به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه ابن سینا جهاددانشگاهی، شاید در سالهای اخیر درباره ناباروری و مشکلات زوجهای نابارور بیشتر شنیده باشیم، اما سقط مکرر جنین موضوعی است که چندان به آن پرداخته نشده است. منظور از سقط مکرر، بیش از ۲ یا ۳ بار سقط خودبهخودی جنین است. یعنی بارداری آغاز میشود اما ادامه نمییابد و معمولاً در سه ماهه نخست بارداری، جنین از بین میرود. شاید بتوان گفت که دشواری و تلخی تجربه سقط مکرر، بهویژه برای خانمها، حتی بیش از ناباروری است. زیرا همسران با شروع بارداری شور و امید بسیاری را تجربه میکنند و با از دست رفتن مکرر جنین، هربار به نوعی سوگوار میشوند و بیش از پیش درگیر احساسات منفیای مانند اندوه، ناتوانی و مقصر انگاشتن خود میشوند.
سقط مکرر
دکتر سهیلا انصاریپور متخصص زنان و فلوشیپ ناباروری و مدیر کلینیک سقط مکرر و شکست مکرر درمان ناباروری ابنسینا در خصوص سقط مکرر چرا رخ میدهد، راههای تشخیص آن چیست و چه درمانهایی برای آن وجود دارد گفت: سقط مکرر یعنی ۲ یا ۳ بار پیاپی از دست دادن خودبهخودی محصول بارداری در سه ماهه نخست بارداری. سقط مکرر میتواند اولیه، یعنی بدون سابقه بارداری منجر به تولد، یا ثانویه، یعنی پس از بارداری موفق پیشین باشد.
مدیر کلینیک سقط مکرر ابنسینا افزود: البته، شکست مکرر درمان ناباروری هم در همین دسته قرار میگیرد. یعنی اگر زوجی بیش از دو یا سه بار انتقال ناموفق جنین داشته باشند، باید پیش از درمان مجدد، از نظر فاکتورهای مرتبط با سقط مکرر بررسی شوند.
دکتر انصاریپور با اشاره به تأسیس کلینیک سقط مکرر ابنسینا در سال ۱۳۸۳، بهعنوان تنها کلینیک فوق تخصصی این حوزه در کشور توضیح داد: ما در مرکز درمان ناباروری ابنسینا از همان ابتدا به مسئله سقط مکرر و شکست مکرر درمان هم توجه داشتیم و به پشتوانه تحقیقات پژوهشگران پژوهشگاه ابنسینا تلاش کردیم با تدوین یک طرح تشخیصی و درمانی جامع از تکرار این تجربههای تلخ برای مراجعان جلوگیری کنیم.
این فلوشیپ ناباروری در توضیح علتهای معمول سقط مکرر گفت: عوامل متعددی مانند اختلالات ساختاری رحم، اختلالات سیستم ایمنی، اختلالات کروموزومی، مشکلات هورمونی و مشکلات انعقادپذیری خون یا ترومبوفیلی میتوانند باعث سقط مکرر یا شکست مکرر درمان شوند. بنابراین، تشخیص و درمان سقط مکرر یک کار پیچیده و چندتخصصی است و نیاز به مشارکت و همفکری متخصصان زنان، اورولوژی، غدد، ایمونولوژی، ژنتیک و جنینشناسی دارد. البته، ذکر این نکته نیز ضروری است که برخی موارد سقط مکرر در دسته بدون علت مشخص قرار میگیرند. یعنی با دانش امروز نمیتوانیم علتی برای آن بیابیم.
دکتر انصاریپور درباره شیوع این علل توضیح داد یکی از دلایل سقط مکرر اختلالات ایمونولوژیک می باشد. از آنجا که سیستم ایمنی بدن مادر در همه مراحل لانهگزینی و تکامل جفت اولیه نقش مهمی دارد، اگر پاسخ سیستم ایمنی بدن مادر به ژنهای جنین و جفت، غیرطبیعی باشد و آنها را بهعنوان عناصر مهاجم شناسایی کند، پادتنهایی تولید میکند که به دفع آنها از بدن میانجامد.
این متخصص زنان خاطرنشان کرد: البته باید توجه داشت که گاهی سقط مکرر دلایل سادهتری دارد. مثلاً در بسیاری از موارد به عواملی مثل کمکاری تیروئید، سندرم تخمدان پلیکیستیک و یا دیابت بهعنوان علل احتمالی سقط مکرر توجه نمیشود، در حالی که تشخیص هر یک از اینها با تستهای ساده امکانپذیر است و بیماران پس از درمان یا کنترل این مشکلات میتوانند بهراحتی یک بارداری موفقیتآمیز داشته باشند.
مدیر کلینیک سقط مکرر ابنسینا با اشاره به اینکه روند ارزیابی و درمان بیماران این کلینیک مطابق آخرین پروتکلها و دستورالعملهای جهان طراحی میشود، افزود: برای تشخیص، ما گام به گام پیش میرویم، یعنی بیماران این کلینیک ابتدا از سوی متخصص زنان و متخصص مردان ویزیت میشوند و با توجه به شرح حال و سوابق پزشکی آنها، متخصصان آزمایشهای لازم از جمله ارزیابی هورمونها، ارزیابی آنتیبادیهای مرتبط، بررسی فاکتورهای انعقادی و کاریوتایپ را درخواست میکنند. ممکن است بر اساس صلاحدید متخصص زنان، برای بررسی
حفره رحم و وجودناهنجاریهایی مانند سپتوم، پولیپ، فیبروم و چسبندگی، برای بیمار سونوگرافی و عکس رنگی نیز درخواست شود. همچنین، در هر مرحله ممکن است به مشاوره متخصصان حوزههای مرتبط که قبلاً به آنها اشاره کردم، نیاز باشد که بیمار برای مشاوره به ایشان ارجاع داده می شود.
دکتر انصاریپور با تأکید بر اینکه تشخیص علت سقط مکرر به ارزیابی عوامل متعدد نیاز دارد، یادآور شد: خوشبختانه همه امکانات تشخیصی و درمانی لازم در مرکز درمان ناباروری ابنسینا وجود دارد و لازم نیست بیماران برای انجام آزمایشات، حتی آزمایشات ژنتیکی یا سونوگرافی و عکسبرداری به جاهای دیگر بروند.
وی درباره انتخاب روشهای درمانی نیز گفت: شیوه درمان بر اساس نتایج آزمایشات و ارزیابیها انتخاب میشود.
یعنی این نتایج، در گروهی متشکل از متخصصان مرتبط بررسی و درمان مؤثر مشخص میشود و سپس به بیمار پیشنهاد داده میشود. طبیعی است که نوع درمان بر اساس علت مشخص میشود.
مدیر کلینیک سقط مکرر ابنسینا با اشاره به نرخ بالای موفقیت درمان سقط مکرر در این کلینیک، افزود: با توجه به پشتوانه پژوهشی قوی و نوآورانهای که ما در پژوهشگاه فناوریهای نوین علوم زیستی جهاددانشگاهی- ابنسینا، بهویژه پژوهشکدههای آنتیبادی منوکلونال و بیولوژی تولید مثل این پژوهشگاه داریم، همواره در زمینه روشهای تشخیص و درمان سقط مکرر و شکست مکرر درمان ناباروری پیشرو بودهایم. بهتازگی نیز بررسی آماری ۹۱۱ بیمار کلینیک سقط مکرر نشان داد که میانگین موفقیت درمان در این کلینیک بیش از ۷۰ درصد است. وی افزود: یکی از دلایل مهم این موفقیت این است که ما بیمار را رها نمیکنیم و تا اتمام بارداری و زایمان، بیمار تحت نظر کلینیک سقط مکرر و کلینیک بارداری مرکز خواهد بود و پایش منظم مادر و جنین در این مرکز انجام میشود.
