این شهرستان در ناحیه جلگه‌ای استان گیلان واقع شده و مساحت کمی از آن در ابتدای ارتفاعات و کوهپایه‌های جنگلی قرار دارد. از مهمترین ارتفاعات محدوده مورد نظر می‌توان به سراوان، عزیزکیان، موشنگاه، امامزاده هاشم و غیره اشاره کرد.
۱. جمعت رشت بر اساس سرشماری در سال ۱۳۳۵ شمسی، ۱۰۰ هزار نفر بود. این در حالی است که امروزه این شهر از جمعیتی یک میلیون نفری برخوردار است.
۲. ۷۶ درصد جمعیت این منطقه، شهری و ۲۴ درصد آن روستایی است.
۳. بزرگترین و پرجمعیت‌ترین شهر شمال ایران در بین شهرهای ساحلی، شهر رشت است.
۴. در بین شهرهای کشور، میزان بیشترین تراکم جمعیت نسبت به مساحت برای رشت است.
۵. رشت سومین شهر گردشگری ایران محسوب می‌شود. سالانه ۱۲ تا ۱۵ میلیون نفر گردشگر به این منطقه سفر می‌کنند.
۶. شهر رشت در قسمتی از جلگه‌ی گيلان قرار دارد كه در دشت های جنوبی دريای خزر و در حاشيهی غربی دلتای سفيدرود واقع شده است.
۷. رشت دارای تابستان‌های گرم و شرجی و زمستان‌های سرد و مرطوب است. میانگین سالانه‌ی حداکثر دما ۲۰ و حداقل دما ۱۱ درجه برآورد می‌شود.
۸. همچنین این شهر با متوسط بارندگی ۱۳۵ روز از سال در صدر شهرهای بارانی کشور قرار دارد. میانگین سالانه‌ی بارندگی در این شهر ۱۳۵۹ میلی‌متر است.
۹. در رشت دو رودخانه‌ی گوهررود و زرجوب جریان دارند که در شرق و غرب این شهر قرار گرفته‌اند. این دو رودخانه، در ناحیه‌ی پیربازار رشت به یکدیگر می‌رسند و سپس وارد تالاب انزلی می‌شوند.
۱۰. طبق اسناد موجود، نام قدیم این شهر «بیه» بوده است. بیه طبق لغت‌نامه‌ها، به منطقه‌ی بین دو رودخانه گفته می‌شود.
۱۱. شهرداری رشت یکی از قدیمی‌ترین شهرداری‌های کشور محسوب می‌شود که در سال ۱۲۸۶ شمسی تاسیس شد. امروزه این شهر دارای پنج منطقه‌ی شهرداری است که هر کدام از آنها به سه ناحیه تقسیم می‌شوند.
۱۲. برای وجه تسمیه‌ی رشت نظریه‌های گوناگونی وجود دارد. یکی از نظریه‌ها برگرفته از مفهوم «رشت»، به معنی «قرار گرفته در جای پست و گود» است؛ که به اقلیم جلگه‌ای این منطقه اشاره دارد.
همچنین طبق نظریه‌ی علی اکبر دهخدا چون ساخت اصلی شهر در سال ۹۰۰ هجری بوده و کلمه‌ی «رشت» در حساب ابجد ۹۰۰ است، این نام انتخاب شده است.
نظریه‌ی دیگری به معنی کلمه‌ی «رش» اشاره دارد که در زبان گیلکی به معنی «باران بسیار» است.
۱۳. زبان مردم این منطقه، گیلکی است. از طرفی اکثر مردم رشت، شیعه هستند؛ با این وجود، عده‌ای از آنها اهل سنت و تعداد کمی زرتشتی، مسیحی و یهودی هستند.
۱۴. رشت در گذشته قطب تولیدات نساجی ایران بود. در سالیان اخیر بسیاری از کارخانجات بزرگ صنعتی در رشت به حالت تعطیل درآمده‌اند. امروزه شهر رشت به عنوان یکی از قطبهای کشاورزی در سطح کشور مطرح است. همچنین این منطقه، از تولید کنندگان بزرگ فولاد و نانو داروهای ضد سرطان کشور نیز محسوب می‌شود.
۱۵. رشت با تولید ۱۰ درصدی برنج، رتبه‌ی نخست را در زمینه‌ی تولید برنج کشور دارد.
۱۶. در شهر رشت تعداد ۱۹ واحد دانشگاهی دولتی و غیر دولتی وجود دارد.
۱۷. شهر صنعتی رشت در سال ۱۳۵۳ شمسی در جنوب این منطقه تاسیس شد. این شهر صنعتی که در جنوب شهر رشت واقع شده است، یکی از پنج شهر صنعتی بزرگ کشور و دومین شهر صنعتی خصوصی ایران به شمار می‌رود. در حال حاضر تعداد ۲۸۰ واحد صنعتی در این شهر وجود دارد که از این تعداد ۱۴۰ واحد در حال فعالیت هستند.
۱۸. مهمترین صنایع دستی این منطقه، دستبافت‌های پشمی، حصیر بافی، چادر بافی و چموش دوزی هستند.
۱۹. شهر رشت در سال ۲۰۱۵ به عنوان شهر خلاق در زمینه‌ی خوراک‌شناسی، به یونسکو پیوست. بر اساس استانداردهای یونسکو، شهر خلاق شهری است که از نوآوری و توانمندی‌های شهروندان در توسعه‌ی شهری استفاده می‌کند. رشت، تنها شهر ایران به همراه ۱۸ شهر دیگر جهان است که در زمینه خوراک‌شناسی در یونسکو ثبت شده است.
۲۰. در انتها جالب است بدانید، در سال ۱۲۹۰ شمسی، اولین اتوبوس در ایران توسط یک تاجر بلژیکی در شهر رشت به کار گرفته شد.