دکتر انصاریپور در پایان یادآور شد: سقط مکرر و شکست مکرر درمان ناباروری تجربهای تلخ است که فشار زیادی به زوجین وارد میکند. بنابراین، توصیه میکنیم در صورت بروز دو سقط پیاپی، زوجهای عزیز از درمان ناامید نشوند یا به سراغ درمانهای متفرقه نروند و برای جلوگیری از تکرار این تجربه تلخ حتماً به مراکز و کلینیکهایی مراجعه کنند که تخصص و تجربه کافی در این زمینه دارند. زیرا همانگونه که پیشتر اشاره کردم، امروزه اغلب موارد سقط مکرر قابل درمان است. همچنین، توصیه میکنیم که زوجین تا زمانی که به یک تشخیص و درمان مناسب نرسیدهاند، از یک روش مطمئن برای پیشگیری از بارداری استفاده کنند.
نشانی:
خیابان انقلاب اسلامي – روبروي درب اصلي دانشگاه تهران -دفتر مركزي جهاددانشگاهي
پست الکترونیکی:
secretariat@acecr.ac.ir
تلفن:
اداره كل روابط عمومی7-66488515 تلفنخانه: 66462002-66467718-66497571- 66952949
دورنگار:
66488518
صندوق پستی:
4364 – 14155
ساعات کاری:
8 الی 16
راهنمای تلفن های دفتر مرکزی
سقط جنین مکرر به عنوان از دست دادن سه بار یا بیشتر جنین پشت سر هم تعریف می شود. با این حال، انجمن پزشکی باروری آمریکا (ASRM) اخیراً، سقط جنین مکرر را به عنوان از دست دادن دو بار یا بیشتر جنین تعریف کرده است. از دست دادن جنین و یا سقط بیشتر قبل از هفته 20 بارداری رخ می دهد.
تقریباً 12-15٪ از کل حاملگی های شناخته شده به سقط جنین ختم می شوند. تا جایی که حتی نیمی از زنان نمی فهمد که باردار بوده اند. خطر سقط جنین در زنانی که سابقه قبلی سقط داشته اند افزایش می یابد. با این حال، تخمین زده می شود که حداقل 30-60 درصد جنین ها قبل از هفته 12 اول بارداری سقط می شوند. برای همین علت به نظر می رسد، بیشترین سقط جنین در 12 هفته اول بارداری رخ می دهد.
بیشتر سقط جنین ناشی از ناهنجاری های کروموزومی یا ژنتیکی هستند. ناهنجاری ممکن است از تخم، اسپرم یا جنین اولیه ایجاد شود.
دلایل احتمالی زیادی برای سقط مکرر وجود دارد، از جمله:
سقط مکرر
در تعداد کمی از موارد، ممکن است یک شریک زندگی کروموزوم های غیر طبیعی داشته باشد که باعث سقط مکرر می شود. در این موارد زن و مرد باید آزمایش خون برای بررسی ناهنجاری های کروموزومی (معروف به کاریوتایپینگ) انجام دهند. اگر آزمایش ها مشکلی را نشان دهند، برای بررسی بیشتر زن و مرد باید به متخصص ژنتیک بالینی مراجعه کنند.
در بعضی موارد نادر، عدم تعادل در هورمون های حاملگی می تواند منجر به سقط جنین گردند. مشکلات هورمونی می تواند شامل تخمدان های پلی کیستیک و کیست های متعدد در تخمدان های زن باشند.
برخی از اختلالات لخته شدن خون مانند لوپوس اریتماتوز سیستمیک و سندرم آنتی فسفولیپید می توانند باعث ایجاد خون چسبنده و سقط مکرر جنین شوند. این اختلالات نادر سیستم ایمنی روی جفت تأثیر می گذارد و ممکن است مانع عملکرد صحیح جفت شوند. در این صورت جنین از اکسیژن و مواد مغذی اساسی محروم شده و منجر به سقط جنین می گردند.
رحم غیر طبیعی می تواند خطر سقط مکرر و تولد زودرس را افزایش دهد. روش های مختلفی برای بررسی رحم وجود دارد و بسته به علت آن ممکن است عمل جراحی توصیه شود. متاسفانه، حتی پس از بررسی، همیشه پزشکان نمی توانند علت سقط مکرر را تشخیص دهند. با این حال، بیشتر زوج هایی که سقط جنین مکرر داشته اند، در آینده شانس خوبی برای داشتن فرزند دارند.
افزایش سن مادر با خطر سقط جنین همراه است. به طوری که تصور می شود افزایش سن منجر به کاهش کیفیت تخمک و بروز ناهنجاری های کروموزومی (ژنتیکی) می شود. بعضی اوقات، ممکن است خود مادر یا پدر دارای بی نظمی جزئی در ژن های خود شان باشند. در این صورت جنین به شدت تحت تأثیر قرار می گیرد و در نتیجه سقط می شود.
گاهی اوقات، احتمال دارد یک ناهنجاری در رحم منجر به سقط جنین شود. سقط جنین می تواند به دلیل کم خونی مادر در بارداری یا التهاب صورت گیرد. بعضی از زنان به طور مادرزاد رحم غیر طبیعی دارند و برخی ممکن است با گذشت زمان دچار ناهنجاری هایی رحمی شوند.
سیستم ایمنی زن نیز می تواند در سقط مکرر جنین نقش داشته باشد. ناهنجاری های هورمونی مانند بیماری تیروئید و دیابت نیز می تواند روی سقط مکرر جنین تأثیر بگذارد. بیماری های که باعث لخته شدن خون مادر نیز می شوند، می توانند بر سقط های مکرر تأثیر بگذارد. به طور کلی، به نظر نمی رسد عوامل محیطی، استرس و عوامل شغلی تاثیری روی سقط های مکرر جنین داشته باشد.
برای تشخیص سقط مکرر، پزشک تاریخچه پزشکی، جراحی، خانوادگی و ژنتیکی فرد را با دقت بررسی می کند. در ادامه معاینه جسمی را انجام می دهد.
آزمایشاتی که ممکن است برای تشخیص انجام شود شامل تجزیه و تحلیل کاریوتیپ زن و مرد است. کاریوتیپ آرایش کروموزومی یا ژنتیکی هر فرد است. هدف از بررسی کاریوتیپ بررسی ناهنجاری هایی احتمالی در والدین می باشد. این ناهنجاری ها می توانند به جنین منتقل و منجر به سقط جنین شوند. از آنجا که ناهنجاری های کاریوتیپ نسبتاً نادر است، پزشک ممکن است تصمیم بگیرد که این آزمایش را انجام ندهد.
برای تشخیص سقط جنین مکرر، رحم و حفره رحم اغلب ارزیابی می شوند.
روش های مختلفی برای ارزیابی حفره رحم وجود دارد، از جمله:
سونوگرافی اغلب به عنوان اولین آزمایش برای بررسی رحم انجام می شود. سونوگرافی می تواند اطلاعاتی در مورد شکل رحم و وجود فیبروم ها (تومورهای خوش خیم) ارائه دهد.
این سونوگرافی، روشی است که در هنگام انجام سونوگرافی خارج رحمی، آب استریل در حفره رحم قرار می گیرد. پزشک در این روش می تواند ناهنجاری هایی داخل رحم مانند پولیپ ها، فیبروم یا جای زخم که خطر سقط را افزایش می دهند را تشخیص دهد.
در هیستروسالپنگوگرام، از اشعه X و یک رنگ مخصوص برای ارزیابی داخل رحم استفاده می شود. هیستروسالپنگوگرام به پزشک کمک می کند تا نه تنها داخل رحم را، بلکه لوله های آن را ارزیابی کند.
MRI، تصویر برداری با امواج صوتی و فرکانس بالا می باشد. سونوگرافی واژینال برای تشخیص ناهنجاری در داخل رحم، تخمدان ها و لوله های فالوپ استفاده می کند.
هیستروسکوپی یک عمل جراحی جزئی است که در آن یک دوربین از طریق دهانه رحم وارد رحم می شود. در هیستروسکوپی پزشک می تواند به طور مستقیم داخل رحم را بررسی کند. پزشک همچنین می تواند پولیپ ها و فیبروم ها را از بین ببرد. همچنین در صورت وجود زخم می تواند یک سپتوم یا جای زخم را ترمیم کند. سپتوم رحم، ناهنجاری مادرزادی در شکل رحم است.
بیوپسی روشی است که طی آن نمونه ای از بافت آندومتر تحت میکروسکوپ بررسی می شود.
آزمایش آنتی بادی ها، آزمایش خون برای تشخیص ناهنجاری سیستم ایمنی بدن می باشد. در این آزمایش ها به احتمال زیاد، آنتی بادی های ضد فسفولیپید، به ویژه آنتی بادی ضد کاردیولیپین و ضد انعقاد لوپوس، بررسی می شوند. این آنتی بادی ها مربوط به سندرم آنتی فسفولیپید هستند که ممکن است مربوط به سقط جنین باشد.
آزمایش ترومبوفیلیای ارثی (افزایش لخته شدن خون غیر طبیعی) در زنانی که سقط جنین مکرر دارند توصیه نمی شود. چون داروی برای جلوگیری از لخته شدن خون در این بیماران وجود ندارد.
آزمایش عملکرد هورمون در زنان مبتلا به سقط جنین مکرر ممکن است انجام شود. تست های عملکرد تیروئید، همراه با اندازه گیری پرولاکتین ( هورمون مسئول تولید شیر مادر) انجام می شوند.
آزمایش های ذخیره تخمدان، عملکرد تخمدان را بررسی و اندازه گیری می کند. برخی از مطالعات نشان می دهد که عملکرد ضعیف تخمدان، می تواند مربوط به ناهنجاری های کروموزومی تخمک ها باشد.
اگرچه تشخیص سقط جنین می تواند ویران کننده باشد، اما می تواند برای پزشک و بیمار مفید باشد. تشخیص می تواند علت اصلی را شناسایی و احتمال موفقیت بارداری بعدی را افزایش دهد. پیش آگهی بارداری به علت اصلی سقط جنین و تعداد سقط های قبلی بستگی دارد. درمان اختلالات غدد درون ریز و ناهنجاری های آناتومیک بالاترین میزان موفقیت را دارد. پیش آگهی در این موارد تقریباً 60٪ تا 90٪ است. پیش آگهی RPL بسیار دلگرم کننده است. حتی با وجود 4 تا 5 سقط قبلی، احتمال دارد بارداری بعدی موفقیت آمیز باشد.
توصيه هاي درماني براي زنان مبتلا به سقط جنین مکرر بر اساس علت زمينه اي و اصلی انجام می شود. در صورت درمان، احتمال وجود یک بارداری موفق در آینده بیشتر می شود.
افرادی که ناهنجاری کاریوتیپی (کروموزومی یا ژنتیکی) دارند، اغلب برای مشاوره ژنتیکی به مراکز مربوطه ارجاع داده می شوند. در آنجا، یک متخصص می تواند در مورد ناهنجاری ژنتیکی و احتمال ابتلا به یک بارداری در آینده بحث کند. برخی از زوج های مبتلا ممکن است تصمیم بگیرند که در طول بارداری تحت بررسی های ژنتیکی قرار بگیرند. در طول بررسی های ژنتیکی، آرایش ژنتیکی جنین با نمونه گیری ویلوس کوریونی (CVS) بررسی می شود. نمونه CVS از یک قطعه جفت در اواخر سه ماهه اول تهیه می شود.
لقاح آزمایشگاهی (IVF)با هدف تشخيص ژنتيك قبل از پيوند (PGD) نيز انجام می گیرد. با این روند تخمک ها در یک عمل جراحی کوچک از تخمدان ها گرفته می شوند. سپس یک اسپرم به هر تخم تزریق شده و به جنین اجازه رشد داده می شود. سپس یک سلول از جنین نمونه برداری شده و آرایش ژنتیکی او تجزیه و تحلیل می شود. اگر ناهنجاری رحمی پیدا شود، بسته به نوع آن ممکن است عمل جراحی انجام گیرد. اگر سندرم آنتی فسفولیپید، اختلال عملکرد تیروئید یا دیابت تشخیص داده شود، پزشک می تواند داروهای خاصی را تجویز کند.
برای بیش از نیمی از بیماران مبتلا به سقط جنین مکرر، هیچ علت مشخصی وجود ندارد. در این صورت احتمال دارد درمان های مختلفی به این بیماران پیشنهاد شود، اما هیچ توصیه ای کلی برای معالجه آن ها وجود ندارد. با وجود این، میزان موفقیت بارداری در این افراد بیش از 50٪ است و نسبتا خوب است.
درمان سقط جنین مکرر می تواند طیف وسیعی از گزینه های درمانی را شامل شود، که عبارتند از:
ثابت شده است که درمان مناسب برای اکثر زوجین بی خطر و مؤثر است.
اگر زنان بعد از یک یا چند مورد سقط جنین قبلی در بارداری فعلی خود خون ریزی داشته باشند، پروژسترون درمانی می تواند برای آن ها مفید باشد. علاوه بر آن، هرچه تعداد سقط جنین قبلی بیشتر باشد، پروژسترون درمانی تاثیر بیشتری خواهد داشت. پروژسترون، هورمونی است که منجر به ضخیم شدن پوشش رحم می شود. پروژسترون به بدن مادر کمک می کند جنین را قبول کند. این روش درمانی به صورت قرص تجویز می شود.
منابع:
https://www.ivfcenterhawaii.com/fertility-diagnoses/recurrent-miscarriages/
سقط مکرر
https://www.uclahealth.org/obgyn/recurrent-pregnancy-loss
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2709325/
https://www.tommys.org/pregnancy-information/pregnancy-complications/baby-loss/miscarriage/recurrent-miscarriage
اپلیکیشن پزشکت با ارائه مشاوره آنلاین (تصویری، صوتی و نوشتاری) در هر مکان و در هر لحظه از شبانه روز این امکان را به شما می دهد تا با پزشکان و مشاورین معتبر و برتر ارتباط مستقیم برقرار نموده و در هر زمینه ای از حوزه های پزشکی و سلامت مشاوره دریافت کنید.
پزشکت با ارائه بسته های آموزشی، دانش کلی جامعه (بیماران، دانشجویان پزشکی و …) را در زمینه: پزشکی، آشنایی با بیماری ها و راه های درمان آن و سبک زندگی سالم را ارتقا می بخشد.
شبکه اجتماعی پزشکت مرجعی رایگان بوده که به پزشکان و مشاورین و تمامی کاربران این امکان را می دهد اطلاعات روز پزشکی و سلامت را در قالب پست های ویدیویی و متن به اشتراک بگذارند و تعامل مستقیم با یکدیگر برقرار نمایند.
مزیت دریافت مشاوره آنلاین از پزشکت عبارت است از: صرفه جویی در زمان و هزینه، برطرف شدن نگرانی های بیمار در لحظه و امکان مطرح نمودن مسائلی که بیمار به صورت حضوری بنا به دلایلی نمی تواند مطرح کند.
برای دانلود اپلیکیشن پزشکت به استورهای معتبر مراجعه نمایید و جهت اطلاعات بیشتر به قسمت دریافت پزشکت در صفحه نخست سایت مراجعه نمایید.
زایمان در آب گرم ، فرآیند زایمان با استفاده از حمام عمیق…
دزدی در کودکان و فهمیدن اینکه کودک شما دزدی می کند و…
پرده بکارت مسدود شده یا پرده بکارت سوراخ نشده یا نابالغ، وضعیتی…
بررسی های جدید نشان می دهد که بیماری های قلبی علت اصلی…
جواب به این سوال که آیا من باردار هستم یا نه؛ نیاز…
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *
ذخیره نام، ایمیل و وبسایت من در مرورگر برای زمانی که دوباره دیدگاهی مینویسم.
سقط مکرر به صورت ۳ بار یا بیشتر از دست دادن محصول حاملگی بهطور پیاپی، در سه ماهه ی اول بارداری تعریف میشود.
در مجموع در بیشتر بیماران پس از ۲ تا ۳ بار سقط پیاپی باید ارزیابیهای لازم صورت گیرد.
برای ارزیابی سقط مکرر، علاوه بر گرفتن شرح حال و انجام معاینه بالینی، از آزمونهای زیر استفاده میشود
جیبز، رولند.بیماریهای زنان و زایمان دنفورث ۲۰۰۸
پزشکی زایمان (به انگلیسی: Obstetrics) یکی از رشتههای تخصصی پزشکی است که به بارداری، زایمان و دوران پس از زایمان[۱] (از جمله مراقبت از نوزاد)[۲] میپردازد. متخصص زنان و مامایی از جمله گرایشهای مرتبط با این رشتهٔ تخصصی هستند. این تخصصِ پزشکی در ایران به «تخصص زنان و زایمان» معروف است.
3D ultrasound of ۳-اینچ (۷۶-میلیمتر) fetus (about 14 weeks gestational age)
Fetus at 17 weeks
Fetus at 20 weeks
* Commons
سقط مکرر یک تجربه بسیار دردناک چه برای پزشک و چه برای بیمار میباشد که با شیوع 3% یکی از شایعترین عوارض حاملگی است. سقط مکرر به صورت ۳ بار یا بیشتر از دست دادن محصول حاملگی به طور پیاپی، در سه ماهه اول بارداری تعریف میشود.
از جمله مشکلاتی که منجر به سقط مکرر در خانمها میشود میتوان به دلایل زیر اشاره کرد:
شایعترین علت سقط منفرد دلایل ژنتیکی میباشد، در حالیکه شایعترین دلیل سقط مکرر دلایل ایمونولوژیک محسوب میشود. معمولا سقطهای ژنتیکی در سنین پایینتر حاملگی، در زمانی که طول جنین کمتر از 30 میلیمتر است اتفاق میافتد اما سقطهای ایمونولوژیک در حاملگیهای بالای 10 هفته بیشتر دیده میشود.
نگاهی به مراحل لانهگزینی جنین نشان میدهد که در تمامی مراحل، سیستم ایمنی در پذیرش جنین توسط مادر نقش مهمی دارد. به عنوان مثال، در مرحله تهاجم اندومتر توسط سلولهای جفتی، فاکتورهای رشد و بعضی عوامل التهابی و ایمنی در تهاجم، لانهگزینی و تکامل جفت اولیه دخالت دارند.
همانطورکه گفته شد، اختلالات ایمونولوژیک شایعترین و مهمترین علت سقط مکرر میباشد. مهمترین دلیل ایمونولوژیک، سندرم آنتیفسفولیپید میباشد. به همین دلیل، کالج آمریکایی زنان و زایمان (ACOG)، اندازهگیری آنتیبادی ضد فسفولیپید در بیماران سقط مکرر را الزامی دانسته است؛ این آزمایش باید هر 6 هفته یک بار تکرار شود. حدود 10 تا 20 درصد سقطها به دلیل آنتیبادی و در مراحل کمتر از 10 هفتگی جنین اتفاق میافتد. سندرم آنتیفسفولیپید با علائم کلینیکی خاصی خود را نشان میدهد همچون مسمومیت بارداری، ریتم غیر طبیعی قلب جنین، از بین رفتن جنینِ به ظاهر نرمال پس از 10 هفته بدون علت مشخص و یا زایمان زودرس قبل از 34 هفته با افزایش فشار خون و نارسائی جفت. گاهی این سندرم در زمینۀ بیماری لوپوس ایجاد میشود که توجه به آن بسیار مهم است.
بعضی مطالعات نشان میدهد که افزایش آنتیبادی ضد هسته حتی بدون علائم ایمونولوژیک با افزایش سقط همراه است ولی بسیاری از مطالعات به حضور این آنتیبادی در میان افراد نرمال اذعان داشته و نقش این آنتیبادی را در ایجاد سقط مکرر کمرنگ میدانند. آنتیبادیهای ضد تیروئید نقش مهمی در بروز سقط مکرر داشته و شیوع سقط مکرر در حضور این آنتی بادیها در مقایسه با گروه کنترل به طور معنیداری بالاتر بوده است. پاتوفیزیولوژی سقط در این بیماران، نامشخص و بدون ارتباط با عملکرد تیروئید میباشد و بیشتر به وجود یک اختلال ایمنی در بدن مربوط میشود.
سیستم ایمنی بدن در زمان لانهگزینی به طور سریالی وارد عمل میشود. یکی از دلایل سقط مکرر دلایل ایمنی میباشد. در واقع این مشکل زمانی اتفاق میافتد که پاسخ ایمنی طبیعی بدن به ژنهای جنین و جفت، غیرطبیعی باشد. این مشکل منجر به اختلال در ایجاد آنتیبادیهای بلاککننده در مادر شده و منجر به از دست رفتن جنین میشود. بعضی از مطالعات نشانگر اهمیت یکسان بودن ژنهای گلبولهای سفید (که در رد پیوند دخالت دارد) در بروز سقط و اشکال در لانهگزینی میباشد. بعضی مطالعات نیز به طور اختصاصی حاکی از ارتباط این ژنها با سقط مکرر و ارتباط با ناباروری و شکست در IVF دارد. همچنین اهمیت آن در وزن زمان تولد نوزادانی که حاملگی موفقی را گذراندهاند در مطالعات نشان داده شده است.
از اختلالات هورموني که به سقط مکرر منجر ميشوند ميتوان به اختلالات و ضعف تخمدان، ديابت و بيماريهاي تيروئيدي اشاره کرد. تداوم بارداري در خلال 2 ماه اول بارداري وابسته به توليد پروژسترون از تخمدان است که اگر به مقدار کافي توليد نشوند، سلولهاي جفتي رشد کافي نخواهند داشت و به سقط خود به خود منجر ميشود. علت سقط در ديابت ممکن است اختلال در جريان خون رحمي باشد. کمکاري تيروئيد، بيماري هورموني ديگري است که باعث سقط مکرر ميشود و به دليل تأثير روي تخمکگذاري و اختلال عملکرد تخمدانها ايجاد ميشود.
در مجموع در بیشتر بیماران پس از ۲ تا ۳ بار سقط پیاپی باید ارزیابیهای لازم صورت گیرد. برای ارزیابی سقط مکرر، علاوه بر گرفتن شرح حال و انجام معاینه بالینی، از آزمونهای زیر استفاده میشود:
در بررسي آناتومیک رحم با انجام عکس رنگي رحم ميتوان به اشکالاتي در ساختمان رحم پي برد که اکثرا با انجام هيستروسکوپي (آندوسکوپي رحم) قابل تشخيص و درمان است. از جمله ناراحتيهاي قابل تشخيص با اين روش میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
سقط مکرر
درمان در بیماران سقط مکرر با علت ایمونولوژیک شامل هپارین، آسپیرین، ویتامین D، ایمینوگلوبولین تزریقی و یا ترکیبی از این درمانها میباشد. هپارین علاوه بر اثر آنتیکوآگولانت که با مهار تبدیل پروترومبین به ترومبین و افزایش آنتیترومبین 3 اعمال میکند اثرات ایمونولوژیک داشته و مانند IL-3 عمل میکند و باعث افزایش تهاجم و افزایش تبدیل سیتو تروفوبلاست به سن سشیو تروفوبلاست میشود. باعث کاهش IF-,TNF,IL-2,complement میشود. ویتامین D نیز اثرات ایمونومدولاتور داشته و مثل اینترلوکین IF-,TNF,IL-2 میشود.
تزریق ایمونوگلوبولین وریدی (IVIG) باعث کاهش اتصال سلولهای T به گیرندههای FC و ماتریکس خارج سلولی همچون کلاژن، الاستین و فیبرونکتین شده و باعث تعادل TH-1/TH2 میشود که منجر به کاهش فعالیت سلولهای NK میشود. از آن جاییکه سلولهای NK گیرنده کورتون دارند، پردنیزولون می تواند باعث کنترل این سلولها شود. مطالعات کوچک نشان داد که استفاده از ایمینوگلوبولین تزریقی باعث کاهش سقط مکرر وکاهش پره اکلامپسی و IUGR میشود. اما پژوهشگران در مطالعات بالینی خود، تفاوت چندانی در نتیجه بارداری در درمان با ایمینوگلوبولین ندیدهاند.
بحثهای زیادی در مورد اثربخشی ایمینوگلوبولین تزریقی در بهبود موفقیت پس از انتقال جنین در بیمارانی که IVFهای ناموفق داشتهاند، وجود دارد. در بررسی سیستماتیک و متاآنالیز انجام شده در سال 2006، در خصوص اثربخشی ایمینوگلوبولین تزریقی در بیماران مبتلا به شکست مکرر در IVFنشان داده استفاده از این روش درمانی به طور مشخصی با افزایش میزان حاملگی پس از انتقال جنین همراه است.
امروزه محققان غیر از موارد اشاره شده، روی یکی دیگر از دلایل ناشناخته سقط مکرر یعنی تغذیه تمرکز کردهاند. پیش از این، بررسیها نشان داده بود چاقی یا لاغری مفرط تأثیری منفی بر باروری و تخمکگذاری دارد و حتی میتوانند در صورت بارداری خانم سبب سقط جنین شوند. این موضوع به ویژه زمانی که اندیس توده بدنی پایینتر از ۵/۱۸ یا بالاتر از ۳۰ باشد بیشتر میشود. اما بیش از وزن آنچه اهمیت مییابد چربیهای دور شکم است و از آنجا که کنترل قندخون را تحت تأثیر قرار میدهد میتواند سبب سقط جنین شود. جالب است بدانید داشتن وزن بالا بر تخمدان آندومتر و رحم هم تأثیر میگذارد و هر میزان اضافه وزن بالاتر برود کیفیت تخمک پایینتر آمده و رشد جنین را تحت تأثیر قرار میدهد. سقط جنین در این خانمها بسیار دیده میشود و فرقی نمیکند که این خانمها طبیعی باردار شده باشند یا به روش مصنوعی.
به همین دلیل است که طبق قوانین جنین، خانمهایی که مایل به بارداری با روش مصنوعیاند ابتدا باید وزن خود را در صورت داشتن اضافه وزن کاهش دهند. سقط مکرر میتواند بر بارداریهای بعدی هم تأثیر منفی بگذارد. به عنوان مثال، تحقیقات نشان داده زنانی که دچار سقط مکرر میشوند، کمبود ویتامین B9 یا اسیدفولیک دارند. حتی برخی از آنها حاصل پلی مورفیسم ژنتیکی هستند که از جذب ویتامین B9 جلوگیری کرده و اگر تغذیه آنها حاوی مقدار کمی اسیدفولیک باشد، کمبود آن میتواند اثر مضری بر جنین بگذارد. همین دسته از زنان در صورتی که به طور مرتب ویتامینهای گروه B را مصرف کنند از سقط پیشگیری خواهند کرد و در صورتی که طی دوران بارداری و قبل از آن اسیدفولیک مصرف کنند، سقط جنین ۵۷ درصد کاهش خواهد یافت.
برخی بیماریها نظیر بیماری سلیاک (عدم تحمل گلوتن) میتواند یکی از دلایل سقط جنین باشد. این بیماری گرچه شایع است اما در برخی موارد تشخیص داده نمیشود و در نتیجه بدون درمان باقی میماند. از جمله نشانههای ابتلا به این بیماری، اسهال شدید و لاغری است. این ناراحتی میتواند بر تخمکگذاری نیز تأثیر گذاشته و عامل ناباروری یا سقط جنین باشد. خانمهایی که مبتلا به این ناراحتی هستند با دریافت رژیم بدون گلوتن میتوانند از بروز سقط پیشگیری کنند. از جمله مواد غذایی دیگری که گاهی احتمال سقط را افزایش میدهد، مصرف قهوه است. جالب است بدانید احتمال سقط در صورتی که میزان مصرف کافئین در روز از ۲۵۰ میلیگرم یا دو فنجان قهوه بالاتر برود به شدت افزایش مییابد. نکته دیگر اینکه باید متوجه مصرف کافئین پنهان هم بود. این کافئین در چای، برخی سوداها و شکلات وجود دارد. لازم به ذکر نیست که بگوییم مصرف نوشیدنیهای الکلی تا چه حد مضر است زیرا این موضوعی است که به اثبات رسیده و تاکنون در مورد آن بسیار بحث شده است.
دکتر سهیلا عارفی
دارای فلوشیپ ناباروری از انگلستان ،
بورد تخصصی زنان و زایمان از دانشگاه علوم پزشکی تهران ،
دکترای پزشکی عمومی از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران
به گزارش روابط عمومی مرکز درمان ناباروری ابنسینا، دکتر آتوسا کریمی، جراح و متخصص زنان و زایمان و فلوشیپ ناباروری و دکتر سعید آراسته، جراح و متخصص اورولوژی و فلوشیپ پیوند کلیه، اعضای تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابنسینا در گفتوگویی به تشریح علل سقط مکرر پرداختند.کریمی در ابتدا با ارائه تعریف سقط جنین و سقط مکرر گفت: اگر بارداری پیش اززمانی که جنین بتواند در محیط بیرون از بدن مادر به حیات ادامه دهد، خاتمه یابد، به آن سقط جنین گفته میشود. این مدت زمان در جدیدترین تعاریف علمی، پیش از ۲۴ هفته در نظر گرفته میشود، زیرا با تجهیزات نوین مراقبت از نوزادان دربسیاری موارد میتوان پس از ۲۴ هفته نوزاد را زنده نگه داشت. شیوع سقط در جوامع مختلف متفاوت است وبین 5الی 15% گزارش شده است.سقط مکرردر منابع مختلف علمی تعاریف متفاوتی دارد به عنوان مثال برخی مکاتب علمی، بروزحداقل سه بار سقط پشت سرهم رابه عنوان سقط مکرر تعریف می کند در حالیکه در تعاریف جدیدترزوجین با سابقه حداقل دو بار سقط جنین در تعریف سقط مکرر قرار می گیرند و البته طبق تعاریف جدید، لازم نیست این سقطها پشت سر هم باشند. این فلوشیپ ناباروری در ادامه افزود: در سالهای اخیر سقط مکرر را همانند ناباروری به دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم کردهاند. سقط مکرر اولیه به مواردی گفته میشود که زوجین، بارداری منجر به تولد زنده نداشته باشندو سقط مکرر ثانویه به مواردی گفته میشود که زوجین حداقل یک بارداری منجر به تولد زنده دارند، اما سابقه حداقل دوبار سقط هم دارند. شیوع سقط مکرر در جوامع مختلف حدود ۱ تا ۲ درصد است .دکتر آراسته درباره نقش عوامل مردانه در بروز سقط مکرر گفت: این یک باور قدیمی و نادرست است که مقصر ناباروری یا سقط مکرر خانمها هستند و بنابراین فقط خانمها باید بررسی و درمان شوند. در حالی که چه در ناباروری و چه در سقط مکرر عوامل مردانه هم میتوانند دخیل باشند. جنین یک فرآورده ژنتیکی است که نیمی از آن حاصل فرآورده ژنتیکی تخمک و نیمی از آن حاصل فرآورده ژنتیکی اسپرم است. وقتی نیمی از این ترکیب برگرفته از سلول جنسی مرد است، پس فاکتورهای مردانه اثر مستقیم بر سلامت و کیفیت جنین دارند. این متخصص ناباروری مردان در ادامه افزود: اسپرم یک سلول کوچک است که اندازه آن یکششم سلولهای دیگر بدن است. این بدان معنی است که سلول اسپرم ساختار و دی ان اِی ویژهای دارد و هم به دلیل اندازه و آرایش خاص کروموزومی، آسیبپذیرتر از دیگر سلولهای بدن است. بنابراین، اگر سلول اسپرم به هر دلیل آسیب ببیند و نتواند کارکرد درستی داشته باشد، میتواند موجب اختلال در شکلگیری، لانهگزینی، رشد و تکامل جنین و حتی سلامت فرزند حاصل در دوران کودکی شود. در ادامه گفتوگو، دکتر کریمی با برشمردن علل زنانه سقط مکرر توضیح داد: در فاکتورهای مادری سن مادر بسیار مهم است. در واقع افزایش سن مادر خطر بروز سقط مکرر را افزایش میدهد. مطالعات مختلف نشان میدهند که پس از ۳۵ سالگی خطر بروز سقط مکرر افزایش مییابد و پس از ۴۰ سالگی شیب این افرایش تندتر میشود. بنابراین، توصیه ما این است که جوانان ازدواج را به تأخیر نیاندازند و پس از ازدواج نیز،از تعویق فرزندآوری برای سال های طولانی بپرهیزند. عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری بیماریها و شرایط زمینهای را نیز از جمله علل زنانه سقط مکرر دانست و گفت: بیماریهای زمینهای مادر، مانند دیابت، چاقی، فشار خون، تشنج ، بیماریهای قلبی، کمکاری ویا پرکاری تیروئید در صورتی که پیش از بارداری درمان وکنترل نشده باشند ، میتوانند سبب سقط مکرر شوند. بنابراین، حتماً لازم است پیش از بارداری ،آزمایشات و بررسیهای لازم برای بررسی بیماری های زمینه ای خانم انجام شود و در صورت تشخیص این نوع بیماری ها ،بهتر است که بانوان به متخصص آن حوزه ارجاع داده شوند تا بیماری زمینهای کنترل شود و داروهایی تجویز شود که مصرف آن در دوران بارداری هم ایمن باشد. (به عنوان مثال اگر خانمی به تشنج مبتلا می باشددر مشاوره پیش از بارداری توسط متخصص زنان به متخصص مغز واعصاب ارجاع داده می شود تا با استفاده از داروهای کم خطر ومجاز در دوره بارداری احتمال آسیب وسقط جنین وهمچنین احتمال تشنج در حین بارداری وزایمان به کمترین حد برسد )کریمی با اشاره به ناهنجاریهای ساختاری رحم بهعنوان یکی دیگر از علل سقط مکرر، توضیح داد: گاهی مشکلات ساختاری رحم، مانند کوچک بودن حفره رحم، دیوارهدار بودن، تک شاخ بودن یا دو شاخ بودن رحم میتواند علت سقط مکرر باشد. چنین مواردی با تکنیکهای دقیق تصویربرداری که در مرکز ابنسینا در اختیار داریم، مانند سونوگرافی سهبعدی واژینال جهت بررسی ناهنجاری های آناتومیکی رحم ،سونوهیستروگرافی، هیستروسالپنگوگرافی ( عکس رنگی رحم )قابل تشخیص است و پس از تشخیص، درمان مقتضی برای خانم انجام میشود.این متخصص زنان در ادامه افزود: یکی دیگر از علل سقط مکرر اختلالات انعقادی است و بنابراین لازم است فاکتورهای انعقادی و فاکتورهای ایمونولوژیک مؤثر بر انعقاد خون نیز بررسی شود. گاهی به دلیل لختهشدن خون در جفت، خونرسانی به جنین مختل میشود و موجب سقط جنین میشود. در چنین مواردی با مشاوره متخصصان خونشناسی داروهای لازم ضدانعقاد با دوز مناسب تجویز میشود تا بارداری بدون خطر سپری شود. کریمی سندرم تخمدان پلیکیستیک و همچنین کاهش ذخیره تخمدان را از دیگر علل زنانه سقط مکرر دانست و گفت: تنبلی تخمدان در اصطلاح عامیانه در دو معنا به کار میرود. یکی سندرم تخمدان پلیکیستیک که با علائمی همچون کیستهای ریز در تخمدان، طولانی شدن فواصل خونریزی ماهیانه ،اختلالات هورمونی و پرمویی بروز میکند. بسیاری ازخانمهای مبتلا به سندرم تخمدان پلیکیستیک با مشکلاتی همچون چاقی، افزایش قند خون، افزایش چربی خون و اختلالات تیروئید مواجهاند و این قبیل اختلالات درمتابولیسم بدن ، به نوبه خود با سقط مکرر همراهی دارد. از سوی دیگر،بسیاری از افراد جامعه اصطلاح تنبلی تخمدان را به معنای کاهش اندازه وذخیرۀ تخمدان در نظر می گیرند که این عارضه ممکن است به دلایلی مانند بالارفتن سن، سابقه شیمیدرمانی، مواجهه با برخی سموم ودر برخی موارد بدون علت شناخته شده ای رخ دهد. در چنین مواردی در کنار کاهش ذخیرۀ تخمدان و کاهش تعداد فولیکولها، ممکن است کیفیت تخمک هم کاهش یابد و با دیرباروری،ناباروری و سقط مکرر همراهی داشته باشد. با مراجعه به متخصص زنان وانجام بررسی های هورمونی وسونوگرافی ارزیابی اندازه تخمدان ها و تعداد فولیکول ها این دوحالت از یکدیگرافتراق داده می شوند.دکتر آراسته در ادامه گفتوگو به برشمردن علل مردانه ناهنجاریهای اسپرم و سقط مکرر پرداخت و توضیح داد: در ابتدا باید به فاکتور سن اشاره کنم. فاکتور سن فقط در مورد خانمها مؤثر نیست و در مردان نیز پس از ۴۰ سالگی احتمال آسیب اسپرم افزایش مییابد. عامل دیگر عامل خانوادگی است. در برخی از خانوادهها بروز آسیبها و اختلالات اسپرم بیشتر است و اگرچه علت دقیق آن مشخص نیست، اما باید در نظر گرفته شود. عامل مهم دیگر سبک زندگی است. سلولهای جنسی نیز مانند دیگر سلولهای بدن از سبک زندگی تأثیر میگیرند. بنابراین، عوامل مخربی همانند مصرف سیگار و قلیان و دیگر دخانیات، مصرف نوشیدنیهای الکی، مصرف بیش از حد کافئین، تغذیه نادرست و مصرف غذاهای فرآوریشده و فستفودها، بیتحرکی و یا ورزش سنگین و شدید، بهویژه ورزشهای بیهوازی و داشتن استرسهای روانی میتوانند به اسپرم آسیب برسانند.این متخصص اورولوژی عوامل محیطی را نیز در کاهش توان باروری و افزایش خطر ناباروری و سقط مکرر مؤثر دانست و گفت: آلودگیهای محیطی مانند آلودگیهای هوا و قرارگیری در معرض امواج یونیزهکننده، مانند امواج پرتودرمانی یا امواج الکترومغناطیسی، مانند امواج موبایل یا مودمهای بیسیم نیز میتوانند با افزایش حرارت سلولی و افزایش رادیکالهای آزاد اکسیژن باعث آسیب به اسپرم و اختلال در کارکرد آن شوند. این افزایش رادیکالهای آزاد در بسیاری از بیماریها مکانیزم سلولی آسیب را توضیح میدهد، اما به دلیل آسیبپذیری بیشتر سلولهای اسپرم میزان آسیب آنها به اسپرم نیز بیشتر است.آراسته درباره رویکردهای تشخیصی به علل مردانه سقط مکرر توضیح داد: لازم است بر این نکته تأکید کنم که در این زمینه ما هنوز در ابتدای راهیم و دانستههای ما کم و جدید است. یکی از اقدامات تشخیصی انجام تست کاریوتایپ یا ساختار ژنتیکی سلولهای بدن است. البته درصد کمی از بیماران سقط مکرر دچار مشکل در این زمینهاند. یکی دیگر از اقدامات تشخیصی آزمایش شکست کروموزومی اسپرم یا است DFI است، زیرا همانگونه که پیشتر گفته شد، آرایش DNA هسته اسپرم در تشکیل یه جنین سالم تعیینکننده است. البته مشاهده اشکال در DNA اسپرم تا پانزده درصد طبیعی تلقی میشود و بیش از آن به بررسی بیشتر و درمان نیاز دارد. خوشبختانه پاسخ به درمان این اختلال از دیگر علل مردانه ناباروری و سقط مکرر بیشتر است. تست دیگر، بررسی ساختار کروموزومی اسپرم است که اگرچه چندان معمول نیست، اما قابل انجام است. البته یکی از محدودیتهای این تستها این است که این تستها تخریبیاند، یعنی نمونه بررسیشده قابل استفاده نیست و فقط به ما درباره وضعیت اسپرم اطلاعاتی میدهد. این متخصص اورولوژی در ادامه به نقش اپیژنتیک اشاره کرد و افزود: بحث اپیژنتیک بهطور ساده یعنی چه فرایندهایی در انتخاب و تشکیل ساختار کروموزومی اسپرم و در نتیجه جنین مؤثرند. عوامل محیطی و سبک زندگی در اپیژنتیک و سوق دادن آن به سمت ساختارهای معیوب مؤثرند. آراسته در خصوص درمان موارد سقط مکرر ناشی از علل مردانه گفت: خوشبختانه بسیاری از فاکتورهای مردانه سقط مکرر قابل اصلاح است و ما میتوانیم در سادهترین حالت با اصلاح سبک زندگی و زدودن عوامل مخرب، مانند قطع مصرف سیگار و اصلاح رژیم غذایی و در موارد پیچیدهتر با گرفتن مستقیم اسپرم از سلولهای اسپرمساز به درمان مطلوب دست یابیم. دکتر کریمی در پایان گفتوگو بر لزوم درمان تخصصی و رویکرد چندوجهی به سقط مکرر تأکید کرد و گفت: کلینیک سقط مکرر مرکز درمان ناباروری ابنسینا نخستین کلینیک فوق تخصصی در زمینه تشخیص و درمان سقط مکرر است که مراجعان بسیاری از سراسر کشور و حتی دیگر کشورها دارد. در این کلینیک، متخصصان زنان، مردان، ایمونولوژی، داخلی و غدد، ژنتیک و حتی روانپزشکی در کنار هم بهصورت گروهی کار میکنند و همچنین، همه امکانات تشخیصی، مانند آزمایشگاه، سونوگرافی، رادیولوژی و … در این مرکز وجود دارد و مراجعان میتوانند بدون نیاز به تردد در نقاط مختلف شهر همه خدمات تشخیصی و درمانی را در مرکز دریافت کنند. همچنین، ما تمهیداتی اندیشیدهایم که با هماهنگی متخصصان محترم زنان، بیماران محترم مقیم دیگر شهرها بتوانند برخی اقدامات تشخیصی و آزمایشات را در شهر خود و در مراکز مورد تأیید ما انجام دهند و برای ادامه کار به کلینیک ما مراجعه کنند و بدین ترتیب، میزان تردد آنها به تهران به حداقل ممکن برسد. دکتر آراسته نیز در پایان گفتوگو بر لزوم همدلی و همراهی زوجها تأکید کرد و گفت: زوجها باید بدانند که در صورت بروز مشکلاتی مانند ناباروری یا سقط مکرر، نباید به دنبال مقصر بگردند. بلکه باید در کنار هم و با همدلی و صبر وارد مسیر تشخیص و درمان شوند تا به نتیجه برسند.
دستاوردهای آموزشی اخذ موافقت بوردهای تخصصی و هیأت…
دستاوردهای درمانی راه اندازی نخستین کلینیک فوق تخ…
دستاوردهای پژوهشی ارایه 822 مقاله داخلی و خارجی ا…
سقط مکرر
دستاوردهای تولیدی تولید موفقیت آمیز انواع آنتی با…
سایر دستاوردها 1-احداث پروژه عمرانی مجتمع تحقیقات…
عضویت پژوهشگاه در شبکه های تحقیقاتی کشور شبکه سرط…
ما 421 مهمان و بدون عضو آنلاین داریم
آدرس : ابتدای خیابان درکه، دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشگاه ابن سینا * نقشه * تلفن : 02122432020 * ایمیل : contact [AT] avicenna [DOT] ac [DOT] ir
پژوهشگاه فن آوری های نوین علوم زیستی جهاد دانشگاهی – ابن سینا تمامی حقوق مادی و معنوی این سایت برای پژوهشگاه ابن سینا محفوظ است. طراحی و توسعه توسط مدیر وب مهندس محسن اسلامی فر و اداره روابط عمومی پژوهشگاه
مهر نوشت: عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابنسینا، گفت: بیش از ۸۰ درصد سقطهای مکرر در سه ماهه نخست بارداری رخ میدهد.
سهیلا انصاریپور، در خصوص تعریف سقط مکرر، اظهار داشت: منظور از سقط مکرر، بیش از دو یا سه بار از دست رفتن جنین در نیمه اول بارداری است. شیوع سقط مکرر در زنان باردار حدود دو تا سه درصد است و بیش از ۸۰ درصد سقطهای مکرر در سه ماهه نخست بارداری رخ میدهد.
این فلوشیپ ناباروری، سقط مکرر را یک عارضه چندعاملی دانست و گفت: علل متعددی میتوانند موجب سقط مکرر شوند که این علل ممکن است مربوط به جنین یا مادر و یا هر دو باشند. از جمله علل جنینی، میتوان به اختلالات کروموزومی و ژنتیکی و ناهنجاریهای ساختاری اشاره کرد و در مادر نیز، مشکلات رحمی، اختلالات هورمونی، اختلالات انعقادی و مشکلات ایمونولوژیک میتوانند موجب سقط مکرر شوند.
انصاریپور با اشاره به نقش فاکتورهای مردانه در سقط مکرر گفت: همانطور که گفته شد علت سقط مکرر ممکن است مربوط به جنین باشد. نیمی از جنین حاصل اسپرم یا سلول جنسی مرد است و بنابراین نیمی از ساختار کروموزومی جنین متعلق به پدر است. بنابراین، اختلالات اسپرم نیز میتواند از جمله علل سقط مکرر باشد و نقش فاکتورهای مردانه در این زمینه در پژوهشهای متعدد نشان داده شده است.
عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابنسینا یادآور شد: البته نیمی از موارد سقط مکرر در دسته با علت نامشخص یا بدون توضیح قرار میگیرند. یعنی همه بررسیها انجام میشود و علتی یافته نمیشود. اتفاقاً برای این گروه احتمال بارداری بیشتر است، زیرا مشکل ژنتیکی یا ایمونولوژیک خاصی ندارند.
سقط مکرر
این فلوشیپ ناباروری در ادامه به عوامل خطر بروز سقط مکرر اشاره کرد و توضیح داد: عواملی وجود دارند که میتوانند خطر سقط مکرر را افزایش دهند. یکی از این عوامل سن مادر است. هرچه سن خانم هنگام بارداری بیشتر باشد، خطر سقط مکرر بیشتر خواهد بود. به شکلی که خطر بروز سقط جنین در ۳۰ سالگی حدود ۲۰ درصد، در ۴۰ سالگی حدود ۴۰ درصد و در ۴۴ سالگی حدود ۸۰ درصد است. وزن بالای مادر نیز میتواند از عوامل خطرساز سقط مکرر باشد. تعداد سقطهای قبلی نیز با افزایش احتمال بروز سقط مکرر رابطه دارد.
انصاریپور درباره پیشگیری از بروز سقط مکرر، گفت: با کنترل عوامل خطر میتوان تا حدی از بروز سقط مکرر پیشگیری کرد. برای نمونه، این یک واقعیت علمی و ثابتشده است که با افرایش سن خانم کیفیت تخمک کاهش مییابد و در نتیجه خطر سقط جنین بیشتر میشود. بنابراین، بهتر است خانمها اقدام برای بارداری را به تعویق نیندازند. همچنین، چاقی میتواند خطر سقط مکرر را افزایش دهد، به ویژه برای خانمهای مبتلا به سندرم تخمدان پلیکیستیک. بنابراین، اصلاح سبک زندگی و رسیدن به وزن متناسب میتواند از بروز سقط مکرر پیشگیری کند.
این فلوشیپ ناباروری با اشاره به نقش بیماریهای زمینهای در بروز سقط مکرر یا دیگر عوارض بارداری، افزود: بارداری سالم و موفق در یک بدن سالم اتفاق میافتد. بنابراین، لازم است خانم بررسیهای لازم را پیش از اقدام به بارداری انجام دهد. برای نمونه، اختلالات عملکرد تیروئید، اگر تشخیص داده و کنترل نشوند، میتوانند باعث سقط مکرر و یا عوارض جدی برای رشد جنین شوند. همچنین، دیابت کنترلنشده میتواند موجب دیابت بارداری و مشکلات جدی برای جنین شود.
عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری و سقط مکرر ابنسینا درباره درمان سقط مکرر، یادآور شد: بسیار مهم است که زوجهای مبتلا به سقط مکرر به یک مرکز یا کلینیک تخصصی سقط مکرر مراجعه کنند تا اقدامات تشخیصی و درمانی مناسب برای آنها انجام شود. متأسفانه گاهی درمانهای تهاجمی و غیرضروری برای این زوجها انجام میشود که نهتنها بینتیجه، بلکه زیانبار است. حتی در موارد سقط مکرر با علت نامشخص، باید درمان به صورت اختصاصی و با توجه به شرایط هر فرد انجام شود. در کلینیک سقط مکرر ابنسینا که از سال ۱۳۸۲ شروع به کار کرده است، یک تیم مجرب متشکل از متخصصان گروههای مختلف، از جمله، زنان، مردان، ژنتیک، غدد، تغذیه و ایمونولوژی، سالهاست که مشغول فعالیتهای پژوهشی و درمانیاند و آمار موفقیت درمان این کلینیک بسیار بالا بوده است. در بسیاری از موارد ما بدون هیچگونه اقدام تهاجمی و هزینهبر تنها با یک درمان حفاظتی ساده، پیش از بارداری و حین بارداری توانستیم مانع از بروز سقط مکرر شویم.
انصاریپور درباره درمان موارد سقط مکرر ناشی از شکست DNA اسپرم، توضیح داد: یکی از مواردی که در بررسی علل سقط مکرر باید به آن توجه شود، آنالیز اسپرم است. بنابراین، لازم است که متخصص مردان هم در روند تشخیص و درمان سقط مکرر حضور داشته باشد. اگر در آنالیز اسپرم آقا DFI، یعنی شاخص شکست DNA بالاتر از ۱۵ درصد گزارش شود، آقا تحت درمان طبی قرار میگیرد و پس از پایان دوره درمان، دوباره آزمایش انجام می شود تا اثربخشی درمان ارزیابی شود. اگر درمان نتیجه بخش باشد، اجازه اقدام به بارداری داده میشود، و اگر نباشد، درمانهای پیشرفتهتر انجام میشود.
این جراح زنان و زایمان درباره نقش ناهنجاریهای رحم در سقط مکرر، توضیح داد: همانطور که پیشتر گفته شد، ناهنجاریهای ساختاری رحم میتوانند باعث بروز سقط مکرر جنین شوند. یکی از این ناهنجاریها وجود دیواره یا سپتوم در رحم است که میتواند باعث سقط جنین در سه ماه دوم بارداری شود، به ویژه اگر سپتوم یا دیواره بلند باشد. درمان این مشکل برداشتن سپتوم یا دیواره با عمل جراحی است. با برداشتن سپتوم، اگر عامل خطر دیگری برای سقط مکرر وجود نداشته باشد، اجازه بارداری داده میشود. اما هیچ درمانی تضمینی نیست و حتی برای یک خانم ۲۵ ساله که برای اولین بار اقدام به بارداری میکند، حدود ۱۲ درصد احتمال سقط به علت ناهنجاری کروموزومی جنین وجود دارد.
انصاریپور با تأکید بر نقش بررسی ژنتیکی محصول بارداری در تشخیص علت سقط مکرر، خاطر نشان کرد: در گذشته ارزیابیهای ژنتیکی محصول بارداری یا همان جنین سقطشده چندان دقیق و قابل استناد نبود. اما امروزه با پیشرفت تکنیکهای ژنتیکی میتوان حتی با آزمایش روی یک سلول از جنین سقطشده در مراحل اولیه رشد، به ساختار کروموزومی آن پی برد. بنابراین، اگر زوجین بتوانند محصول بارداری سقطشده را، هرچند اندک و کوچک، در یک ظرف استریل و محلول نرمال سالین نگهداری کنند و در مدت کمتر از ۲۴ ساعت به یک کلینیک یا آزمایشگاه ژنتیک برسانند، ارزش تشخیصی بسیار بالایی دارد. اگر بررسی ژنتیکی وجود ناهنجاری کروموزومی را نشان دهد، زوجین میتوانند امیدوار باشند که بارداریهای بعدی موفقیتآمیز باشد، زیرا ناهنجاری کروموزومی جنین لزوماً همواره تکرار نمیشود. اگر هم جنین سالم باشد، درمان بر مادر متمرکز میشود و بررسیهای تشخیصی به مادر محدود میشود.
این فلوشیپ ناباروری بر لزوم اصلاح باورهای نادرست در خصوص سقط مکرر تأکید کرد و گفت: یکی از باورهای نادرست که در خانمهای مبتلا به سقط مکرر وجود دارد این است که اگر از رحم جایگزین استفاده کنند، مشکل حل میشود. در حالی که ناهنجاریهای ساختاری رحم سهم اندکی در سقط مکرر دارند. یا بسیاری از مبتلایان به سقط مکرر فکر میکنند که با دو یا سه بار سقط مکرر، حتماً باید درمان دارویی یا درمانهای پیچیدهتر صورت بگیرد، در حالی که اینطور نیست و در این زمینه باید به نظر و تشخیص متخصصان باتجربه اعتماد کنند. تأکید میکنم که سقط مکرر اغلب به همان دو یا سه بار سقط ختم میشود، درمانپذیر است و آینده بارداری خوبی در پی دارد.
انصاریپور در پایان به نقش پررنگ سبک زندگی نادرست در ناباروری و سقط مکرر اشاره کرد و افزود: دو عامل مربوط به سبک زندگی که نقش مهمی در این زمینه دارند، استرس و چاقیاند. اگرچه نمیتوان انکار کرد که سقط جنین، بهویژه سقط مکرر، رویدادی پراسترس و بسیار دشوار برای زوجین است، اما نباید از یاد برد که کنترل استرس نقش مهمی در پیشگیری از سقط مکرر دارد. ما با مواردی مواجه بودیم که پس از ۶ بار سقط مکرر، با کنترل استرس و تغییر و بهبود محیط و شرایط زندگی خود، توانستند بارداری موفقی داشته باشند. کنترل وزن هم در این زمینه بسیار موثر است. ممکن است بسیاری از خانم ها نقش چاقی در ناباروری و سقط مکرر را نادیده بگیرند و بگویند که خانمهای چاقی را دیدهاند که توانستهاند بهراحتی بچهدار شوند. این رویکرد نادرست است، زیرا در پژوهشهای متعدد و گسترده، نقش چاقی در بروز ناباروری و سقط مکرر به اثبات رسیده است و وجود موارد استثنایی این یافته علمی را بیاعتبار نمیکند.
در شهر اصفهان و در محله حکیم آن، مسجد حکیم قرار گرفته است که دارای یکی از تاریخی ترین سردرهای ایران است.
در روزها و ماههای اخیر همه ما شرایط سخت و پراسترسی را تجربه کردیم. بیماری کرونا به قدری در زندگی ما تاثیرگذار بود که با آسیبهای جانی و مالی زیادی روبرو شدیم. کسب و کارهای زیادی به خاطر کرونا از بین رفتند و دوستان و عزیزان زیادی هم بر اثر این بیماری، سایه حضورشان از سر خانوادهشان کم شد.
تمامی حقوق این سایت برای خبرآنلاین محفوظ است.
نقل مطالب با ذکر منبع بلامانع است.
Copyright © 2018 khabaronline News Agancy, All rights reserved
کلیه حقوق این وب سایت متعلق به آزمایشگاه ژنتیک پزشکی دکتر زینلی می باشد.
طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق0